mar_cik

Temat odkurzacza centralnego jest dobrym przykładem na to jak coś co jest przydatne w hotelu mozna sprzedać i tam gdzie jest to nieprzydatne. Jedno ze znamion naszych czasów.

Ależ pytałem, o orzeczenia końcowe również, zarówno dla odbiorów jak i badań eksploatacyjnych. Mając zaświadczenie typu "D" (z uprawnieniami do pomiarów) orzeczenia końcowe można podpisywać. Ale wymagane jak twierdzą nie jest. (ekspertyzy oczywiście rządzą się innymi prawami).

Witaj Jubba. Już wspominałem kiedy uzyskujemy ogrzewanie typu akumulacyjnego. Tu decydyje grubość (dokładniej objętość) wylewki. Przy grubości powyżej 5cm zawsze mamy ogrzewanie typu akumulacyjnego, z powolnym nagrzewaniem i powolnym oddawaniem ciepła. Przy grubości 4cm lub mniejszej (niektóre firmy np. Raychem robią zestawy przewodów nawet do wylewek 2cm) mamy z reguły ogrzewanie bezpośrednie o czasach nagrzewania podobnych do grzejnikowego. Mówię z reguły, bo decyduje też wykończenie podłogi. Drewniane wykończenie nieco wydłuża czas nagrzewania. Używając zestawów mat grzewczych (montowanych bezpośrednio pod płytkami czy terakotą) mamy ogrzewanie bezpośrednie, gdzie czas nagrzewania jest krótki (krótki nie znaczy 1min, podłoga nagrzeje się załóżmy w 7 do 10 minut, ale oczywiście w całej łazience może być jeszcze zimno przez godzinę - to nie termowentylator). Co do sterowania centralnego, nie ma problemu. Regulatory z czujnikami podłogowymi pracują wtedy jako czujniki przegrzania podłogi (wyłączają poszczególne zestawy aby podłóg nie przegrzać) a regulator centralny z czujnikiem powietrznym (poprzez stycznik) steruje całością. Może to być regulator programowalny (tygodniowy, ze strefami czasowymi), a nawet ze sterowaniem przez telefon. Microtemp czy Honeywell produkują całą gamę. Na pytanie Aziela o płynną folię nie wiem co odpowiedzieć. Nie dowiedziałem się nic sensownego, bo rzadko kto to stosuje. Trzeba szukać informacji u producenta, albo znaleźć instalatora, który miał z tym do czynienia.

Zauważyłem że nie wszyscy są tu elektrykami. Dla tych którzy nie są chciałbym wyjaśnić sprawę przepięć, bo trochę jest zamieszania. Instalacja odgromowa (mówimy o zewnętrznej) ma za zadanie nie dopuścić do tego żeby piorun wniknął w budynek. Prąd piorunowy ma odpłynąć do ziemi przez przewody odgromowe. To zabezpiecza przed zniszczeniami od pioruna, bo bezpośrednie uderzenie może być tragiczne dla budynku. W najlepszym razie zniszczony pokrycie dachu, widziałem też zniszczone kominy, rozerwany na kawałki kominek na parterze, rozwalony piec c.o. (w piwnicy! na szczęście nie gazowy), stopione szyby w oknie, tapety zwęglone na prawie nietkniętej ścianie, osmalone pędzle wystające ze ścian gdzie były gniazdka i puszki, rozerwane jak od wybuchu oprawy świetlówkowe. O pożarach nie wspomnę. W budynku bez instalacji odgromowej z reguły przy uderzeniu pioruna w budynek instalacje elektryczne przestają istnieć. Oczywiście także cały sprzęt elektryczny. Zdarza się też że przy bezpośrednim uderzeniu prąd piorunowy ominie instalację gdy nie ma odgromówki. Jeśli ominie i tak wygeneruje przepięcia w instalacjach. No i właśnie te przepięcia. Przepięcia mamy zawsze - czy mamy odgromówkę czy nie. Dochodzą do nich przepięcia, które już z naszym budynkiem nie mają nic wspólnego. Przepięcia od uderzenia w linie zasilające albo telefoniczne, albo też przepięcia indukowane w liniach przy uderzeniu w pobliżu nich. Z nieznajomości tego powstają uwagi - była odgromówka a i tak telefony się popaliły. Dlatego uwaga, czy się ktoś decyduje na odgromówkę czy nie - ochronę przepięciową warto mieć, nie tylko na zasilaniu, także na telefonie (ochronnik tani, telefon drogi), także przy antenie.

Owszem Finiszancie. Tak się często zdarza że ludzie fundują sobie ogrzewanie podłogowe, ktoś lub sami je wykonują nie zwracając uwagi na to czy ono będzie miało cechy ogrzewania akumulacyjnego czy bezpośredniego. No i budują akumulacyjne tam gdzie oczekują bezpośredniego i to z małą bezwładnością (do dogrzania podłogi).

Tomgorze. Upewniłem się w Komisji Kwalifikacyjnej Krakowskiego SEP. Nie jest wymagane aby protokoły czy też wnioski końcowe podpisywała osoba z zaświadczeniem kwalifikacyjnym typu "D". Moje pytania wywołały zdziwienie. Ale nie pierwszy to i nie ostatni raz napotykamy na niejednoznaczne interpretacje.

Azielu, nie wprowadzaj w błąd. Nie ma żadnego znaczenia że dom jest najniższy w okolicy. Musiałby być w strefie ochrony jakiegoś innego obiektu (np. obok wysokiego komina - mało realne). Nie ma też żadnego znaczenia czy sąsiedzi mają czy nie instalacje odgromowe. Także użycie elementów metalowych na rynny czy pokrycie dachu nie ma tu wpływu. Istotnym dla "ściągnięcia pioruna" może się okazać dym z komina.

Dzięki za zainteresowanie. Co wiem to powiem. Rozłożenie dodatkowo pod siatką folii aluminiowej daje efekt, oczywiście. Jednak trzeba się nad celowością zastanowić. Jeśli układamy odpowiednio grubą warstwę izolującą styropianu lub wełny (załóżmy 6cm), to dodatkowe ułożenie folii będzie miało niewielki wpływ w stosunku do kosztów a własności warstwy izolującej (gradienty temperatur i takie tam) bedą nie w pełni wykorzystane. Można w skrajnym przypadku doprowadzić do przesunięcia punktu rosy do wnętrza izolacji, a to bardzo niekorzystne. Natomiast tam, gdzie z takich czy innych przyczyn musimy dać cieńszą izolację (n.p. 3cm), jest to korzystne bo w rezultacie daje efekt podobny jak izolacja grubsza o co najmniej 20%. Ale bez potrzeby nie ma co kombinować. Pytasz o dostawców. Nie należy kupować w marketach i wielkich centrach oferujących "wszystko dla domu". Najlepiej poszukać regionalnego dostawcy. Dobre jakościowo zestawy oferuje n.p. "ELEKTRA" (dawniej z Postomina, obecnie z siedzibą w Warszawie, ma oddziały we wszystkich większych miastach), czy "ENSTOPOL" z Gdańska. Trudno mi coś powiedzieć jakich konkretnie firm nie polecać. Co do mat grzewczych, one są przeznaczone (te do wnętrz) właśnie do układania bezpośrenio w warstwie kleju do terakoty czy płytek albo w warstwie masy samopoziomującej. Tu ważne jest tylko zatopienie we wnętrzu warstwy. Grubość warstwy nie ma istotnego znaczenia, a nawet zbyt gruba może mieć tendencje do pękania. Ale w tym zakresie nie mam doświadczenia.

Na jakich warunkach, płacisz tylko opłatę przyłączeniową i "do kieszeni", czy robisz przyłącze całkowicie na własny koszt?

Połączenia wyrównawcze należy wykonać niezależnie od obecności instalacji odgromowej. Ochrona przepięciowa instalacji elektrycznych (także telefonicznych, także antenowej!) jest przy instalacji odgromowej niezbędna. Jednakże o ilości stopni i poziomów ochrony decyduje sposób zasilania budynku (linia napowietrzna czy kablowa). To powinien zawsze indywidualnie określić projektant.

Panowie, moglibyście podać konkretnie skąd taka interpretacja, że prace kontrolno pomiarowe muszą wykonywać osoby posiadające uprawinienia "E" i "D"? Według moich informacji Komisja Kwalifikacyjna SEP określa że uprawnienia "E" z odpowiednim wpisem uprawniają do przygotowania i przeprowadzania pomiarów oraz sporządzania protokołów badań i oceny wyników pomiarów. Dla uprawnień "D" przewidziano również możliwość nadawania uprawnień pomiarowych ale jedynie do kierowania i nadzorowania tych czynności. Konieczność posiadania uprawnień typu "D" jak wiemy określa kierownictwo zakładu w zależności od podziału organizacyjnego, a dotyczy osób na stanowiskach kierowniczych. Protokoły sporządzają i podpisują osoby WYKONUJĄCE pomiary (z uprawnieniami "E"). Podpisywanie protokołów przez osobę nadzorującą może nastąpić gdy wynika to ze schematu organizacyjnego i wewnętrznych zarządzeń przedsiębiorstwa. W ubiegłym roku było w Krakowie seminarium SEP na ten temat, pod przewodnictwem dr Jana Strzałki. W biuletynie INPE nr 39 jest artykuł "Wymagania norm i przepisów odnośnie badań odbiorczych i eksploatacyjnych instalacji i urządzeń elektrycznych". Rozporządzenie z Dziennika Ustaw 1998 poz. 377 (cytowane przez kolegów) a także nowelizację z Dz. Ustaw 2000 poz. 187 było znane i omawiane. Jakiś kolejny pomysł Pana Boczkowskiego i kolesiów z COBR?

Jubba, chciałem Ci odpowiedzieć a przez pomyłkę założyłem nowy wątek "elektryczne ogrzewanie podłogowe".

Przy okazji. Nikt o tym nie mówił, a jest to sprawa pierwszorzędnej wagi. NALEŻY we własnym dobrze pojętym interesie wykonać uziemienie masztu antenowego, także anteny SAT.

Wiesz, teoretycznie można napisać skargę do Urzędu Regulacji Energetyki. Tylko przed takim krokiem trzeba się zabezpieczyć. Trzeba mieć od ZE na piśmie odpowiedź że nie zrealizują zgodnie z Twoimi planami budowy mimo spełnienia przez Ciebie wszystkich warunków i z uzasadnieniem dlaczego nie zrealizują. Wystąpić o takie uzasadnienie warto, to ich troszkę może postraszyć. Jeśli stwierdzili że na własny koszt możesz wybudować, to znaczy że możliwości przesyłowe mają a tylko w planach wydatków nie chcą mieć, bo pewnie mają zaległości i przesuwają inwestycje. To ostatnio normalne.

Generalnie, jeśli chodzi nawet o nowo ustanowiona normę PN-IEC 61024-1 a także częściowo obowiązujące jeszcze stare arkusze norm PN-86(89)/05003 (bez arkusza 2) domki jednorodzinne nie wymagają ochrony odgromowej. Choć zgodnie z nową normą należy to określić indywidualnie. Niezależnie od normy instalacja odgromowa nie jest zbyt kosztowna, a stanowi istotne zabezpieczenie przez bardzo poważnymi stratami (a w przypadku uderzenia pioruna zniszczenia zwykle są ogromne). Inna sprawa że korzystnie jest mieć instalację odgromową także dla ubezpieczenia domu.

Odpowiedź jest pozornie prosta. Uziom fundamentowy (wykorzystanie zbrojenia ławy) dla ochrony odgromowej jest bez porównania lepszy. Ale o możliwości wykorzystania zbrojenia musi się wypowiedzieć elektryk z praktyką i uprawnieniami. Istotne są tu przekroje prętów zbrojeniowych, sposób, miejsca i ilość wyprowadzeń przewodów odprowadzających i oczywiście uzyskanie wymaganej rezystancji uziomu. Wyszła i obowiązuje już nowa norma PN-IEC 61024-1. Zgodnie z tą normą przekrój uziomu wykonanego ze stali ma być powyżej 80mm2. Norma nie mówi czy ocynkowany czy nie. Dla prętów zbrojeniowych daje to średnicę minimalną 12mm. Przewód odprowadzający stalowy z kolei ma mieć przekrój powyżej 50mm2. Dla bednarki stalowej (należy użyć ocynkowanej) daje to 20x3mm (w praktyce należy użyć 25x4mm).

Witaj Jubba. Mam nadzieję że nie tylko Ciebie to zainteresuje. Zainteresowanie ogrzewaniem podłogowym elektrycznym nieco wzrosło, choć ograniczone jest do ogrzewania łazienek, czy innych pomieszczeń, gdzie kładzione są płytki ceramiczne, czy terakota. Tymczasem można je stosować z powodzeniem także w pomieszczeniach z posadzką drewnianą, mozaikową, czy z wykładzin dywanowych. Jest oczywiście pewne ograniczenie. Ograniczeniem jest na przykład grubość pokrycia drewnianego. Taką górną granicą grubości jest 10 do 12 mm. Duża część nowoczesnych, obecnie oferowanych rodzajów paneli czy mozaik podłogowych spełnia ten warunek. Niestety tradycyjny parkiet raczej odpada. Także odpada rozkładanie na podłogach dywanów z wysokim włosem. Ale to w zasadzie jedyne ograniczenia. Przy określaniu powierzchni podłogi gdzie będzie ogrzewanie trzeba wziąc pod uwagę ewentualne duże meble stojące bezpośrednio na podłodze (np. tapczan). Dobór dostawcy już obecnie nie jest tak istotny, czy krajowi, czy zagraniczni oferują podobne jakościowo wyroby czołowych producentów. Dobrze jest oczywiście spytać od jakiego producenta biorą przewody grzewcze, żeby się nie okazało że z niewiadomego źródła. Dostawcy zazwyczaj dysponują tabelami dla doboru zestawów, posiłkując się mocami grzejnymi w W/m2. Wartości maksymalnych raczej nie należy przy obliczaniu przekraczać. Zalecam żeby obliczenie zapotrzebowania ciepła zrobił projektant branżowy. Najczęściej pozwala to uniknąć przewymiarowania instalacji. Sposób układania przewodów w zasadzie jest zawsze ten sam, różnice mamy w zalecanych odległościach między równolegle układanymi przewodami. Minimalnych odległości należy bezwzględnie przestrzegać. A układamy po kolei, na wylewce lub stropie - warstwę izolacji (twardy styropian, poliuretan lub twardą wełnę mineralną - grubość w zależności od tego co pod spodem, grunt, pustka, piwnica, czy dolna kondygnacja). Na tym folię polietylenową (przeciwwilgociowa) i rozkładamy siatkę. Siatkę warto kupić droższą, z drutów okrągłych, sztywną. Zwykła siatka Rabitza się do tego nie nadaje. Na siatce rozpinamy przewód grzewczy. Możemy go mocować będącymi w sprzedaży uchwycikami, można też na przkład drucikami z przewodów telefonicznych wieloparowych. Ważne żeby mocowanie było odpowiednio gęste, tak żeby przewód w każdym miejscu był około 1 cm nad folią. Jeśli mocujemy przewód bezpośrednio do siatki, pod siatkę należy w miarę gęsto popodkładać kawałeczki tworzywa, cokolwiek, aby siatka nie leżała bezpośrednio na folii (ja osobiście taki sposób zalecam). Przyczyna - przewód musi być zalany w całości, nie może się znaleźć pod wylewką, nie może dotykać do folii. Warto sobie zrobić kilka desek z podbitymi od spodu klockami - do chodzenia, żeby nie deptać po siatce i przewodach. Końce przewodu grzejnego także muszą być zalane (w zestawach do końców przewodów grzejnych dołączone są odcinki przewodu doprowadzającego. Przewody doprowadzające wyprowadzamy pod tynkiem (najlepiej w kawałku rurki giętkiej) do puszki przyłaczeniowej nad podłogę. W zależności od zastosowanego regulatora możemy mieć jeszcze przewód czujnika temperatury, także do wpuszczenia w wylewkę. Regulatorów są zasadniczo dwa rodzaje, z czujnikiem powietrznym, lub czujnikiem przewodowym podłogowym. Te ostatnie są lepsze, a w przypadku gęstego układania przewodów (przy wykorzystaniu minimalnych odległości między przewodami) wręcz wymagane. W zależności od grubości wylewki uzyskujemy albo ogrzewanie bezpośrednie (wylewka 3 do 5 cm), albo akumulacyjne (5 do 8 cm). Należy to odpowiednio zaplanować. Istotne jest nie włączanie ogrzewania zanim wylewka właściwie nie zwiąże (do 30 dni). Niektórzy mówią inaczej, a nie jest to do końca słuszne. Także przez okres do dwóch tygodni od pierwszego włączenia ogrzewania (może to być oczywiście jeszcze okres budowy) należy regulatory ustawić na minimum. Takie postępowanie zapewnia długowieczność instalacji. Zasilanie instalacji, montaż zabezpieczeń (w tym różnicowo prądowego), ewentualne podłączenie stycznika i zegara dla drugiej taryfy, ewentualnego regulatora centralnego należy powierzyć dobremu elektrykowi. Efektem jest komfort użytkowania i wcale nie wysokie koszty.

Jako ogrzewanie akumulacyjne można wykorzystać również ogrzewanie elektryczne podłogowe. Istotna jest tylko dobra izolacja cieplna pod podłogą i nie za cienka wylewka, która akumuluje ciepło. Takie rozwiązanie ma tą zaletę, że szybciej przebiega nagrzewanie pomieszczenia po włączeniu ogrzewania. Zdecydowanie należy poza regulacją termostatem wykorzystać zegar dla II taryfy.