UZDATNIANIE WODY - doradzę w sprawie doboru urządzeń

[wemil]

Niestety jeżeli masz taki skład wody musisz zacząć raczej od odżelaziacza na Greensandzie – przy małej zawartości żelaza powinien sobie poradzić z manganem. Zrób badanie po trzech miesiącach. Do twardości wystarczy ci zmiękczacz. Nie licz na CR a tym bardziej na złoża do których wymagane jest natlenianie. Problemu z popłuczynami przy twojej wodzie na pewno nie przeskoczysz legalnie.

 

nie chodzi nawet o legalne czy nielegalne odprowadzanie popłuczyn.

Na swojej działce mam dwie studnie chłonne do odprowadzania wody deszczowej i teoretycznie mógłbym odprowadzać tam również popłuczyny. Jednakże nie jestem przekonany, czy to będzie dobry pomysł, aby odprowadzać z powrotem do gruntu to wszystko co usunąłem + dodatkowe ilości nadmanganianu potasu z regeneracji.

Bardziej mi chodzi o odprowadzanie ścieków faktycznie do szamba - ale tu z kolei jest problem dużych objętości. I to jest aspekt, na który szukam dobrego rozwiązania (zaraz po uzyskaniu odpowiedniej jakości wody, która nie będzie mi zakamieniała instalacji oraz nie będzie brudziła prania).

Stąd też zastanawiałem się nad tym złożem CR oraz dodatkowym małym filtrem z mieszanką Aquacleanit + Birm, który będzie działał miejscowo przy pralce.

No i oczywiście RO w kuchni.

 

Znalazłem jeszcze filtr GA do odżelaziania i odmanganiania wody produkcji polskiej (producent w Podkowie Leśnej) - czy możecie się podzielić opinią o tym rozwiązaniu?

[qbek17]

Znalazłem jeszcze filtr GA do odżelaziania i odmanganiania wody produkcji polskiej (producent w Podkowie Leśnej) - czy możecie się podzielić opinią o tym rozwiązaniu?

To rozwiązanie to po prostu filtr żwirowy. Trochę (nigdy nie wiadomo ile dokładnie) potrwa zanim się "wpracuje", a wymaga tak samo dużo wody jak inne ciężkie złoża katalityczne.

Jeśli byś się decydował na odżelaziacz to sprawdź czy twoja pompa ma odpowiednią wydajność do jego płukania.

 

Myślę, że nie ma sensu dawać Birmu jako "mały, uzupełniający" filtr. Bez napowietrzenia nie będzie on skuteczny, a przy pralce raczej nie zamontujesz sprężarki

[Jastrząb]

To rozwiązanie to po prostu filtr żwirowy. Trochę (nigdy nie wiadomo ile dokładnie) potrwa zanim się "wpracuje", a wymaga tak samo dużo wody jak inne ciężkie złoża katalityczne.

Jeśli byś się decydował na odżelaziacz to sprawdź czy twoja pompa ma odpowiednią wydajność do jego płukania.

 

Myślę, że nie ma sensu dawać Birmu jako "mały, uzupełniający" filtr. Bez napowietrzenia nie będzie on skuteczny, a przy pralce raczej nie zamontujesz sprężarki

 

Dodam tylko jeszcze, ze filtr zwirowy tak jak np Birm bedzie wymagal napowietrzania, czyli wymiana hydrofora.

Popluczyny z Birm'u czy podobnego zloza katalitycznego (bez nadmanganianu), zrzucisz bez problemu do studni chlonnej. Tych popluczyn bedzie mniej niz w grensandzie.

 

Ale co bys nie robil, tak jak pisze Qbek, sprawdz wydajnosc studni glebinowej i pompy. Bo to podstawa. Dodatkowo, proponuje Ci, w instyalacji za 1 filtrem odmanganiajacym, a przed zmiekczaczem, zrobic kranik do pobierania probek. Bedziesz mogl raz na czas jakis sprawdzic, czy filtr (Birm, Greensand) usuwa Ci mangan, czy robi tego za niego przypadkiem zmiekczacz.

 

Mozesz zrobic tak (choc to tez kombinowanie): zmien hydrofor. Postaw Birm, ale kup glowice z opcja do pobierania nadmanganianiu do regeneracji. Mozesz odprowadzic popluczyny do studni chlonnej, bedzie ich stosunkowo nieduzo. Sprawdzaj co pare miesiecy jak se filtr radzi z manganem. Jak se nie poradzi (w ca watpie), to zawsze mozesz podmienic zloze i zasypac greensand. Greensand jest dobre 2x drozsze od Birmu. Greensand Plus, pewnie z 1.5x drozszy.

 

Jak pisal Qbek, Birm ma sporo ograniczen. Nie zawsze go mozna uzywac.

 

Swoja droga, kolega Hydraulik poleca Greensand, a nie "tradycyjne napowietrzenie" i "tradycyjny filtr ze zlozem dolomitowym". Koniec swiata

 

 

marcin

[Hytryulik]

Hytryulik patrzy na świat realnie. Głupot nie opowiada, a tym bardziej nie powtarza , piany nie trzepie.

Grinsend to jedyne rozwiązanie które daje możliwość usunięcia manganu na jednym stopniu.

Wemil poszukaj firmy która zamontuje Ci taka stację na próbę.

[Jastrząb]

Hytryulik patrzy na świat realnie. Głupot nie opowiada, a tym bardziej nie powtarza , piany nie trzepie.

A tos mi chumor z rana poprawil Dzieki.

 

Grinsend to jedyne rozwiązanie które daje możliwość usunięcia manganu na jednym stopniu.

A co to za zloze ten ten grinsend?

Jesli zas miales na mysli Greensand, to wlasnie opowiedziales glupote, bo to nie jest jedyne zloze katalityczne przeznaczone do usuwania manganu. Ale tak czy siak gratulacje. W koncu dotarlo do Ciebie, ze na dolomicie swiat sie nie konczy

 

Wemil poszukaj firmy która zamontuje Ci taka stację na próbę.

To akurat dobra propozycja.

 

marcin

[wemil]

serdeczne dzięki za wszystkie uwagi.

Dla mnie płynie z tego jeden wniosek, żaden z Was nie wspominał o CR, a początkowo myślałem, że to będzie jednak to złoże.

Muszę się teraz tylko zastanowić, czy zmieniać obecny hydrofor i wstawić BIRM, czy też zostawić ten hydrofor i wstawić Greensand.

Pierwsza opcja, nie ukrywam, jest znacznie droższa. Dobry hydrofor przepływowy z pompą kosztuje tyle co cała kolumna z Greensandem...

Z drugiej strony w przypadku Greensand dochodzą zwiększone koszty szamba (bo wciąż nie uśmiecha mi się odprowadzać nadmanganian do gleby...)

no niestety jak się nie odwrócić, d... zawsze z tyłu...

[qbek17]

Dla mnie płynie z tego jeden wniosek, żaden z Was nie wspominał o CR, a początkowo myślałem, że to będzie jednak to złoże.

Ja wspomniałem w pierwszej odpowiedzi Sam zresztą zauważyłeś, że możesz postawić filtr z CR, a jak się nie sprawdzi to dostawić przed nim odżelaziacz.

Muszę się teraz tylko zastanowić, czy zmieniać obecny hydrofor i wstawić BIRM, czy też zostawić ten hydrofor i wstawić Greensand.

Pierwsza opcja, nie ukrywam, jest znacznie droższa.

Pierwsza opcja (czyli BIRM) prawdopodobnie nie będzie wymagała zmiany pompy tylko hydroforu.

Druga opcja (czyli Greensand) nie będzie wymagała zmiany hydroforu, ale prawdopodobnie pompy. Wybacz ale bez konkretnych danych o pompie możemy tylko gdybać.

[Jastrząb]

Dobry hydrofor przepływowy z pompą kosztuje tyle co cała kolumna z Greensandem...

?? 300l ocynkowany zbiornik hydroforowy, to koszt okolo 600-700PLN. Do tego aspirator za pewnie 100PLN no i podlaczenie. Raczej mnie niz kolumna na greensandzie.

 

marcin

[qbek17]

Jak doliczyć dobrą pompę za 2000 to już mamy cenę filtra...

[Hytryulik]

serdeczne dzięki za wszystkie uwagi.

Dla mnie płynie z tego jeden wniosek, żaden z Was nie wspominał o CR, a początkowo myślałem, że to będzie jednak to złoże.

Muszę się teraz tylko zastanowić, czy zmieniać obecny hydrofor i wstawić BIRM, czy też zostawić ten hydrofor i wstawić Greensand.

Pierwsza opcja, nie ukrywam, jest znacznie droższa. Dobry hydrofor przepływowy z pompą kosztuje tyle co cała kolumna z Greensandem...

Z drugiej strony w przypadku Greensand dochodzą zwiększone koszty szamba (bo wciąż nie uśmiecha mi się odprowadzać nadmanganian do gleby...)

no niestety jak się nie odwrócić, d... zawsze z tyłu...

 

Osobiście jestem zwolennikiem odżelaziaczy opartych na natlenianiu powietrzem i filtracją na tradycyjnym złożu. Niestety w twoim przypadku nie licz, że taki odżelaziacz usunie Ci taką ilość manganu bez korekty PH. To wiele razy testowaliśmy. A zastosowanie Birmu w twojej wodzie to całkowita pomyłka. Po trzech miesiącach będziesz miał więcej manganu po filtrze niż w surowej wodzie - z tym się spotkałem. Stosowanie odżelaziacza na Greensandzie przy tak niskim żelazie na pewno da najlepszy efekt, co ważne długotrwały. Idź tą drogą. Pompę i tak jeśli masz słabą to będziesz musiał wymienić w każdym przypadku.

[wemil]

Pompę i tak jeśli masz słabą to będziesz musiał wymienić w każdym przypadku.

 

pytanie, co znaczy słaba / dobra pompa.

Obecnie mam zestaw Wimest AWP-150 z silnikiem RSM 5:

 

pojemnośc: 150dm3

wydajność: do 5,0m3/h

wysokośc podnoszenia: 62m

głębokość zasysania: 7m

napięcie 230V

moc silnika 1100W

ciśnienie robocze: 0,15-0,35MPa

 

dobrze? źle?

[qbek17]

Taka pompa powinna dać radę przy CR, Birmie lub Greensandzie.

[wemil]

OK, podsumowałem sobie całą swoją wiedzę i wziąłem pod uwagę wszystkie Wasze cenne komentarze, za które bardzo Wam dziękuję.

 

Ostateczny mój wybór, to:

 

najpierw wstawiam filtr z CR-200 (przede wszystkim zmiękczenie wody, dodatkowo usuwanie manganu).

 

po 3 miesiącach sprawdzę efekty i jeśli będzie to konieczne, dodam 2-gi stopień filtracji na złożu Greensand (najpewniej tak będzie). Przy okazji pozwoli mi to bardziej rozłożyć koszty...

 

Może nie zbankrutuję na częstszym opróżnianiu szamba,

Swoją drogą, przy moich parametrach Fe i Mn, czy jesteście w stanie oszacować co ile m3 będzie wymagana regeneracja Greensand? W końcu żelaza prawie wcale tam nie ma...

 

aha, jeszcze jedno... spotkałem złoża Greensand z dodatkową warstwą hydroantracytu oraz bez niej. Czy wiecie, jaką to daje różnicę w praktyce (oprócz ceny)?

[Jastrząb]

Osobiście jestem zwolennikiem odżelaziaczy opartych na natlenianiu powietrzem i filtracją na tradycyjnym złożu. Niestety w twoim przypadku nie licz, że taki odżelaziacz usunie Ci taką ilość manganu bez korekty PH.

Ech zwyczajowe bzdury. Kolega Wemil nie potrzebuje odzelaziacza. On praktycznie nie ma zelaza w wodzie. On ma mangan. Do tego stosuje sie odmanganiacze. Najlepiej katalityczne. Calkowita zgoda ze zwykle nieaktywne zloze (np Twoj cudny dolomit) tego manganu nie wyfiltruja. Nawet po podniesieniu pH. Za duzo tego manganu.

 

A ani Birm, ani "Grinsend" nie sa odzelaziaczami. Tak, usuwaja zelazo. Ale utlenione w hydroforze zelazo usunie sie wszystkim. Klasycznie robi sie to zwyklym piaskiem. Ale jak ktos chce to mozna i manganowym zlozem katalitycznym kilkanascie razy drozszym. Co wiecej, jak w wodzie bedzie i zelazo i mangan, zelazowe powloki katalityczne bardzo szybko ekranuja powloki manganowe i faktycznie zrobi sie z tego odzelaziacz, bo manganu to juz wogole potem nie ruszy. Woda jaka tu kolega opisuje, ma prawidlowy sklad do tego zeby pojscic ja zgodnie ze sztuka na zloze katalityczne celem usuniecia manganu. I nie bedzie to zaden odzelaziacz, tylko odmanganiacz. Mylisz pojecia. A jak nie ma zelaza, rownie dobrze moze zastasowac Birm jak i Greensand. Birm bdzie o tyle lepszy, ze mniej sciekow z tego. I tanszy w eksploatacji. Pod warunkiem, ze woda spelnia warunki dla Birmu.

 

A zastosowanie Birmu w twojej wodzie to całkowita pomyłka. Po trzech miesiącach będziesz miał więcej manganu po filtrze niż w surowej wodzie - z tym się spotkałem.

To ze Ci Birm nie usuwal manganu, to znaczy tylko, ze cos spitoliles kompletnie. Np z braku wiedzy pusciels na ten Birm, wode z duza iloscia zelaza i manganem, zawartoscia chloru, fosporanow/siarczanow, czy czego tam jeszcze ten Birm nie lubi. To nie ma prawa dzialac. Przy pH 7,5 ani Birm, ani Greensand, nie usuna manganu, jesli bedzie duzo zelaza. Przyklad: ph 7.4 Greensand z Fe=0,6mg, Mn = 0,3. Niby malo. Na poczatku uzytkowania oba zbite do zera. Po trzech miesiacch Fe zbite do zera, mangan, ja w wodzie surowej. Filtr plukany 2x tygodniowo. Pewnie miales podobnie. Zamiast sie douczyc ptosciej stwierdzic ze Birm jest do bani.

 

Twoje cudne zloza dolomitowe dzialaja na innej zasadzie. Podnosza pH, a w wyzszym pH mangan utlenia sie rownie latwo jak zelazo. I wtedy i Fe i Mn mozna na zwyklym piasku wyfiltrowac po utlenieniu. Taka filtracaj ma niewiele wspolnego z filtrowaniem na zlozu katalitycznym.

 

Podusmowujac. Poczytaj najpierw o filtracji zelaza i manganu. Zwlaszcza w konteksie filtracji jedno-stopniowej. Poszukaj hasla wysokosc strefy odzelaziania.

I przestan glupoty opowiadac.

 

marcin

[Jastrząb]

 

najpierw wstawiam filtr z CR-200 (przede wszystkim zmiękczenie wody, dodatkowo usuwanie manganu).

 

po 3 miesiącach sprawdzę efekty i jeśli będzie to konieczne, dodam 2-gi stopień filtracji na złożu Greensand (najpewniej tak będzie). Przy okazji pozwoli mi to bardziej rozłożyć koszty...

W kwestii formalnej. Nie 2 stopien na grennsadzie, ale pierwszy. To z CR200 zrobisz 2 stopien. I tak przygotuje pod to miejsce i rury.

 

Może nie zbankrutuję na częstszym opróżnianiu szamba,

Swoją drogą, przy moich parametrach Fe i Mn, czy jesteście w stanie oszacować co ile m3 będzie wymagana regeneracja Greensand? W końcu żelaza prawie wcale tam nie ma...

Na plukaniu nie powinno sie oszczedzac. Bo to sie potem msci. Ze wzgledu na zdolnosc utleniania zloza Greensand, to pewnie moglbys kilkadziesiat m3 tej wody z manganu wyfiltrowac. Ale jak bedziesz to robil za rzadko, to na filtrze moze cos urosnac/smierdziec. Zloze sie moze zbijac jakos. Pewnie jak zrobisz to co tydzien to powinno byc OK. Mozesz tez pomalu wydluzac ten czas i kontrolowac czy sie nic nie dzieje.

 

aha, jeszcze jedno... spotkałem złoża Greensand z dodatkową warstwą hydroantracytu oraz bez niej. Czy wiecie, jaką to daje różnicę w praktyce (oprócz ceny)?

Nie jestem pewien, ale prawdopodobnie jest to opcja pod wode z Fe i Mn. Hydroantacyt jest lzejszy i zostaje nad Greensandem. Hydroantrayt filtruje Fe, Greensand ponizej filtruje Mn. Jesli do greensandu dotrze zelazo, to moze zablokowac zloze i mangan nie bedzie filtrowany. Ty masz tak malo tego zealaza, ze bym sie tym nie przejmowal i bral wersje z pelnym greensandem bo masz bardzo duzo tego manganu.

 

marcin

[Hytryulik]

Ech zwyczajowe bzdury. Kolega Wemil nie potrzebuje odzelaziacza. On praktycznie nie ma zelaza w wodzie. On ma mangan. Do tego stosuje sie odmanganiacze. Najlepiej katalityczne. Calkowita zgoda ze zwykle nieaktywne zloze (np Twoj cudny dolomit) tego manganu nie wyfiltruja. Nawet po podniesieniu pH. Za duzo tego manganu.

 

A ani Birm, ani "Grinsend" nie sa odzelaziaczami. Tak, usuwaja zelazo. Ale utlenione w hydroforze zelazo usunie sie wszystkim. Klasycznie robi sie to zwyklym piaskiem. Ale jak ktos chce to mozna i manganowym zlozem katalitycznym kilkanascie razy drozszym. Co wiecej, jak w wodzie bedzie i zelazo i mangan, zelazowe powloki katalityczne bardzo szybko ekranuja powloki manganowe i faktycznie zrobi sie z tego odzelaziacz, bo manganu to juz wogole potem nie ruszy. Woda jaka tu kolega opisuje, ma prawidlowy sklad do tego zeby pojscic ja zgodnie ze sztuka na zloze katalityczne celem usuniecia manganu. I nie bedzie to zaden odzelaziacz, tylko odmanganiacz. Mylisz pojecia. A jak nie ma zelaza, rownie dobrze moze zastasowac Birm jak i Greensand. Birm bdzie o tyle lepszy, ze mniej sciekow z tego. I tanszy w eksploatacji. Pod warunkiem, ze woda spelnia warunki dla Birmu.

 

 

To ze Ci Birm nie usuwal manganu, to znaczy tylko, ze cos spitoliles kompletnie. Np z braku wiedzy pusciels na ten Birm, wode z duza iloscia zelaza i manganem, zawartoscia chloru, fosporanow/siarczanow, czy czego tam jeszcze ten Birm nie lubi. To nie ma prawa dzialac. Przy pH 7,5 ani Birm, ani Greensand, nie usuna manganu, jesli bedzie duzo zelaza. Przyklad: ph 7.4 Greensand z Fe=0,6mg, Mn = 0,3. Niby malo. Na poczatku uzytkowania oba zbite do zera. Po trzech miesiacch Fe zbite do zera, mangan, ja w wodzie surowej. Filtr plukany 2x tygodniowo. Pewnie miales podobnie. Zamiast sie douczyc ptosciej stwierdzic ze Birm jest do bani.

 

Twoje cudne zloza dolomitowe dzialaja na innej zasadzie. Podnosza pH, a w wyzszym pH mangan utlenia sie rownie latwo jak zelazo. I wtedy i Fe i Mn mozna na zwyklym piasku wyfiltrowac po utlenieniu. Taka filtracaj ma niewiele wspolnego z filtrowaniem na zlozu katalitycznym.

 

Podusmowujac. Poczytaj najpierw o filtracji zelaza i manganu. Zwlaszcza w konteksie filtracji jedno-stopniowej. Poszukaj hasla wysokosc strefy odzelaziania.

I przestan glupoty opowiadac.

 

marcin

 

Piany z teorią dużo. Proponuję złapać praktyki i wypowiadać się. Niech ten ptasi mózg zaskoczy że teorie niepoparte praktyką mogą zrobić krzywdę . Krótko zrób parę stacji i wtedy zabieraj głos. Teraz zaśmiecasz te forum głupotami.

[Hytryulik]

W kwestii formalnej. Nie 2 stopien na grennsadzie, ale pierwszy. To z CR200 zrobisz 2 stopien. I tak przygotuje pod to miejsce i rury.

 

Na plukaniu nie powinno sie oszczedzac. Bo to sie potem msci. Ze wzgledu na zdolnosc utleniania zloza Greensand, to pewnie moglbys kilkadziesiat m3 tej wody z manganu wyfiltrowac. Ale jak bedziesz to robil za rzadko, to na filtrze moze cos urosnac/smierdziec. Zloze sie moze zbijac jakos. Pewnie jak zrobisz to co tydzien to powinno byc OK. Mozesz tez pomalu wydluzac ten czas i kontrolowac czy sie nic nie dzieje.

 

Nie jestem pewien, ale prawdopodobnie jest to opcja pod wode z Fe i Mn. Hydroantacyt jest lzejszy i zostaje nad Greensandem. Hydroantrayt filtruje Fe, Greensand ponizej filtruje Mn. Jesli do greensandu dotrze zelazo, to moze zablokowac zloze i mangan nie bedzie filtrowany. Ty masz tak malo tego zealaza, ze bym sie tym nie przejmowal i bral wersje z pelnym greensandem bo masz bardzo duzo tego manganu.

 

marcin

 

Pewny to możesz być tego że coś gdzieś przeczytałeś. Ale wypowiadać się że tak będzie to trzeba mieć praktykę. Ale nie w biciu piany bo to nie praktyka.

[Jastrząb]

Piany z teorią dużo. Proponuję złapać praktyki i wypowiadać się. Niech ten ptasi mózg zaskoczy że teorie niepoparte praktyką mogą zrobić krzywdę . Krótko zrób parę stacji i wtedy zabieraj głos. Teraz zaśmiecasz te forum głupotami.

Widzisz, tak sie sklada, ze to ta Twoja praktyka niepodparta jak widac zadna wiedza teoretyczna robia krzywde, bo na kazdym kroku glupoty opowiadasz. Zloze nie dziala - znaczy ze zloze zle? Niekoniecznie. Bo w Twoim przypadku znaczy czesto ze zostalo zle uzyte, niezgodnie z przeznaczeniem, czy w zlych warunkach.

 

Iluz to ja mialem praktykow na budowie, ktorym sie nie dalo wytlumaczyc jak maja cos zrobic, bo: "my tak zawsze robilim, i tak bedziem robic". Trzeba ich bylo gonic, zeby moich pieniedzy nie marnowali.

 

Do ksiazek Jasiu, do ksiazek.

 

marcin

[Jastrząb]

Pewny to możesz być tego że coś gdzieś przeczytałeś. Ale wypowiadać się że tak będzie to trzeba mieć praktykę. Ale nie w biciu piany bo to nie praktyka.

Widze, ze boli Cie brak wiedzy w temacie, w ktorym (Ty) sie uwazasz za eksperta. Nie bij piany, napisz co wedlug Twojej praktyki, zle napisalem. Naprostuj mnie, zeby na tym inni skorzystali. Poki co to Ty podajesz zero konkretow, tylko ogolnikowo zarzucasz mi pisanie glupot, nie podpierajac tego niczym.

 

marcin

[Hytryulik]

OK, podsumowałem sobie całą swoją wiedzę i wziąłem pod uwagę wszystkie Wasze cenne komentarze, za które bardzo Wam dziękuję.

 

Ostateczny mój wybór, to:

 

najpierw wstawiam filtr z CR-200 (przede wszystkim zmiękczenie wody, dodatkowo usuwanie manganu).

 

po 3 miesiącach sprawdzę efekty i jeśli będzie to konieczne, dodam 2-gi stopień filtracji na złożu Greensand (najpewniej tak będzie). Przy okazji pozwoli mi to bardziej rozłożyć koszty...

 

Może nie zbankrutuję na częstszym opróżnianiu szamba,

Swoją drogą, przy moich parametrach Fe i Mn, czy jesteście w stanie oszacować co ile m3 będzie wymagana regeneracja Greensand? W końcu żelaza prawie wcale tam nie ma...

 

aha, jeszcze jedno... spotkałem złoża Greensand z dodatkową warstwą hydroantracytu oraz bez niej. Czy wiecie, jaką to daje różnicę w praktyce (oprócz ceny)?

 

Co do złoża CR nie znam europejskiej firmy zajmującej się uzdatnianiem wody np. BWT czy CWG z Niemiec, aby do swojej oferty wprowadziło te złoże. Z tego co wiem jak się te złoże pojawiło na rynku BWT w Austrii robiło testy u siebie i się z tego wycofało. Cos w tym musi być. To dla mnie jest opinią.

Nie ma w Polsce firmy która by przeprowadziła takie badanie.

Niestety Polska jest jeszcze takim krajem że g…. zareklamujesz i będzie się sprzedawało.

Może to cie przekona – to twoje zdrowie i twoje pieniądze.