toomyem 25.01.2014 17:02 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 25 Stycznia 2014 (edytowane) Dzięki za informacje. Może to nie wynikało bezpośrednio z tego co pisałem, ale ja mam zainstalowany czujnik zewnętrzny i do tego wewnętrzny termostat typu on/off (nie przekazuje informacji o temperaturze jaka panuje wewnątrz, a tylko "włącz"/"wyłącz" do pieca). Jest on umieszczony na korytarzu na piętrze i nie jest bezpośrednio wystawiony na żaden z grzejników. Wiem jak działa krzywa i czym się różni pochylenie jej od przesunięcia Nie wiedziałem natomiast, że zmiana następuje co 3 st. Z tego co przeczytałem w innych wątkach, wydawało mi się, że właśnie o otwarcie wszystkich głowic chodzi. Dzięki temu będę w stanie (przynajmniej mam taką nadzieję) znaleźć taką minimalną temperaturę zasilania, dla której utrzymana będzie będzie zadana temperatura wewnętrzna w najchłodniejszym pomieszczeniu. A potem dopiero będę przymykać głowice tam gdzie się przegrzewa. Dom mam raczej tak sobie ocieplony, zwłaszcza dach, więc na zbyt "niską" krzywą nie liczę EDIT: E, coś nie tak z tymi trzema stopniami. W instrukcji jest jak wół napisane, że: "4-2-3 Przesunięcie równoległe (...) Każdy stopień odpowiada zwiększeniu o 1 st.C temperatury początkowej względem ustawienia początkowego" EDIT2: Temperaturę mam ustawioną przez całą dobę tak samo. Wydaje mi się, że obniżanie jej np na noc a potem konieczność podnoszenia temperatury z powrotem raczej nie wpływa korzystnie na zużycie gazu. Edytowane 25 Stycznia 2014 przez toomyem Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mystic2 25.01.2014 18:15 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 25 Stycznia 2014 (edytowane) Nie wiem czemu sądziłem, że nie masz czujki zewn Skoro masz to jak najbardziej OK. Z tym otwarciem głowic we wszystkich pomieszczeniach to nie jestem pewny czy będzie ok, głowice będą przymykać i otwierać do czasu aż na czujniku wewn osiągniesz temp zadaną, ale próbuj skoro widzisz tu sens. Tylko RTLe na pętlach tam gdzie masz czujnik otwórz dla pełnego przepływu. ad. Edit 1 - i tu jest jakaś rozbieżność bo w mojej instrukcji technicznej nr 420010092400 jak byk stoi: "Wyświetlana wartość przesunięcia wynosi od -20 do +20. Każdy stopień odpowiada zwiększeniu o 3oC temperatury początkowej względem ustawienia początkowego" Z tego co pamiętam, po korektach, które robiłem właśnie tak było. ad. Edit 2 - tego samego zdania jestem, to co obniży w nocy musi gonić w dzień. Edytowane 25 Stycznia 2014 przez mystic2 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
toomyem 25.01.2014 19:19 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 25 Stycznia 2014 (edytowane) Hmm, ja mam instrukcję nr 420010092402. Może później wprowadzili jakieś zmiany Plan jest taki, że początkowo na czujniku wewnętrznym ustawię temperaturę sporo większą (np 25st), tak żeby nie wyłączał mi pieca zbyt wcześnie. Czyli de facto tak jakby go nie było (u siebie piszesz, że też nie używasz wewnętrznego). I poczekam do ilu nagrzeją się wnętrza. A potem będę korygował w dół krzywą równolegle żeby obniżyć temperaturę. Dodatkowo będę porównywał temp na czujniku wieczorem i rano i korygował pochylenie krzywej. A na licznik i tak patrzę tylko co miesiąc przy okazji zbierania statystyk zużycia gazu RTLe mam przy obiegach w kuchni, wiatrołapie i łazienkach. Na razie zostawiam jest tak jak są czyli na 2. Co daje mi efekt leciutko ciepłej podłogi. Nie wiem ile faktycznie stopni wpuszczają one do obiegu, ale nie chcę przesadzić i dać tam zbyt ciepłej wody. Aktualnie przy około -12 st na zewnątrz, przy krzywej 1.1/0 temperatura zasilania jest około 62st a powrót 50 st. Edytowane 25 Stycznia 2014 przez toomyem Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mystic2 25.01.2014 20:11 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 25 Stycznia 2014 Działaj, działaj ... widzę tu sens z ustawieniem wyższej temp zadanej niż faktycznie potrzeba przy szukaniu krzywej , tylko podziel się info co z tego wyszło.Ja już walczę ze swoim ogrzewaniem od zeszłego roku i wciąż coś koryguję co jakiś czas. Ale po zużyciu GZ widzę, że opłaca się trochę czasu poświęcić na naukę. Do zeszłego roku piec chodził tak jak serwisant ustawił z mocą 70% więc modulował w zakresie od 5,5kW do 18kW co było dużą przesadą skoro teraz przy ustawionej 30% mocy moduluje od 5,5 do 10,5kW i jest ok. Dodatkowo grzał na 70% a podłogę ograniczałem w niewiedzy głowicą i większość ciepła szło z dymem przez komin bo sterownik kazał grzać a instalacja nie odbierała tego co piec naprodukował. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mjudu 27.01.2014 21:49 Autor Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 27 Stycznia 2014 Witam. Zacznę od tego, że ktoś gdzieś pisał, że na piecu z podłączonym czujnikiem zewnętrznym pokazuje o 2 stopnie mniej niż na climamenagerze. U mnie jest tak samo i nie wiem czym to jest spowodowane, może ktoś wie o co chodzi. Pomijam fakt, że w ogóle pokazuje o wiele mniejszą temperaturę zewnętrzną niż faktycznie jest, np. na zewnątrz faktycznie jest -10-11, a według wskazań na climamenagerze -6-7, na piecu analogicznie o 2 stopnie mniej tj. -7-8. Czujnik mam od strony północnej, gdzie żaden promyk słońca nie mam możliwości do niego dotrzeć. Pisał ktoś również, że przy wybraniu parametru strefy pierwszej na opcję tylko czujnik zewnętrzny piec przestaje grzać na zadanej temp. 19,5 stopnia, po podniesieniu temperatury piec po paru sekundach załącza się na nowo, tak jakby climamenager był brany pod uwagę i tu również nie wiem co jest nie tak. Czy ktoś z zaglądających tutaj ma ogrzewanie domu przy zastosowaniu dwóch stref grzewczych, na osobnych zasilaniach i wykorzystywaniu ustawień strefy nr 2 w parametrach pieca. Czy każdy ma tak jak na ogół się zwykło robić tzn. podłogówkę dół i kaloryfery góra i to wszystko na jednym podpięciu do pieca co za tym idzie ustawianie tylko strefy 1. Ogólnie mam mieszkanie 134 metry użytkowe. ściany max 30cm i styropian 12cm strop dachówka i wełna 25cm i przy np. -17 stopniachmrozie w nocy i -10 stopniach w dzień piec spalił mi 17m3. ( ustawienia temperatura co stała 57stopni, climamenager na zasadzie czujnika) Obecnie zadałem termoregulację na 1,0, grzanie CO max70, min20. Moc pieca zredukowana na 30%, start na 50, reszta bez zmian fabrycznych, zobaczymy co czas pokaże. Ostatnie pytanie, czy macie ustawioną funkcję anty legionella i czy w ogóle bawicie się w ustawianie czasowe dla CW, czy tylko zadajecie żądaną temperaturę i to wszystko. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Sebastian W 27.01.2014 21:59 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 27 Stycznia 2014 Z tym wyłączeniem wpływu czujnika wewnętrznego nie do końca mogę się zgodzić. Wszystko zależy jaka jest instalacja. Przy samej podłogówce faktycznie można, a nawet trzeba go wyłączyć bo bezwładność podłogówki jest tak duża, że czujnik wewnętrzny się nie sprawdza, ale jeśli mamy instalację mieszaną np. 50 na 50 i oczywiście clima manager zamontowany w odpowiednim miejscu to wpływ czujnika wewnętrznego jest istotny. Ja Clima manager przeniosłem z pomieszczenia gdzie była podłogówka do pomieszczenia gdzie jest grzejnik. Parametr 421 mam ustawiony na 4, krzywą 1.1 a wpływ czujnika na 14. Zakres temp. 35-65. Odbywa się to tak. Jeśli na zewnątrz jest np. -18 to piec grzeje około 62 stopnie (na podłogówkę idzie mniejsza temp. około 42 stopnie, bo układ mieszający miesza ją z powrotem i na dole mam zawsze komfortową temp)., ale w pomieszczeniach gdzie jest grzejnik, czujnik bada temp. pomieszczenia z zadaną i jeśli zbliża się do temp. zadanej to zmniejsza mi temp za zasilaniu do np. 50 mimo, że z krzywej wynika, że powinien grzać z temp. 62 stopnie. Dla podłogówki nic się nie zmienia, a w pomieszczeniach gdzie są grzejniki mam minimalne wahania temperatur, bo właśnie czujnik wewnętrzny o to dba. Pewnie, że można sobie wyregulować to samą krzywą ale czasem jest tak, że z krzywej wynika, że temp na zasilaniu powinna być 55 stopni ale jest np. duży wiatr, w pomieszczeniach jest chłodniej i trzeba podnieść temp na piecu. Sama krzywa tego nie zrobi, a czujnik wewnętrzny to wyłapie i podniesie temp. zasilania tak by osiągnąć zadaną temperaturę w pomieszczeniu. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Sebastian W 27.01.2014 22:15 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 27 Stycznia 2014 U mnie przy -17 nocą i -10 w dzień spalił 16 m3 (więc nie jest źle) ale przy 200m2 (garażu nie liczę) i temp wewnętrznej 22,5. Mówcie sobie co chcecie ale ja jednak zostanę przy parametrze 421 ustawionym na 4 i wpływie czujnik wewnętrznego na 14. Co do anty legionella to mam to włączone bo wybija to bakterię. Co do CWU to latem się bawiłem w czasówkę ale teraz już nie.Ja u siebie strefę mam 1 ale tak jak pisałem clima manager przeniosłem podłogówki do grzejników. Teraz mogę sobie grzać kominkiem i piec mi się nie wyłącza. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
toomyem 27.01.2014 23:26 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 27 Stycznia 2014 (edytowane) Późno już, więc napiszę pokrótce. Też stwierdziłem, że czujnik zewnętrzny pokazuje o dwa stopnie mniej niż na przykład termometr okienny. Czujnik także mam na ścianie północnej, więc może po prostu te piece tak mają. Legionelli nie włączam. Kiedyś próbowałem i wydaje mi się, że po podniesieniu temperatury już nie chciał wrócić do poprzedniej, a że nie miałem czasu na dociekanie to wyłączyłem tą opcję. CWU mam ustawione na zadaną temperaturę, więc jak trzeba to po prostu dogrzewa. Instalacja podłączona na jednej strefie, z tym że całkiem pomieszane mam, to znaczy zarówno na parterze jak i piętrze są i grzejniki i podłogówka. Na razie testuje ustawienia krzywej. Obecnie mam ją ustawioną na 1.0/-12 i przez ostatnią dobę w domu utrzymuje się mniej więcej stała temperatura 20,5 st. Czujnik wewnętrzny wyłączony. Edytowane 27 Stycznia 2014 przez toomyem Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mjudu 28.01.2014 08:21 Autor Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 (edytowane) Ja też mam CM zamontowanego w sypialni, która znajduje się od północnej strony (czyli najzimniejszej, jeżeli są słoneczne dni). na dole mam wszędzie podłogówkę bez kaloryferów, która działa z rozdzielaczem i mieszaczem (do podłogówki wpada temp. 30-35 stopni). Na dole mam temperaturę w granicach 21 stopni. Metrów użytkowych w domu mam 134 ale nie wliczam do tego kotłowni, garażu i pomieszczenia pod schodami, gdzie również mam grzejniki. Według mojego wyobrażenia zadowalające zużycie gazu to ilość 10-12 m3/dobę przy - 15 stopniach średniej temp. dobowej. Niestety u mnie wychodzi o wiele więcej, chyba, że moje wyobrażenia są błędne Obecnie moc reg. pieca mam na 30% co według producenta daje 10,5 KW pieca. Kiedyś liczyłem zapotrzebowanie mojego domu i wyszło mi że wystarczył by mi piec gazowy o mocy 8KW(wziąłem 24 bo mówili mi, że do ogrzania CWU potrzeba dużo) mocy i zastanawiam się czy jeszcze nie umniejszyć jego mocy, po prostu nie wiem czy gra warta świeczki. Ktoś pisał, że grzanie CWU ma wyregulowane na 50% mocy pieca ale chyba się pomylił bo tego w CWU się chyba nie da ustawić) Wracając do wyłączonego CM w ustawieniach strefy pierwszej to tak jak mówiłem, według mnie choć jest on wyłączony (strefa działa z aktywnym tylko czujnikiem zew.) to i tak mam wrażenie, że czujnik CM wew. brany jest pod uwagę. Tak jak opisywałem wyżej kiedy temperatura dochodzi do 19,5 stopni piec się wyłącza (brany pod uwagę jest cały czas tylko czujnik zew.) w momencie kiedy ustawię temp. 21 w pokoju piec sie po paru sekundach włącza i analogicznie kiedy obniżę pomieszczenia na 19,5 z powrotem piec się wyłącz. Dlaczego się tak dzieje nie mam pojęcia. Jeżeli czujnik wew. jest brany pod uwagę choć w ustawieniach funkcja jego jest wyłączona to co daje jego uwzględnienie. Co do anty legionelli to przez jakiś czas piec wchodzi w ustawienia temp. CWU na 65 stopni i przez jakiś czas taka temp. jest utrzymywana (chyba przez pół godz.) i potem wraca do ustawień użytkownika. Jak często się tak dzieje trudno mi powiedzieć. Pytałem o legionelle dlatego, że gdzieś wyczytałem, że bakterie te rozwijają się jeżeli temp. wody długo utrzymuje się po niżej 60 stopni i woda ta jest przez dłuższy czas nieużytkowana. W przypadku naszych zbiorników i powiedzmy rodziny 3 osobowej woda w nich jest często wymieniana bo praktycznie codziennie i wychodzi na to, że legionella się nie zdąży rozwinąć. Całą wypowiedz o tym ustawieniu opieram o chyba, bo nie wiem jak to jest dokładnie. Interesuje mnie jeszcze jedna kwestia dotycząca opcji komfort CWU (chyba tak to się nazywa w pracy jestem i nie mam jak sprawdzić) co daje jego włączenie lub wyłączenie. Czy chodzi o to, że CWU wtedy ma priorytet na grzanie i jeżeli zachodzi potrzeba to dogrzewanie CO jest wyłączane i grzana jest CWU bez względu na zapotrzebowanie w tym czasie ciepła CO I tak z ciekawości, ile zużywacie gazu w okresie letnim na podgrzewanie CWU i ewentualnie kuchenki gazowej? Edytowane 28 Stycznia 2014 przez mjudu Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mystic2 28.01.2014 11:07 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 (edytowane) … ktoś gdzieś pisał, że na piecu z podłączonym czujnikiem zewnętrznym pokazuje o 2 stopnie mniej niż na climamenagerze. U mnie jest tak samo i nie wiem czym to jest spowodowane, może ktoś wie o co chodzi. Pomijam fakt, że w ogóle pokazuje o wiele mniejszą temperaturę zewnętrzną niż faktycznie jest, np. na zewnątrz faktycznie jest -10-11, a według wskazań na climamenagerze -6-7, na piecu analogicznie o 2 stopnie mniej tj. -7-8. Czujnik mam od strony północnej, gdzie żaden promyk słońca nie mam możliwości do niego dotrzeć. To ewidentna wada fabryczna ClimaManagera. Niestety nie posiada on opcji korekty przy błędnym pokazywaniu temperatury. Nowe sterowniki Aristona np. Sensys już mają taką możliwość ale niestety nie współpracują z tym kotłem (Genus Premium System 24FF) Mój kocioł akurat temperaturę zewnętrzną pokazuje dobrą, ale przekłamują ją właśnie CM o 2 stopnie w górę. Czujnik mam od strony północnej w cieniu. CM miałem już raz wymienianego min. z tego powodu ale niestety dalej jest ten sam błąd. Z tym wyłączeniem wpływu czujnika wewnętrznego nie do końca mogę się zgodzić. Wszystko zależy jaka jest instalacja. Przy samej podłogówce faktycznie można, a nawet trzeba go wyłączyć bo bezwładność podłogówki jest tak duża, że czujnik wewnętrzny się nie sprawdza, Tu się zgadzam. ale jeśli mamy instalację mieszaną np. 50 na 50 i oczywiście clima manager zamontowany w odpowiednim miejscu to wpływ czujnika wewnętrznego jest istotny. Tu też mogę się zgadzić ale pod warunkiem, że czujnik Twew jest zamontowany w pomieszczeniu gdzie jest instalacja podłogowa a nie grzejniki. Ja Clima manager przeniosłem z pomieszczenia gdzie była podłogówka do pomieszczenia gdzie jest grzejnik. Parametr 421 mam ustawiony na 4, krzywą 1.1 a wpływ czujnika na 14. Zakres temp. 35-65. Odbywa się to tak. Jeśli na zewnątrz jest np. -18 to piec grzeje około 62 stopnie (na podłogówkę idzie mniejsza temp. około 42 stopnie, bo układ mieszający miesza ją z powrotem i na dole mam zawsze komfortową temp)., ale w pomieszczeniach gdzie jest grzejnik, czujnik bada temp. pomieszczenia z zadaną i jeśli zbliża się do temp. zadanej to zmniejsza mi temp za zasilaniu do np. 50 mimo, że z krzywej wynika, że powinien grzać z temp. 62 stopnie. Dla podłogówki nic się nie zmienia, a w pomieszczeniach gdzie są grzejniki mam minimalne wahania temperatur, bo właśnie czujnik wewnętrzny o to dba. Pewnie, że można sobie wyregulować to samą krzywą ale czasem jest tak, że z krzywej wynika, że temp na zasilaniu powinna być 55 stopni ale jest np. duży wiatr, w pomieszczeniach jest chłodniej i trzeba podnieść temp na piecu. Sama krzywa tego nie zrobi, a czujnik wewnętrzny to wyłapie i podniesie temp. zasilania tak by osiągnąć zadaną temperaturę w pomieszczeniu. Tu się nie zgodzę. Miało by to sens gdybyś w sypialni miał ogrzewanie podłogowe, lub jeśli miał byś w domu oddzielne, osobno sterowane i regulowane 2 strefy grzewcze, osobną dla ogrzewania podłogowego (sterowaną z pieca) wg, niskiej krzywej grzewczej i osobną dla pomieszczeń z grzejnikami (osobno sterowaną z pieca) wg. wyższej krzywej, ale jeśli masz tylko jedną strefę wspólną i czujnik Twew w pomieszczeniu gdzie jest grzejnik to wg. mnie nie ma to sensu. Cały sens programu grzewczego realizowanego w oparciu o pogodówkę i odpowiednio dobraną krzywą grzewczą ma za zadanie dążyć do samoregulacji cieplnej budynku. Jeśli twoim założeniem jest uzyskanie stałej temperatury w budynku Twew=22,5oC (histereza na sterowniku aristona stała +/-0,2oC względem zadanej) (btw. mam podobnie ustawioną Twew na 22,4oC) to właśnie krzywa grzewcza ma tak ustalić temperaturę na wyjściu kotła i czas do jej osiągnięcia poprzez swoje nachylenie aby być w stanie uzyskać Twew najbardziej zbliżoną do zadanej. Jeśli tak jak piszesz czujnik Twew masz w pomieszczeniu gdzie nie masz podłogówki a masz grzejnik to nie jesteś w stanie przewidzieć ani znaleźć prawidłowej krzywej grzewczej i uzyskać samoregulacji dla twojego domu. Grzejnik jest źródłem ciepła, który oddaje ciepło w krótkim okresie ale z wysoką temperaturą (nie kumuluje i nie oddaje w długim okresie czasu) a pomieszczenie nagrzewa się szybko ale szybciej się wychłodzi. Głowica na grzejniku pilnując temperatury w pomieszczeniu w krótkich odstępach czasu otwiera i zamyka przepływ powodując szybkie osiąganie temperatury zadanej co prowadzi do częstego włączania i wyłączania pieca – taktowania i dużych strat GZ przy startach. W tym czasie podłogówka nie zdąży się odpowiednio nagrzać bo czynnik grzewczy dostaje równie szybko ale na krótko, efekt jest taki, że pomieszczenia, w których jest podłogówka są niedogrzane. Oczywiście można oszukać piec poprzez zdławienie termostatu na grzejniku aby nie osiągał temperatury zadanej i grzał tak długo aż podłogówka zapewni odpowiedni komfort cieplny w tamtym pomieszczeniu lub poprzez podniesienie temperatury zadanej tak wysoko aby nie została ona osiągnięta w krótkim czasie w pomieszczeniu gdzie jest grzejnik wymuszając tym samym dłuższą pracę kotła i dogrzanie podłogówki. Tylko gdzie tu sens ? Raz, że musisz grzać wyższą krzywą grzewczą dla grzejnika a co za tym idzie wyższą Tw - temperaturą na wyjściu z kotła, a dwa, twoja instalacja jest dławiona i nie odbiera całego ciepła, które piec naprodukował. Efekt taki, że ucieka ono przez komin generując straty i większe zużycie GZ niż tak naprawdę jest potrzebne. Sprawdziłem to na własnej skórze. Kondensat Ariston Genus Premium System to mój drugi piec w tym domu. Wcześniej miałem również piec Aristona ale atmosferyczny, który chodził na wysokich temperaturach. Wówczas atmosferyk na wyjściu produkował czynnik grzewczy o wysokiej temperaturze i taka trafiała do całej instalacji, wskazane było aby piec włączał się częściej ale na krótko, więc czujnik Twew (wtedy ON/OFF) miałem właśnie w sypialni gdzie był grzejnik aby kominek nie wyłączał pieca. Po zainstalowaniu pieca kondensacyjnego takie usytuowanie czujnika Twew (już ClimaManager) przestało się sprawdzać, ponieważ zachodziło to o czym pisałem powyżej (słaby komfort w pomieszczeniach z podłogówką poprzez jej niedogrzanie i konieczność grzania wyższą temperaturą powodując słabe zyski z kondensacji), dlatego przeniosłem ClimaManager do głównego pomieszczenia z ogrzewaniem podłogowym. Zużycie gazu atmosferyk vs. kondensat spadło następująco. 1. przez 7 lat atmosferyk od 2800 do 3080m3 rocznie (czujnik Twew w sypialni z grzejnikiem) 2. od 3,5 lat kondensat: - około 2650m3 przez 1-szy rok (czujnik Twew w sypialni z grzejnikiem) - do około 2200m3 za ostatnie 2 lata (czujnik Twew w pomieszczeniu z podłogówką) Jeśli chcesz mogę wstawić całą tabelę zużycia gazu za ostatnie 7 lat Dopiero gdy zacząłem drążyć temat, szukać krzywej grzewczej, ograniczając moc kotła zużycie GZ zaczęło spadać a zyski zaczęły być widoczne. Dopiero od niedawna zacząłem czytać, sprawdzać i rozumieć co z czym i wciąż wprowadzam korekty, ale widzę, że już w sumie jestem prawie w domu. Mam nadzieję, że jeszcze coś wycisnę z tego kotła. Niestety muszę się pogodzić z tym, że ten piec ma sporo wad tzn. minimalna moc to 5,5kW (gdzie np. kotły Imergaz mają nawet od 2,3kW) powodująca spore taktowanie w okresach przejściowych. Ten nieszczęsny ClimaManager, który przekłamuje odczyty temperatur, co może mieć właśnie wpływ na zaburzenie programów grzewczych opartych na wpływ czujnika wew. A już w ogóle nie rozumiem, jak kocioł może brać pod uwagę Twew skoro w ustawienia jest on na OFF – mam nadzieję, że jakoś uda się to rozkminić, bo wydaje mi się, że raz gdy przez cały dzień i wieczór paliłem w kominku to jednak piec się włączył, tylko od czego to było zależne to na razie nie mam pojęcia. Na razie testuje ustawienia krzywej. Obecnie mam ją ustawioną na 1.0/-12 i przez ostatnią dobę w domu utrzymuje się mniej więcej stała temperatura 20,5 st. Czujnik wewnętrzny wyłączony. Miałeś dobry pomysł z tym ustawieniem, wyższej Twew zadanej. Można w dużo szybszy i pozbawiony błędów sposób ustalić prawidłową krzywą grzewczą dla osiąganej nią temperatury Twew. Wyszło u mnie, że jednak miałem błędnie dobraną krzywą i przy ustawieniu 1,1 ( przy 0 przesunięciu ) dogrzewało mi dom do 23,4oC. Zmniejszyłem krzywą do 1,0 (nie ruszam na razie przesunięcia) i Twew staje na 23oC. Rano ustawiłem krzywą 0,9 – wieczorem zobaczę na jakiej Twew stanie. Jeśli stanie na 22,6 to będzie znaczyło, że jest OK, (będzie 0,2oC zapasu względem zamierzonej Twew=22,4oC - jeśli oczywiście piec się wyłączy uwzględniając stałą histerezę 0,2oC - jeśli się nie wyłączy zmienię zadaną na 22,3oC ) a jeśli nie będzie dogrzewał przy dużym wietrze to ewentualne korekty wynikające właśnie z wiatru, nasłonecznienia itp. będzie można wprowadzać podnosząc/obniżając Tz przesunięciem krzywej w górę lub w dół ... Na zużycie gazu na razie nie patrzę bo na pewno jest wyższe bo piec się nie wyłącza dążąc do ustawionej wysokiej Twew, której nie jest w stanie osiągnąć obecną krzywą. Wracając do wyłączonego CM w ustawieniach strefy pierwszej to tak jak mówiłem, według mnie choć jest on wyłączony (strefa działa z aktywnym tylko czujnikiem zew.) to i tak mam wrażenie, że czujnik CM wew. brany jest pod uwagę. Tak jak opisywałem wyżej kiedy temperatura dochodzi do 19,5 stopni piec się wyłącza (brany pod uwagę jest cały czas tylko czujnik zew.) w momencie kiedy ustawię temp. 21 w pokoju piec sie po paru sekundach włącza i analogicznie kiedy obniżę pomieszczenia na 19,5 z powrotem piec się wyłącz. Dlaczego się tak dzieje nie mam pojęcia. Jeżeli czujnik wew. jest brany pod uwagę choć w ustawieniach funkcja jego jest wyłączona to co daje jego uwzględnienie. Tak jak pisałem wyżej, wg mnie jest to wada fabryczna. Przy ustawionym parametr 421 na 3 piec nie powinien brać pod uwagę Twew z ClimaManagera, tylko temperaturę wody na powrocie z instalacji. Jeśli na powrocie spada do określonego poziomu (nie wiem jakiego i czy jest możliwość tego ustawienia w parametrach tego pieca) to powinien włączyć się piec i zacząć ponownie realizować program w oparciu o krzywą grzewczą. Ja nie mam pomysłu gdzie to ustawić, może ktoś z serwisu Aristona by się wypowiedział, bo mój serwisant niestety tego nie wie. O ja …. ale nabazgrałem tego wszystkiego EDIT: Jest jeszcze jedna, bardzo istotna, duża wada sterownika ClimaManager, mianowicie nie posiada on bufora pamięci. Mieszkam w obrębie zakładu energetycznego, gdzie dochodzi do częstych wyłączeń prądu. Niestety ClimaManager, po zaniku zasilania nie potrafi wrócić do ustawienia "ZIMA" tylko przechodzi w stan "LATO", zdarza to się notorycznie ale w tym roku, w okresie świąteczno-noworocznym nie było nas przez kilka dni, a po powrocie przeżyliśmy mały szok termiczny ;-( Edytowane 28 Stycznia 2014 przez mystic2 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mystic2 28.01.2014 15:07 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 (edytowane) PS. steruje kotłem poprzez Sensys. Łukasz , piszesz, że masz sterownik Sensys, czy sterujesz nim kotłem Genus Premium System czy jakimś innym Aristonem ? W instrukcji jest napisane, że tak samo jak ClimaManager jest na szynie BUS. EDIT: Właśnie wróciłem do domu, temperatura Twew jaką od rana osiągnął budynek krzywą obniżoną do 0,9 to 22,8oC. W pokojach z grzejnikami również cieplutko, choć głowice wciąż ustawione na 3. Obniżam krzywą do 0,8 a zadaną o 0,4oC wyższą od obecnie osiągniętej tak by piec dalej pracował non stop bez wyłączania. Zobaczymy jaka będzie Twew rano po całej nocy grzania Edytowane 28 Stycznia 2014 przez mystic2 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Sebastian W 28.01.2014 20:55 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 Kolego mystic2 z jednej strony zgadzasz się, że podłogówka ma dużą bezwładność, a z drugiej nie. Mniejsza z tym.Ja przeniosłem clima manager z podłogówki do grzejników. Racja, że jak piec przestaje grzać to grzejniki robią się zimne i pomieszczenie szybko się wychładza ale właśnie po to jest parametr 424 czyli wpływ czujnika wewnętrznego aby przy grzejnikach pieca nie wyłączał co chwila bo wtedy podłogówka się nie dogrzeje, a jak wiadomo podłogę trzeba grzać dłużej zanim zacznie oddawać ciepło. Ja parametr mam tak dobrany, że jak piec zbliża się do zadanej temp. to mimo krzywej piec automatycznie zmniejsza temp. na zasilaniu by clima manager nie wyłączył mi pieca ale utrzymywał mi temp zadaną. W pokoju gdzie jest grzejnik mam dokładnie taką temp jaką chcę, na podłogę idzie temperatura jaka ma iść, a piec chodzi tak długo jak ja chcę. Nie mam tu mowy o częstym włączaniu i wyłączaniu pieca. Moje ustawienia testowałem prawie 3 sezony i uważam, że są optymalne (dla mnie). Może mógłbym gdzieś znaleźć oszczędność rzędu 1-2m3 na dobę ale mam komfort jaki chcę. Z tą samoregulacją cieplną budynku za pomocą krzywej grzewczej i podłogówki to chyba nie jest tak do końca. Krzywa daje odpowiednią temp. na zasilaniu w oparciu o temp. zewnętrzną. Załóżmy, że na zewnątrz jest -10 masz krzywą 1,0, zakres temp wysoki bo masz grzejniki. Piec daje około 60 stopni. Na podłogówkę masz przez układ mieszający np 40 stopni, wpływ czujnika wewnętrznego ustawiony na 0 czyli wyłączony, temp zadana 22 stopnie. Pomieszczenie się dogrzewa i w momencie osiągnięcia 22 w domu. Co się dzieje? Piec dalej grzeje bo krzywa i temp zewnętrzna mówi, że trzeba grzać. Po jakimś czasie w pomieszczeniu robi się 22,2 i clima manager wyłącza piec bo temp zadana została osiągnięta. W tym czasie pomieszczenia z grzejnikami zaczynają się wychładzać bardzo szybko, a Twoja podłoga nadal oddaje jeszcze ciepło bo jest nagrzana i robi się temp 22,5. Tak gdzie jest podłogówka jest ciepło ale tam gdzie są grzejniki jest już zimno. Zanik temp w pomieszczeniach spadnie do 21,8 (bo wtedy znów się załączy piec) to trochę czasu minie. Podłoga stygnie, mamy 21, piec się załącza i znów zaczyna proces rozgrzewania podłogi. Zanim to zrobi to temp w pomieszczeniu z podłogówką spada do około 21 stopni o znów zaczyna się rozgrzewać. Wahania temp spore, a nie wspomnę o wahaniach w pomieszczeniach z grzejnikami.W tym przypadku Clima manager działa jak zwykły termostat czyli włącz/wyłącz.W moim przypadku to on koryguje mi temp na zasilaniu tak by w pomieszczeniach z grzejnikami zawsze była komfortowa temp., a podłoga zawsze jest dogrzana.Krzywa każe grzać np na 60 stopni ale clima manager jak grzejniki nagrzeją pomieszczenie koryguje temp na zasilaniu i ustawia taką by zadana temp wewnętrzna była podtrzymywana i robi np 45 stopni. W tym momencie dla podłogi nic się nie zmienia bo cały czas dostaję potrzebną sobie temperaturę (układ mieszający już o to dba) więc nie ma mowy o niedogrzaniu podłogi. Ja testowałem różne ustawienia 3 sezony i jak dla mnie te są najlepsze. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mjudu 28.01.2014 21:02 Autor Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 mystic2 kocioł pracuje ci cały czas bez przerw w wyłączaniu palnika. Jak to sie przekłada na zużycie gazu i jak w ogóle wprowadzasz ustawienia aby kocioł ci się nie wyłączał? Ustawiasz wysoką temperaturę pomieszczenia na CM? Rozmawiałem z przedstawicielem Aristona i powiedział mi tak:- różnica dwóch stopni w wskazaniach czujnika zewnętrznego występują i niestety nic nie da sie zrobić,- jeżeli termoregulacja pracuje tylko w oparciu o czujnik zewnętrzny czyli ustawienie na pozycji 3, to nie ma możliwości aby temp. z CM była brana pod uwagę. Nie polemizowałem być może to ja mam takie dziwne odczucie. W CM jest dwa gniazda na podpięcie przewodów. Pierwszy jest dwu-gniazdowy i piesze przy nim BUS i tu mam podpięte moje przewody. Druga możliwość jest trzy-gnizadowa i tu nie jest nic podpięte. Pytam bo kiedyś spotkałem się z takim rysunkiem, że czujnik zewnętrzny podpięty jest do CM a nie do pieca. Czy może ktoś przedstawić mi fotograficznie podłączenie jakie ma wykonane w swojej kotłowni. Czyli jak ma podłączone zasilanie CO i CWU, bo jak patrzę na moje to coś mi się nie podoba w nim, Wydaje mi się, że kiedy jest dogrzewany zasobnik to niepotrzebnie ciepła woda pchana jest również w kaloryfery, czego być nie powinno. Ja postaram się przedstawić moje połączenie jak je trochę opiszę. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mjudu 28.01.2014 21:42 Autor Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 (edytowane) Czy w również macie tak podłączone całe te sprzęty? Wydaje mi sie, że w momencie kiedy zawór 3dr otwiera sie na CWU to i tak pompka po części pcha wodę również na grzejniki i podłogówkę. Edytowane 29 Stycznia 2014 przez mjudu Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mjudu 28.01.2014 21:52 Autor Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 28 Stycznia 2014 Sebastian W napisz jakiem masz ustawienia u siebie, że piec Ci sie nie wyłącza pomimo osiągniętej zadanej temperatury pomieszczenia. Bo ja choć tak jak mówiłem mam wpływ CM ustawiony na 0 to po osiągnięciu temp. zadanej pomieszczenia piec wyłącza mi się, a kiedy temp. spadnie o 0,3 stopnia piec załącza sie ponowie. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Sebastian W 29.01.2014 09:07 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 29 Stycznia 2014 kolego napisz coś więcej jaki masz układ, tzn czy podłogówka (z mieszaczem) czy układ mieszany podłoga i grzejniki i gdzie masz zamontowany clima manager to podpowiem Ci to co będę mógł. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
maciek555 29.01.2014 09:15 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 29 Stycznia 2014 posiadam kocioł clas b premium, który zasila tylko podłogówkę (1100 m rury fi17); po doświadczeniach z ustalaniem wpływu czujnika wewnętrznego, najlepiej instalacja pracuje przy wartości 0, czyli minimalny wpływ; Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mystic2 29.01.2014 11:52 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 29 Stycznia 2014 (edytowane) Ja przeniosłem clima manager z podłogówki do grzejników. Racja, że jak piec przestaje grzać to grzejniki robią się zimne i pomieszczenie szybko się wychładza Oczywista oczywistość …. tylko wyjaśnij jak twój piec potrafi to, co wytłuściłem poniżej : ale właśnie po to jest parametr 424 czyli wpływ czujnika wewnętrznego aby przy grzejnikach pieca nie wyłączał co chwila bo wtedy podłogówka się nie dogrzeje, a jak wiadomo podłogę trzeba grzać dłużej zanim zacznie oddawać ciepło. Ja parametr mam tak dobrany, że jak piec zbliża się do zadanej temp. to mimo krzywej piec automatycznie zmniejsza temp. na zasilaniu by clima manager nie wyłączył mi pieca ale utrzymywał mi temp zadaną. W pokoju gdzie jest grzejnik mam dokładnie taką temp jaką chcę, na podłogę idzie temperatura jaka ma iść, a piec chodzi tak długo jak ja chcę. Nie mam tu mowy o częstym włączaniu i wyłączaniu pieca. Nie jestem w stanie zrozumieć jak twój piec to robi automatycznie. Jest to możliwe ale pod warunkiem, że oszukasz piec czyli tak ustawiasz temperaturę zadaną na climamanagerze (lekko wyższą na głowicy grzejnikowej czyli na CM lekko niższą niż puszcza termostat grzejnikowy), że piec realizując krzywą grzewczą nie będzie w stanie dogrzać pomieszczenia z ClimaManagerem, ale w ten sposób nigdy by się nie wyłączył tylko grzał 24h/dobę. Czyli nigdy nie osiągnie temp zadanej. Poza tym temperatury na wyjściu nie ogranicza dlatego, że w pomieszczeniu zbliża się do temp zadanej a dlatego, że temperatura wody na powrocie do kotła zbliża się do tej na wyjściu i gdyby tego nie robił groziło by przegrzaniem / uszkodzeniem kotła. W tym czasie Ariston włącza jeszcze dodatkowo około 2-3 minuty postcyrkulacji (pompa chodzi bez włączonego płomienia) aby właśnie wychłodzić powrotną wodę do kotła. Z tą samoregulacją cieplną budynku za pomocą krzywej grzewczej i podłogówki to chyba nie jest tak do końca. Krzywa daje odpowiednią temp. na zasilaniu w oparciu o temp. zewnętrzną. Załóżmy, że na zewnątrz jest -10 masz krzywą 1,0, zakres temp wysoki bo masz grzejniki. Piec daje około 60 stopni. Na podłogówkę masz przez układ mieszający np 40 stopni, wpływ czujnika wewnętrznego ustawiony na 0 czyli wyłączony, temp zadana 22 stopnie. Pomieszczenie się dogrzewa i w momencie osiągnięcia 22 w domu. Co się dzieje? Piec dalej grzeje bo krzywa i temp zewnętrzna mówi, że trzeba grzać. Po jakimś czasie w pomieszczeniu robi się 22,2 i clima manager wyłącza piec bo temp zadana została osiągnięta. W tym czasie pomieszczenia z grzejnikami zaczynają się wychładzać bardzo szybko, a Twoja podłoga nadal oddaje jeszcze ciepło bo jest nagrzana i robi się temp 22,5. Tam gdzie jest podłogówka jest ciepło ale tam gdzie są grzejniki jest już zimno Cały myk polega na tym, aby tak dobrać krzywą aby temperatura Twew w pomieszczeniu osiągnięta z podłogi nie poszła wyżej niż: T zadana 22,0 + histereza 0,2 = osiągnięta Twew 22,2oC. Jeśli tak dobierzesz krzywą, że przy max nagrzanej podłodze (kiedy nie będzie w stanie oddać więcej ciepła do Twew niż te umowne 22,2oC) to nie będzie przegrzewała pomieszczenia względem T zadanej na tak długo aby pomieszczenia z grzejnikami wychłodziły się aż tak mocno (czyli nie osiągnie tych 22,5 lub więcej). Poza tym zbliżając się do temp. zadanej w tym przypadku piec również zaczyna modulować palnik obniżając temperaturę na wyjściu (w końcowej fazie również nie podaje już 60oC tylko oczywiście mniej) Zanik temp w pomieszczeniach spadnie do 21,8 (bo wtedy znów się załączy piec) to trochę czasu minie. Podłoga stygnie, mamy 21, piec się załącza i znów zaczyna proces rozgrzewania podłogi. Zanim to zrobi to temp w pomieszczeniu z podłogówką spada do około 21 stopni o znów zaczyna się rozgrzewać. Temp w pomieszczeniu nie spadnie do 21 bo przy 21,8 piec zacznie grzać i podawać czynnik grzewczy. Czas między wyłączeniem pieca a ponownym jego włączeniem to tylko czas spadku temp w pomieszczeniu o 0,4oC – jeśli oczywiście piec będzie grzał w oparciu o prawidłowo dobraną krzywą grzewczą. Jeśli krzywa będzie wyższa niż potrzeba i po osiągnięciu tych 22,2 ( i wyłączeniu pieca) w pomieszczeniu podłoga tak się przegrzeje, że oddawać jeszcze przez jakiś czas po wyłączeniu pieca więcej ciepła zakumulowanego w podłodze (np. do tych przykładowych 22,5oC lub więcej) to czas spadku Twew będzie liczony od tych np. 22,5 – 21,8 = 0,7oC a nie od 0,4. Jak długo to będzie trwało zależy od właściwości termicznych budynku. Wtedy wlaśnie może dojść do tego o czym piszesz: Wahania temp spore, a nie wspomnę o wahaniach w pomieszczeniach z grzejnikami. W tym przypadku Clima manager działa jak zwykły termostat czyli włącz/wyłącz. W moim przypadku to on koryguje mi temp na zasilaniu tak by w pomieszczeniach z grzejnikami zawsze była komfortowa temp., a podłoga zawsze jest dogrzana. Krzywa każe grzać np na 60 stopni ale clima manager jak grzejniki nagrzeją pomieszczenie koryguje temp na zasilaniu i ustawia taką by zadana temp wewnętrzna była podtrzymywana i robi np 45 stopni. W tym momencie dla podłogi nic się nie zmienia bo cały czas dostaję potrzebną sobie temperaturę (układ mieszający już o to dba) więc nie ma mowy o niedogrzaniu podłogi. Jesteś w błędzie. Clima manager nie jest w stanie skorygować ci ani krzywej grzewczej (wybierasz ją sam w ustawieniach pieca) ani temperatury zasilania - robi to automatyka pieca na podstawie różnicy temp na wyjściu a temp na powrocie. Jeśli temp na powrocie zbliża się za bardzo do temp na wyjściu to piec obniża temperaturę zasilania aby nie doszło do przegrzania pieca. Zaczyna modulować palnik obniżając moc pieca i taktować. Jeśli tak zdławisz głowicę na grzejniku, że piec cały czas będzie dążył do osiągnięcia temp zadanej na CM to właśnie wtedy piec zacznie taktować bo piec w obiegu ma czynnki grzewczy o wysokiej temperaturze a instalacja nie przyjmuje ciepła, które piec naprodukował. Moje ustawienia testowałem prawie 3 sezony i uważam, że są optymalne (dla mnie). Może mógłbym gdzieś znaleźć oszczędność rzędu 1-2m3 na dobę ale mam komfort jaki chcę. Skoro jesteś zadowolony, osiągasz zamierzony komfort cieplny i akceptujesz wysokość zużycia GZ50 to nie neguję, pełna zgoda. Sebastian W napisz jakiem masz ustawienia u siebie, że piec Ci sie nie wyłącza pomimo osiągniętej zadanej temperatury pomieszczenia. Bo ja choć tak jak mówiłem mam wpływ CM ustawiony na 0 to po osiągnięciu temp. zadanej pomieszczenia piec wyłącza mi się, a kiedy temp. spadnie o 0,3 stopnia piec załącza sie ponowie. Przyłączam się do pytania. Cały problem w tym, że jest wada w piecu Aryston GPS w połączeniu z Clima Managerem To o czy piszemy powinno mieć miejsce tylko w przypadku uwzględniania przez automatykę pieca wpływu czujnika wewnętrznego (nawet przy ustawionym 0 wpływie) na pogodówkę (parametr 421 na 4). Niestety w tym Aristonie wpływ Clima Managera na załączanie/wyłączanie się pieca jest brany pod uwagę również w przypadku całkowitego wyłączenia czujnika wewnętrznego (parametr 421 na 3) Gdyby działał on prawidłowo wówczas piec nie powinien brać pod uwagę T zadanej tylko realizować program wg krzywej grzewczej wyłącznie na podstawie parametrów czynnika grzewczego w instalacji. Wracając do szukania krzywej grzewczej: Od 3 dni mój piec grzeje 24h/dobę, cały czas dąży do osiągnięcia temperatury zadanej 23oC (oczywiście jej nie osiągnie bo testowane krzywe grzewcze są za niskie) tak więc - krzywą grzewczą 1,1 dogrzewał do Twew=23,4oC - krzywą grzewczą 1,0 dogrzewał do Twew=23oC - krzywą grzewczą 0,9 dogrzewał do Twew=22,8oC - obecnie krzywą grzewczą 0,8 do Twew=22,5oC – na razie tak zostawię jeszcze przez dobę i zobaczę czy będzie to stabilna temperatura. Przez ostatnie 2 doby na grzanie non stop + CWU + kuchenka spalił 14m3 gazu na dobę. Temperatura zewnętrzna -6 / -8oC Edytowane 29 Stycznia 2014 przez mystic2 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mjudu 29.01.2014 11:55 Autor Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 29 Stycznia 2014 kolego napisz coś więcej jaki masz układ, tzn czy podłogówka (z mieszaczem) czy układ mieszany podłoga i grzejniki i gdzie masz zamontowany clima manager to podpowiem Ci to co będę mógł. Można powiedzieć że ogrzewam około 200m2 z uwagi, że grzejniki mam wszędzie. Dom parterowy z zamieszkałym poddaszem. Garaż, kotłownia i pomieszczenie pod schodami grzejniki. Parter w całości (kuchnia, jadalnia, salon, hol, łazienka, wiatrołap) podłogówka pracująca na mieszaczu z rozdzielaczem plus grzejnik w wiatrołapie i łazience w pozostałych pomieszczeniach brak grzejników. Góra wszędzie grzejniki plus podłogówka w łazience nie spięta z mieszaczem. CM mam zamontowany w sypialni (z złożenia najzimniejszy pokój bo od północnej strony w całości). Tam gdzie jest CM nie posiadam termostatów na grzejnikach w pozostałych pomieszczeniach są one zamontowane ale ustawione na pozycji 5 czyli otwarte na maxa. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
toomyem 29.01.2014 12:11 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 29 Stycznia 2014 @mystic2: Te temperatury wewnętrzne, które podajesz są odczytane z CM? Czyli innymi słowy, kiedy mówisz że piec dogrzewa wnętrze do takiej to a takiej temperatury, to masz na myśli temperaturę powietrza w okolicy CM a nie średnią z całego domu? Zakładam, że nie każde pomieszczenie jest tak samo dogrzewane, prawda? Niwelowałeś te ewentualne różnice termostatami? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Recommended Posts
Dołącz do dyskusji
Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.