Ogrzewający dom Panelami na podczerwień

[asaselllo]

Ciekawy artykół i jeszcze ciekawsze opinie użytkowników paneli znalazłem tutaj:

 

http://ogrzewanie.drewnozamiastbenzyny.pl/infrapanele-czy-rzeczywiscie-oszczedne/#comments

 

Oczywiście widać kto panele sprzedaje a kto jest użytkownikiem....

[Pyxis]

jestes idiotą czy tylko udajesz takiego ?

 

Slowo "idiota" w Twoich postach to jak przyznanie sie do winy.

[surgi22]

Sorki R&K i Pyxis ale ,,don't make a villlage''

[RK1719508166]

Sorki ale nie mogę znaleźć - jak duży domek grzeje panelami z78-pit ?

 

P.S. Obliczyli mi OZC 36 kWh/m2/rok (36 x 83 m = niecałe 3000)

1kwh = 50 gr , spodziewa sie nawet 5000 kwh / rok

[z78-pit]

JEZUSIŃKU TY TO MASZ GRUBY PORTFEL ! ALE KTO BOGATEMU ZABRONI BAWIC SIE DROGIMI ZABAWKAMI - 1500 zl za sezon w takiej malej chałpince .... i to przy 19*C - jestes chyba rekordzista i najwiekszym nieudacznikiem na tym forum

 

kupiles sobie zabawki w ktorych nawet nie jestes wstanie grzac w taryfie nocnej - taniej

pojdziesz z torbami

 

 

Odpowiadam R$K: OTÓŻ TAK, JESTEM ZAMOŻNYM CZŁOWIEKIEM I BAWIĘ SIĘ TYLKO DROGIMI ZABAWKAMI (dla dorosłych)

 

Dolarek R$K jaki złośliwy, he, he.... A JAKI ZAZDROSNY

Ja wiem co mam - sam budowałem i wykańczałem

Nie jest sztuką wybudować dużą chałupę (np. R$K), a potem płakać, że tyle kosztuje ORAZ celowo ZANIŻAĆ ZUŻYCIE PRĄDU ORAZ OPŁATY $$, żeby nie wyjść na "ćwoka", bo przecież tyle ludzi czyta i obserwuje.... = TAK TO DO CIEBIE R$K

 

Najlepiej skwitował to blekowca.... nic + nic -

 

P.S.

Czytając twoje wypowiedzi R$K czy tutaj, czy na innych forach (także na swoim) - jest tam tyle błędów ortogr. (powyżej także), że chłopie udaj się do szkoły ponownie a pisaniem obdziel kobitę (może ona podoła)

 

R$K

[z78-pit]

42 m2 to mam salon+kuchnia+hall

ogolnie machnąlem sobie 83 metrasy, a co !!

[z78-pit]

Pozwolę, sobie nie zgodzić się. Elementem kalkulacji przed zabieraniem się za budowę, może też być wielkość budynku - świadomość, że mieszcząc się na mniejszej powierzchni, zyskuje się na kosztach ogrzewania, energooszczędność w większym domu z kolei więcej kosztuje (lepsza izolacja, wyższy COP). Z takiego punktu widzenia wątek Konrada ma sens.

 

 

Tu się zgadzam, pisałem przecież, że najpierw:

1/ spodobał mi się system paneli grzewczych,

2/ poczytałem,

3/ dowiadywałem się co i jak,

4/ długo gadałem z fizykiem-kolegą,

5/ odwiedziłem 2 praktyków (pozdrawiam, jak czytują co tutaj piszę)

6/ zatwierdziłem ten system do mojego domku,

 

a potem narysowałem swój domek i dałem go projektantowi, by porobił obliczenia i "obrazki" do PnB.

 

Świadomie wybrałem taką wielkość budynku (bo taką miałem potrzebę, i ani m2 więcej)

 

A potem realizowałem swoje "małe" marzenie... i się udało !!! SUPER PRZYGODA...

[z78-pit]

Chodzi o zastrzezenie kosztów ogrzewania w stosunku do wielkosci budynku i ilosci zuzywanej cwu w temacie watku.

Czy mozna porównywac budynek 300 m2 zamieszkały przez 2 osoby z budynkiem 150 m2 zamieszkałym przez 5 osób. Oczywiscie ze mozna, pytanie jest takie : po co???, to nam nic nie da. Oczywiscie przykład jest skrajny, chociaz mozliwy. Sama wielkosc kosztów nie powinna byc jedynym wyznacznikiem.

 

 

Po co chcecie coś / kogoś porównywać?

 

Tutaj jest forum założone przez kogoś-tam (nie przeze mnie), włączyłem się czynnie JUŻ JAKO PRAKTYK do dyskusji o kolejnym, całkiem nowatorskim i nieznanym systemie grzewczym.

Jestem 1-szym użytkownikiem tego systemu w mojej okolicy (obręb 100 km, a może i więcej) i jeśli ktoś chce skorzystać z moich przemyśleń i doświadczeń - to piszę.... (mam akurat wolny czas świąteczno-noworoczny)

 

Nie jest to może najlepszy system, najbardziej ekonomiczny (są na pewno lepsze pod tym względem), ale jest bardzo wygodny.

 

Jeszcze nie wiem jak to wyjdzie $$, podam w maju 2015 bo spisuję sobie z podlicznika co kilka dni, tak aby inni mogli skorzystać.

 

I nie gniewam się jak ktoś krytykuje, a wręcz ośmiesza (np. słynny miszczuniu-głupolek-zazdrośnik R$K), tylko cieszę się, że zrealizowałem tak szybko projekt, który sobie sam obmyśliłem...

[RK1719508166]

pitu pitu - ja zazdrosny ? o co ??o twoje nedzne 80 m2? niewiele mniej mialem w bloku nie liczac piwnicy , bo z piwnica pewnie by tyle wyszlo

a to ze pisze bez polskich znakow - nic Ci do tego

 

a teraz prosze pokaz mi gdzie zanizylem zuzycie pradu!!??!? - bo takimi wpisami bez konkretnych faktow i dowodow to mozesz wiesz co robic?

 

twoje dolarki nie robia na mnie wrazenia

 

zal mi Ciebie, bo albo probojesz tu leczyc swoje kompleksy albo nieudacznie robic tu akies interesy kreujac siebie na specjaliste od paneli i testow tylu roznych etc

 

ćwok to z ciebie - bo $$$$$ 2500 $$$$ za sezon ... w takij malej chałpince ....

 

wstyd!

[z78-pit]

z78 i kwiaciarz zadowalają się dość niskimi temperaturami. Zgodnie potwierdzają, twierdzenia dotychczas dla nas teoretyczne, że w domu ogrzewanym przez promieniowanie uzyskuje się taki sam komfort termiczny przy temperaturze 1,5 do 2* niższej w stosunku do innego systemu grzewczego. Wg twoich wyliczeń, przekłada się to na mniejsze zużycie prądu od 9 do 12%. Prąd na CO wychodzi co prawda drożej bo cirka po 50 gr za 1 kWh, a nie 35 gr przy grzaniu tylko nocnym.

 

 

Ponownie potwierdzam, że moi goście bez patrzenia na termometry (a mam ich mnóstwo w domu, nawet czasem po 2 w 1 pomieszczeniu) odczuwają u mnie temperaturę od 20-21 stopni (jedni twierdzili 20*, inni nawet 21* - tutaj trochę zawyżyli moim zdaniem, ale tak stwierdzili)

 

Ustawiałem różne temperatury u siebie i stanęło mi na tym, że 19,0* to najbardziej optymalna dla nas temperatura, to po co mam ustawiać 21* (jak będę odczuwać wyższą i będziemy się źle czuć we własnym domku?)

 

kwiaciarz ma obecnie ustawione 20,4* i mi mówi, że też jest OK (wcześniej miał 18,4......19.....19,4....).

 

Trzeba dobrać idealną temp. dla siebie!

 

Nie będę na siłę ustawiał 21*C, bo tak chce np. słynny ćwok-z-kablami, tak to ten co tyle błędów ortograf. robi) - on wie, że to o nim

 

Pozdrawiam dolarka R$K - jesteśmy z tb, tak, my, ludzie zamożni, których stać na drogie zabawki działające w taniej i drogiej taryfie

[מרכבה]

Nie jest to może najlepszy system, najbardziej ekonomiczny (są na pewno lepsze pod tym względem), ale jest bardzo wygodny.

i na tym miłym akcencie się skupmy, że po prostu lubisz jak to grzeje i nie patrzysz na koszty.

włączyłem się czynnie JUŻ JAKO PRAKTYK do dyskusji o kolejnym, całkiem nowatorskim i nieznanym systemie grzewczym.

pamiętaj każda książka spisana jest przez praktyków .. nikt nie siedzi i nie wymyśla sobie wzorków i innych rzeczy .. ponieważ na kłamstwie szybko można się przejechać .. np nie mogę uznać zupełnie ekonomi domu moich rodziców, czy teściów .. ponieważ nie ma karnie w nich trzymanej jednej temp ..

a żeby ściśle określić jak daleko mija się to z wyliczeniami trzeba by było oddać stery w komputera "ręce"

i mieć ogrzewanie gazowe, na prąd .. i masę czujników .. oraz wiedzieć jak szczelny jest dom ...

 

inaczej to wygląda, karnie nie trzyma się stałej temp, tylko łazi się do tej kotłowni i ładuje .. i cieplej .. gorąco ciepło i letnio i znów . niema nikogo w domu

to się nie pali .. i to nie jest wy znacznik faktycznego zapotrzebowania .. ponieważ w domach słabo izolowanych i bez izolacji

robi się co może aby oszczędzić na opale ...

 

z78-pit tylko ja zamiast wygrzewać ściany wolę aby same trzymały temp równą temu co powietrze..

patrz izolacja ..

Edytowane 30 Grudnia 2014 przez מרכבה

[kabel]

nie odpisał mi Pan na PRV na zadane tutaj pytania

 

trochę jestem zaniepokojony tym co Pan pisał - nawet 5000 kwh na rok dla Pana małego domu to dość sporo - to faktycznie 2500 zł

no nic zobaczymy - ja mam jeszcze czas

 

czekam na wiadomość na PRV

 

i niech Pan już tak się nie podnieca bo Panu żyłka pęknie od tych dolarków

 

Pozdrawiam

Ka(rol)bel

[z78-pit]

jestes idiotą czy tylko udajesz takiego ?

temat watku jest dlugi - i tak nie miesci sie caly - poniewaz jest ograniczenie w liczbie znakow - dlatego 1 post wszystko wyjasnia w tym watku i jest tam wyraznie wszystko napsane

 

 

Cieszę się, że dzięki mnie (tak mi się wydaje) wątek się rozruszał

 

Nawet mój wierny przyjaciel, chwalebny dolarek-kabel (czyt. R$K) tutaj zawitał. Miło, bardzo miło...

 

Niestety nie po to, by coś rzeczowo skrobnąć (a wiedzę dolarek ma, oj ma) , tylko by się zemścić !!!

 

R$K - po co to ? Na mnie to i tak nie działa.... wiem co zbudowałem i jak ociepliłem.

 

A teraz coś dla R$K (bo go lubię i bardzo mnie prosił o ogólne parametry domku) oraz coś dla tych, którzy chcą wybudować mały domek:

 

1/ projekt indywidualny wg mojego rysunku - wyszło projektantowi 83 m2 (parterówka, poddasze nieużytkowe)

2/ prostokąt ok. 12,2 m x 9 m (z wnęką wejściową)

3/ salon+kuchnia+hall = 42m , pokoik=12 , sypialnia=15 , łazienka=6 , wiatrołap=4 , garderoba=5

4/ ściany YTONG 24 , kl. 350

5/ ocieplenie ścian: podłogowy 25 cm Knauf lam.37

6/ podłoga 20 cm (2 x 10 cm) - Knauf lam.37 (ten sam)

7/ sufit - PIANA PUR 25 cm , piana firmy Lapolla (w Europie: Honter) = zero mostków !!!

8/ okna 3-szyby Witraż Alphaline Plus (topowy model tej firmy)

9/ 3 okna pod południa

10/ brak kominów, wentylacja grawitacyjna

11/ dom wygrzewany od 22.11.2014, zamieszkany od 29.11.2014

 

[funky_koval]

Cieszę się, że dzięki mnie (tak mi się wydaje) wątek się rozruszał

 

Nawet mój wierny przyjaciel, chwalebny dolarek-kabel (czyt. R$K) tutaj zawitał. Miło, bardzo miło...

 

Niestety nie po to, by coś rzeczowo skrobnąć (a wiedzę dolarek ma, oj ma) , tylko by się zemścić !!!

 

R$K - po co to ? Na mnie to i tak nie działa.... wiem co zbudowałem i jak ociepliłem.

 

A teraz coś dla R$K (bo go lubię i bardzo mnie prosił o ogólne parametry domku) oraz coś dla tych, którzy chcą wybudować mały domek:

 

1/ projekt indywidualny wg mojego rysunku - wyszło projektantowi 83 m2 (parterówka, poddasze nieużytkowe)

2/ prostokąt ok. 12,2 m x 9 m (z wnęką wejściową)

3/ salon+kuchnia+hall = 42m , pokoik=12 , sypialnia=15 , łazienka=6 , wiatrołap=4 , garderoba=5

4/ ściany YTONG 24 , kl. 350

5/ ocieplenie ścian: podłogowy 25 cm Knauf lam.37

6/ podłoga 20 cm (2 x 10 cm) - Knauf lam.37 (ten sam)

7/ sufit - PIANA PUR 25 cm , piana firmy Lapolla (w Europie: Honter) = zero mostków !!!

8/ okna 3-szyby Witraż Alphaline Plus (topowy model tej firmy)

9/ 3 okna pod południa

10/ brak kominów, wentylacja grawitacyjna

11/ dom wygrzewany od 22.11.2014, zamieszkany od 29.11.2014

 

 

Od listopada mieszkasz ,więc co ty wiesz o ogrzewaniu?

[z78-pit]

nawet 2500 zł za sezon za CO ..... to juz 60 kWh /1m2

a tak mialy domek , a taki niby super ocieplony ....

 

milo byc tak pieknie a wyszlo jak zawsze

czyli do d.......

 

 

Małe jest piękne !!!

 

Moim zdaniem domek ocieplony jest całkiem nieźle, szczególnie jestem zadowolony z sufitu (piana PUR).

 

Jeszcze $$ nic nie wyszło, w maju podam ile mnie ten 1-szy sezon kosztował - i obiecuję, nie będę zaniżał kWh TAK JAK TY TO ROBIŁEŚ w późniejszym etapie podawania zużycia - tak to do cb R$K.

 

Podam tyle ile mi zżarły kWh te moje panele.

 

I jeszcze raz: PANELE GRZEWCZE KTÓRE MAM, TO ŻADNE CUDO!!! SAM O TYM PISZĘ CAŁY CZAS, że to jest system, który wybrałem, wygodny, nie kosztował zbyt wiele (porównując z PC lub tradycyjnym CO)

 

I trzeba umieć ustawić ten system tak, by w miarę ekonomicznie działał... będę podawał co jakiś czas zużycie i temp. zewn - sami oceniajcie czy jest OK, czy niezbyt....

 

Ustawienie systemu paneli polega na:

1/ ich właściwym rozmieszczeniu w danym pokoju,

2/ na odpowiednim ustawieniu termostatów na ścianach,

3/ ustawieniu temperatur i nastaw tak, by to było w miarę ekonomiczne,

 

Tylko optymalne ustawienie pkt 1+2+3= sukces. Jeśli jakiś punkt nawali, to i system może się rozpaść (patrz: possnass)

 

[z78-pit]

P.S. Obliczyli mi OZC 36 kWh/m2/rok (36 x 83 m = niecałe 3000)

1kwh = 50 gr , spodziewa sie nawet 5000 kwh / rok

 

 

Do ograniczonego błędziarza-ortogr. = R$K

 

Napisałem, że jeśli nawet będzie 5k - to będzie OK, bo to 1-szy sezon i sam wiesz (sam o tym pisałeś), że trzeba wilgoć techn. wygonić ze ścian, a to trwa i kosztuje, np. częste szybkie wietrzenie domu (oczyw, po g.22) i czasem ok. 5:30 (jak wstaję wcześniej).

 

A po drugie primo = JESTEM ZAMOŻNYM CZŁOWIEKIEM I MNIE STAĆ !!! zatkało kabelka R $$ K ???

 

[surgi22]

Cieszę się, że dzięki mnie (tak mi się wydaje) wątek się rozruszał

 

Nawet mój wierny przyjaciel, chwalebny dolarek-kabel (czyt. R$K) tutaj zawitał. Miło, bardzo miło...

 

Niestety nie po to, by coś rzeczowo skrobnąć (a wiedzę dolarek ma, oj ma) , tylko by się zemścić !!!

 

R$K - po co to ? Na mnie to i tak nie działa.... wiem co zbudowałem i jak ociepliłem.

 

A teraz coś dla R$K (bo go lubię i bardzo mnie prosił o ogólne parametry domku) oraz coś dla tych, którzy chcą wybudować mały domek:

 

1/ projekt indywidualny wg mojego rysunku - wyszło projektantowi 83 m2 (parterówka, poddasze nieużytkowe)

2/ prostokąt ok. 12,2 m x 9 m (z wnęką wejściową)

3/ salon+kuchnia+hall = 42m , pokoik=12 , sypialnia=15 , łazienka=6 , wiatrołap=4 , garderoba=5

4/ ściany YTONG 24 , kl. 350

5/ ocieplenie ścian: podłogowy 25 cm Knauf lam.37

6/ podłoga 20 cm (2 x 10 cm) - Knauf lam.37 (ten sam)

7/ sufit - PIANA PUR 25 cm , piana firmy Lapolla (w Europie: Honter) = zero mostków !!!

8/ okna 3-szyby Witraż Alphaline Plus (topowy model tej firmy)

9/ 3 okna pod południa

10/ brak kominów, wentylacja grawitacyjna

11/ dom wygrzewany od 22.11.2014, zamieszkany od 29.11.2014

 

 

Primo - jakbym miał w domu 19C to by mnie rodzina zabiła ( 15 C to mam w garażu i na nieużytkowym strychu ), średnio w domu 22-23 C , w łazienkach 24 C

Secundo - 2500 PLN za 83 m2 to szok ja za 310m2 ( w tym 39 m2 garaż ) oraz 130 m2 nieużytkowego stychu ( 80 m2 powyżej 2,2 metra wysokości ) za cały sezon grzania i chłodzenia zapłaciłem 4000-4500 PLN . Czyli lekko licząc w przeliczeniu na m2 płacisz 5-6 razy więcej.

Tertio - wyjaśnisz po co kupiłeś wypasione okna 3 szybowe i dałeś wentylację grawitacyjną ??

[asolt]

Po co chcecie coś / kogoś porównywać?

 

 

Nic nie chcę porównywać, trzeba dokładniej czytac moje posty, odniosłem sie jedynie do tematu wątku. 3000 zł za co i cwu bez odniesien do wielkosci/jakosci ocieplenia danego budynku i ilosci osób nesie niewiele informacji o tych budynkach i nic nie mówi o ilosci domowników (cwu). Co prawda jak wytłumaczył Konrad nie ma miejsca w temacie i było wyjasnienie w pierwszym poscie, ale nie wszyscy to czytają.

Ja nie porównuję ale inni to robią i to czesto. Gdy temat dotyczy paneli takie porównania są czestsze, co przynosi juz pewien skutek bo twierdzenia o rzekomej oszczednosci w stosunku do innych sposobów grzania czystym prądem pojawiają sie jakby rzadziej.

[מרכבה]

Tertio - wyjaśnisz po co kupiłeś wypasione okna 3 szybowe i dałeś wentylację grawitacyjną ??

faktycznie jak na dom 83m2 to koszty ogrzewania

 

co przynosi juz pewien skutek bo twierdzenia o rzekomej oszczednosci w stosunku do innych sposobów grzania czystym prądem pojawiają sie jakby rzadziej.

nie ma żadnych oszczędności tylko koszty..koszty i jeszcze raz koszty .. w tak izolowanym domu ..

to jakaś masakra .. nie chciałem napierać .. samo wyszło ...

Edytowane 30 Grudnia 2014 przez מרכבה

[RK1719508166]

Moim zdaniem domek ocieplony jest całkiem nieźle, szczególnie jestem zadowolony z sufitu (piana PUR).

 

 

ps. co złego jest w uszczelnianiu pianką poliuretanową (domy pasywne) - pytam błąkając w niewiedzy.

 

Na wstępie poprawiam moje wcześniejsze użycie słowa 'zabronione' na 'niewskazane', z tego względu, że dom pasywny to zestaw pewnych reguł, które zostały nam podane w celu łatwiejszego osiągnięcia tego standardu. O tym czy dom jest pasywny i może uzyskać certyfikat decyduje nie to czy zastosowaliśmy potrójnie przeszklone okna na południe tylko pięć wyznaczników:

 

1- zużycie energii na ogrzewanie ≤ 15 kWh/m2rok lub obciążenie cieplne ≤ 10W/m2

2 - zużycie energii na chłodzenie ≤ 15 kWh/m2rok

3 - Energia Pierwotna ≤ 120 kWh/m2rok

4 - Szczelność budynku ≤ 0.6/h

5 - Częstość przekroczenia temperatury maksymalnej ≤ 10%

 

Powyższe można spełnić używając różnorakich technologii i materiałów (konstrukcja murowana, drewniana, ocieplenie z wełny czy z bali ze słomy itp) Natomiast korzystając z wcześniejszych doświadczeń możemy nie polecać materiałów i rozwiązań, które się nie sprawdziły bądź też poniesiony nakład finansowy jest niewspółmierny. Pierwsze domy pasywne, które powstały w Niemczech są w chwili obecnej jak laboratoria. Instytut w Darmstadt zainstalował tam wszelkiego rodzaju urządzenia pomiarowe oraz na bieżąco sprawdza sprawność materiałów. Znany jest przypadek kiedy to instytut zakupił wyburzaną ścianę od inwestora, który postanowił rozbudować sobie dom. Instytut zrobił po to by przeanalizować znajdujące się tam materiały jak np. wytrzymałość taśm. Nic dziwnego skoro zainteresowanie tym standardem i przede wszystkim materiałami rośnie z roku na rok a biznes jest wart miliony euro.

 

Z takich różnych doświadczeń na budowie oraz po latach użytkowania wiemy, że pianka poliuretanowa (chodzi tu o natryski) się nie sprawdza, zarówno pod względem szczelności powietrznej, sprawność termicznej jak i kilka innych czynników:

 

- w przypadku użycia pianki na przykład do izolacji cieplnej i zarazem uszczelnienia powietrznego więźby dachowej dachu (natrysk) trudno nam będzie uzyskać wymaganą szczelność a powstałe błędy naprawdę trudno jest znaleźć i naprawić. Wprawdzie niektórzy producenci zapewniają o jakości, ale problem polega na tym, że może i sama skorupa jest szczelna i może dobrze wypełniać szczeliny, niestety na łączeniach z innymi materiałami jest mało elastyczna i po odkształceniu nie wraca do stanu pierwotnego. Jak wiemy budynki pracują zarówno na wietrze jak i podczas osiadania na gruncie itp.

 

- szybki proces starzenia się materiału, który wpływa zarówno na szczelność jak i parametry izolacyjności termicznej. Dwa powszechnie używane rodzaje natrysków to pianka z otwartymi komórkami powietrza i pianka z komórkami, w których uwięziony jest gaz izolacyjny (inny niż powietrze). Pierwszy typ ułatwia dyfuzję pary wodnej i wymaga folii paroizolacyjnej drugi jest bardziej szczelny, ale może stracić swoje właściwości po latach. Wszelkie nieszczelności mogą również doprowadzić do powstawania pleśni.

 

- materiał jest nieprzyjazny dla środowiska oraz dla użytkowników. Dom pasywny to również ekologia i zdrowie. Pianki poliuretanowe używane w natryskach powstają z połączenia Izocyjanianów i alkoholi polihydroksylowych (taki plastikowy alkohol). Osoba wykonująca taki natrysk wygląda jakby wybierała się na księżyc, ponadto wszyscy na budowie opuszczają teren, cała sytuacja wygląda jak oględziny radioaktywnej strefy z archiwum X. Izocyjaniany są szkodliwe dla zdrowia i powodują choroby płuc (astma). Sprawa 'pianek' została ostatnio mocno wyeksponowana za sprawą Instytutu Budownictwa Pasywnego w Stanach Zjednoczonych, gdzie budownictwo pasywne mocno wkracza na rynek. Stosowane tam powszechnie metody tzw budownictwa taniego i szybkiego (szkielet plus pełny oprysk pianką) nie sprawdza się dla budynków pasywnych, ponadto jest przyczyną wielu problemów zdrowotnych. To co wsadzamy do swoich ścian wprawdzie nie możemy porównać do zjadanej kanapki, ale pozostawiam to do refleksji dla przyszłych budujących.

. Edytowane 30 Grudnia 2014 przez R&K