Ślonskie fanzolynie

[tomek1950]

Bodziu, galoty, kaboty i fusekle też sprzedo

[bodzio_g]

Z pamietnika dziadka Johana z Tychów

 

Sobota 19 grudnja 1981

 

Łod samuskigo rana, dyrekcyjo staro sie przekonać nos do wydanio na wjyrch poru skipow wągla, kery je potrzybny do uogrzonjo przigrubowygo łosiydlo. Chcom nos chyba wzionć na litoś…… Dzisioj po 6-ciu dniach sztrajku momy pjyrwszo wizyta dochtorow, domogało sie ji pora chopow ze rożnymi dolegliwościami. We tymacie naszygo stanu zdrowja dochtory byli zaskoczyni pozytywny. Jedyn śnich pedzioł, keby brać pod uwaga statystyka wizyt we przichodni, tukej na dole bydzie 50 przypodkow ciynżkich. Jednak ty przywidywanja njy sprawdzioły sie i łod dzisiok dziynnje pod wjeczor som do naszyj dyspozycyji….. Kele 2-gij popołednju uo zyzwolynjy na zjazd kunom starajom sie ksiynża. Przeciwko tymu keby kunom zawitali, njy mo nawyt som Komisarz, chyba se myśli co bydom nos namowjać na wyjazd. Minyło pora chwilek i ze klotki na poziomje 650 m wychodziło 3-ech ksiynży łobleczonych we sutanny na kere naciepnjynte mieli kufajki, a na szłapach gumjoki. Jednym śnich boł farosz ze Nowygo Bieronia, dwóch pozostałych to ksiynża ze Tyskich parafiji. Łodwjydzali wszyjstkje grupy i ze kożdym godali. Dziwowali sie naszym warunkom bytowym i stanym psychicznym, kery bou łodmjynny uodtygo co przedstawioł wjyrch. Przed sjazdym łoszczygali ich, ize tam som sami desperaci i samobójcy, kerzy siłom przeczimujom i zastroszajom tych co majom pragnjynjy wyjechać….. Zapewniali nos, ize prziszli ze Słowym Bożym i njy majom zamiaru przekonywać nos do zmiany decyzji. Kej ino je naszom wolom, som gotowi nom sużyć we Wilijo. Za zgodom Papjyża przodki udzielom nom absolutorium, potym zasik wykomunikujom. Jutro zasik we kościele na Starych Tychach we naszyj intencyji łostanje łodprawjono suma, a we samo Wilijo, Pastyrka. Nazot do klotki wleźli kele 8-myj na wjeczor, a wroz ze nimi doś srogo grupa bergmonow i wszyscy wyjechali na wjyrch….. Jak co wjeczor bez GTL-e głoszone som nojważnjyjszy informacyje, kere nos tyczom. Jedyn ze bergmonow, kery broł udzioł we eskapadzie na Ziymowit łopedzioł zdarzynjy kerego boł śwjadkjym na poziomje 500. Ze chopami ze Ziymowita widzieli sie ino bez mało dziura, kero musieli wyrombać we śwjyrzo postawjonyj tamje. Wymjynili ze sobom wiadomości, nasi podciepli im cygarety, zasik łoni nom 300 kg dynamitu. Kej nasi szli nazot, łomało co njy wpadliby na kogoś ze wjyrchu, ino skuli dobryj znajomości chodnikow unikli konfrontacji. To co nom przekozali, kożdymu ze nos smroziło krew we żyłach.

 

My bergmony, som my w kupje,

Wojtka z partiom, momy w dupje.

Sztrajkujymy bez łobawy,

Wywalczymy słuszny sprawy.

 

My tu wszyjstcy wjarom równo,

Chcesz uciekać, zbjyrej gówno.

Uciekajom same szczury,

Bo jim spiecho sie do gory.

 

ZOMO z glinom rozbrojymy,

Wojtka z partiom przegonjymy.

A kej wszystko załatwjymy,

Po kielichu se szczelymy.

 

autor - Johanek

[bodzio_g]

Ojczyzna - ślonsczyzna

 

 

Rozmowki ślonsko-polskie

 

Znow sie pokłocil – zaś zrobioł haja.

Kocham cię bardzo – mocka ci przaja.

Piękna dziewczyna to gryfno frelka.

Lonty – ubranie, flaszka – butelka.

 

Dziadek to starzik, karlus to chłopak.

Ubrał odwrotnie – oblyk naopak.

Bizy to kancik, spodnie – galoty.

Franciszek – Francik, manterlok – motyl.

 

Ryma to katar, kara to taczka.

Pani za ladą to sprzedowaczka.

Ślubno to żona, lauba – altanka,

A narzeczona to je galanka.

 

Życzę ci szczęscia – winszuja piyknie.

Więcej nie trzeba – Bog zapłać, styknie.

Ślypia to oczy, kragel to kołnierz.

Wojok bigluje – prasuje żołnierz.

 

Ubrał skarpety – oblyk fusekle.

Słoik z pokrywką to krauza z deklym

Wyszedł w kaloszach – mo guminioki.

Nieudacznicy – Co za boroki!

 

Łańcuch mu zleciał – spadła mu keta.

Wziął papierosa – wzion cygareta.

W kredensie szklanka – glaska w byfyju.

Łyknął herbatki – szluknyl se tyju.

 

Witam serdecznie! – Szczynść Boże wszyskim!

Zaczął się kłócić – Wylecioł z pyskiym.

Alech sie uśmioł! – Zrywałem boki!

Wszyscy są mili – Same Ślonzoki.

 

autor - Olek

[tomek1950]

Bodziu, świetny słownik dzięki.

[sebo8877]

Wito Was ludziska festelnie.

 

Na wymianie doswiadczyń nie umieli se dać rady z HASIOKIYM - beztosz ech im to wyeklerowoł ze ślońkigo na nasze i tu na dole cytuje wprowdzie w naszym ojczystym jynzyju ale zawsze cos ftos sie wywiy nowego.

Pozdrowiom Was moc gorko na te Boże Świynta niech dzieciontko prziniesie Wom to czego chcecie, by Was chłopy i baby słochały, dziecka po Wos nie wrzeszczały a pinyndzy i zdrowio na wszysko stykło.

sebo8877

No to teraz o HASIOKU

Co to jest chasiok?

to jest "śmietnik"

 

Tak też zrozumiałem z kontekstu podsłuchanej rozmowy telefonicznej.

Ale w tym wątku to słowo ma chyba inne znaczenie?

PS. Pochodze z "najszczystszego" pod wzgledem jezykowym rejonu kraju i z tego wzgledu niewiele znam regionalizmów, czy też gwary.

 

No to chopy jo Wom wyekleruja skond wzion sie chasiok ??!!

 

Pozwolicie że żeby wszyscy potrafili zrozumiec napisze Wam odpowiedź po polsku

 

Otóz ślask jak sami wiecie lezy na materiale organicznym zwanym weglem. Jako iz poprzez proces spalania materiału organicznego z zawartościa wszystkiego co mozna sobie wyobraźić powstaje popiół i żużel we wszystkich koksowaniach elektrownia a i domkach jednorodzinny to jest odpad.

- Ślask ongiś kiedys był "żaśmiecany" trzema językami - a jakby policzyc to byłoby i ich więcej ruski, pruski, austryjacki, austro-wegierski i między innymi czeski. Jak powstało słowo "chasi" ja bym pisał je raczej wg tego skąd powstalo czyli "hasi" W języku czeskim istnieje słowo (hasić - ć miekkie) po polsku znaczy gasić. Jako że wszystkie popioły i żużle oraz popiół z piecy w domkach jednorodzinnych wynosiło sie na własne podwórko (a w przemyśle trzebabyło ugasić ten goracy popiól). Za zwyczaj w piecach pali się Zimą to owy popiół wynosi sie na śnieg - ten popiół ulega teraz gaszeniu na śląsku gaszyniu kiedyś haszyniu (z czeskigo) i tak przez "obracanie slowami" popół zwyczajowo zwie się hasi. Jako iz dodając do hasio piasek, cement i wode wibrując to i susząć powstaje (po polsku pustak żużlobetoowy) po śląsku HASIOK.

Owy pustak HASIOK mo jeszcze jedno znaczenie - o którym była mowa czyli śmietnik - Jako iz ten popiół wywoziło sie gdzięs latem lub zakopywało w Ziemię trafiały nań wszystkie śmiecie - stąd z normalnego hasio po czasie zrobiył sie chasiok

[bodzio_g]

dziękuja panu profesorowi Sebo za wykład ojczyzny - ślonsczyzny - prosza o wiyncyj

[bodzio_g]

Świynta

No i momy świynta .

Chałpa wyrychtowano, choinka ustrojono, kasety łodkurzone , paki narychtowane, makówki stygnom, karp usmażony, kołocz upieczony...

Ino na dworze ciaplyta, śniega coroz mniy, dziyń barzo krótki, ale ...

podejmy sobie rence, podzielmy sie opłatkiym, złóżmy se życzynia świonteczne, przeprośmy sie z tymi co sie powadziliśmy, uściskejmy sie serdecznie , zaśpiywejmy se kolendy, pomyślmy o nojbliższych i o dalszych krewnych z wtorymi ni momy kontaktu - zadzwońmy do nich abo odwiedźmy ich. Jak pamiyntom to kolacyjo wigilijno, pasterka i wspólne śpiywanie kolyndów to beło nojważniejsze w całych świyntach . Z łezką w oku marza, aby tak było zawsze familijnie w doma jak i tukej na forum .

Zdrowych pogodnych i familijnych świont wszystkim życza i Szczyńść Boże

[bodzio_g]

Z pamiyntnika karlusa

 

Choinka

 

Bendonc młodym karlusym... barzo kciołek mieć swoja choinka z lasa. Starsi łopowiadali mi jak to przinieśli z lasa piykno choinka , to jo tyż majonc 13 lot kciołek byc duży i przinieś duuuużo choinka. Już wybiyrołek sie po nia na poczontku grudnia , ale mamulka pedziała mi , że to jeszcze za wczas. Niy mogłek sie doczekać wkiej w końcu pójda po nia.

Tydziyn przed wiliją nie wytrzymołek i poszedech do tego lasu. Długo żech szukoł , nale w koncu żech jom znoloz -idealno. Z duszom na ramiyniu przysmyczyłek jom do chałpy i ustroiłek ryncznie robionymi ozdóbkami. Założyłek piyrwsze elektrycne lampki i beła ... cudowna.

To beła piyrwszo i łostatnio choinka wtóro żech przinios z lasa, nale za to nojpiykniyjszo w cołkiym moim życiu. Potym były sztucne , ale nigdy niy były takie piykne jak ta prawdziwo. Teroz tyż mom sztuczno , bo chca być ekologicny i tak już łostanie.

zdrowych i pogodnych świont.

[bodzio_g]

Dziyń z życia nałogowca.

 

Łoko łotwiyrom, jeronie jusz rano,

Zajś żech sie szlajoł, noc niyprzespano,

Palica mie boli i czynsom sie grace,

Dobrze żech sie niy znod we pace.

 

Wczora żech przeca nic niy planowoł,

Do roboty żech rano ze pryka stowoł,

Szychta tak gryfnie mi przeleciała,

Nale pod koniec jusz mie graca świyndziała.

 

Świyndzi i korci, do kabzy siyngom,

Szukom potmanyja i klepoki wyciongom,

Na halba styknie, radość łogarnio człeka,

Że tak niywiela uszczyńśliwi czowieka.

 

Potym żech skoczoł do sklepu chyba,

Bo mi przed ślypiami świto oberiba,

Jusz niy pamiyntom, przeca to tak downo,

Chyba mie obsłużoła jako frela szykowno?

 

Dalij żech bezmaś spotkoł kamratow,

I chyba żech wlecioł do jakiś gratow,

Bo mie latoś tak jakoś plecyska bolom,

Byda sie musioł szmarnońć badysolom.

 

Grali my w szkata, jakeś frelki boły,

Bezmaś żech nawet lotoł na poł goły,

Tako skleroza, przeca bych wiedzioł,

Ftoś mi godoł, żech do ałsgusa cedzioł.

 

Chciołech łod dziołchy dostać kusika,

Tak gryfnie boło, idzie dostać bzika,

Niy, jo niy wierza, godocie gupoty,

Że jo ze psym urzondzoł jakieś zaloty?!

 

Już niy chca wiedzieć, nic niy godejcie,

Dejcie achtlika i gorzoły nalyjcie,

Bo tego na czyźwo spokopić niy idzie,

Jak sie moja dowiy, to co to bydzie?

 

Zajś larmo w doma, i haja w siyni,

Czy sie coś we moim życiu zmiyni?

No dyć musi sie zmiynić przeca,

Jak sie jusz piyńć lot w „AA” lecza...

 

autor - Sławek "Hajduk"

[tomek1950]

wesołe, prawdziwe niestety i przez to smutne

Pisz Bodziu.

Lubię czytać co piszesz.

[bodzio_g]

Tomek - dziynki za dobre słowo

 

na tyn Nowy Rok wszyskim życza :

- coby łon niy był gorszy łod starygo, bo wiadomo juże , że lepszejszy łon niy bydzie

- chopom coby balowali z babami aże do ...trzech króli

- babom coby mile i godnie spyndziły Silwestra , bo ... jo go znom , łon som niy ślyzie

[bodzio_g]

Z pamiyntnika ... karlusa

Bendonc ... młodym karlusym wybrali my sie z komplami na Sylwestra do kuzynki łod moigo nojlepszygo przijaciela. Nos beło 4 i ich tyż beło 4 i bigel zapowiadoł sie na łostro. Przijechali my tam ło 22.00 i zaczyna sie balanga. W dobie totalnygo deficytu my mieli wszisko na stole a humory my tyż mieli wielgie. O północy słożyli my se życzynia , wypili bełta gazowanygo i ...po chwili imprezka sie zaczyna komplikować.

Bercik poczuł potrzeba ... odcedzić kartofelki i poszeł w plener. Reszta chopców poczuła potrzeba kontynuacji imprezy barzi kameralni a tu ... jedna frelka łostała bez pary. Rozgrzoni bełtym do czerwoności ( jak cegła ) i źli na Bercika zaczyni my go szukać . Szukali my do piontyj i ... niy znolyźliśmy go . Jak sie poźniyj łokozało to łon łodcedzioł te kartofelki , potym kajś lyngnoł w śniygu , a potym jak sie łobudził to sie pozbiyroł i .... poszoł do dom ( ino 4 km.)

Skuli Bercika terozki mom bajtle młodsze i niy mom jesce wnukow, a i baba tyż mom inno

[tomek1950]

[bodzio_g]

O tym... jak na grubie zabrakło telefonów

 

Pora lot tymu trza było snolyść przerwa na kablu uziymiającym czy cóś takigo . Fachmany ustalili coby cołki kabel podzielić na dwie czyńści i w środku przemierzyć go w łobie strony. Posłali dwóch kopidołów do lasku tam, kaj wypadło tyn środek i łoni zaczyni tam kopać. Za pora godzin na cołki grubie siedły wszyskie telefony . Sztajger elektrycny nie łapiąc łobu awaryji ze sobom poszeł łobejrzeć co tam kopidoły zrobieły. Tam sie łokazało , że obok tego uziymiającygo beł inszy jeszce grubszy przeciynty na wuszt choby gilotynom. Patrzy a tam kupa ciynkich drucików w tym kablu...

- pierona chopie coś ty narobieł !!

- eeee jo panie sztajger myśloł, że to korzyń i żech go ciachnył szpadlym

 

wuszt - kiełbasa

korzyń - korzeń drzewa

[bodzio_g]

O tym ...jak roz brakło prondu

Łostatnio czynsto ni ma prondu skuli wiatru , skuli śniega , skuli braku gazu ... itp.

Ale roz niy beło prondu w Lyndzinach bo ...

W staryj rozdzielnie w piwnice szoł stary kabel co ło nim juże nikt niy pamiyntoł . W nocy do tyj piwnice wleźli melbuksy , czyli tzw poławiacze pereł abo inaczyj ...poszukiwacze zaginionego złomu. Kabel fajnie wisioł pod deką i źle by sie go ciyno blotym to ... postanowili go łopolić fojerkom. Nasnosili patyków i słożyli fojera a potym siekoczym urombali żyły i poszli do domze złomym. Ciekawe ino czy festelnie sie dziwowali że prondu w chałpie niy majom , bo tyn kabel był ... głównym zasilaniym cołkigo miasta .

 

Lyndziny - Lędziny - takie miasteczko kole Bierunia

szoł- szedł, prowadził

źle by sie go ciyno blotym- źle cięło piłką do metalu

deka - płyta betonowa

fojera - ognisko

siekocz - duży przecinak

festelnie - mocno

[bodzio_g]

Historia zbawiynia po naszymu

Kiej tak czytom w Biblii ło raju jak tam Adam z Ewą się żyli, to się myśla, że ten fto pisoł Biblia musioł być chyba z Vaterlandu, bo pisze że boł to ogród na wschodzie. Niekiere górole godajom, że tyn cały raj to boł u nich w górach. No, ale przeca kożdy Ślązok wiy, że tak na prowdy to Raj boł tu u nos, na Śląsku. A boło to tak...

 

Boło to niy tak blank downo, ale niy boło jeszcze u nos żodnyj gruby, ani huty, ale boło kupa zielonych drzew, zwierzyny i ludzie żyli się szczyśliwie, bo Ponbócek wzion i wszystko stworzoł: słońce kiere świyciło po łoczach, modre niebo, zielone lasy, ląki, pola, ptoki co furgajom po niebie, połno zwierzyny w tych lasach i we wodzie.

 

Na koniec Ponbócek pedzioł do swoich kamratów: poćcie weznymy i jeszcze stwo­rzy­my coś nojlepszego chocia to wszycko jest takie piykne, teroz stworzymy cosik na nosz łobroz: stworzymy ludzi. Kiej to wszyst­ko jest takie piykne to jak weznymy i stworzy­my ludzi, i bydom łone sam z nami miyszkac to zoboczcie sie jakie łone bydom szczęśliwe. Domy im to wszycko. Zapytocie się do kogo tyn Ponbócek godoł kiej jeszcze żodnego człowieka niy stworzoł. Z Ponbóckiem było tak trocha dziwnie. Bo ich boło trzech.

 

Pierwszy boł tak jakby najrozsądniejszy i najmądrzejszy z nich, łon to prawie wiedzioł już nojprzód zanim cosik się stało, i łon wszycko planowoł i kierowoł wszystkim, skuli tego nazywali go Łociec. Drugi zaś boł bardzo dobry, dlo niego wszystko co Łojciec pedzioł boło Święte i patrzoł durś jakby ino Łojcowi dogodzić. Czasym kiej Łojciec mioł jakiś pomysł coby jeszcze stworzyć, ale tak do końca niy wiedzioł czy jest to jeszcze potrzebne, czy niy to ten drugi go namowioł coby to stworzoł. I fto wiy może kiejby nie łon toby nos ludzi na świecie nie boło. Łon tak uważnie słuchoł Łojca, że ten go fest kochoł i beztóż nazywoł go Synem. Trzeci z nich boł jakby najmodszy i mioł bardzo bystry umysł. Kiej Łojciec coś wymyśloł, to łon gibko wymyśloł jak to zrobić i już realizowoł tyn pomysł. Czasem jak Syn kajś wyłazioł na przechadzka, i go jakiś czos niy boło w doma, a Łojciec tesknioł za nim to godol to niego: słuchej Duszku być taki dobry, leć i zobocz jak mój synek się daje rady, leć gibko. A tyn bardzo chętnie lecioł (a umioł fest gibko lotać) tak że czasym boł jakby łącznikiym miyndzy Łojcem a Synem...

cdn.

[bodzio_g]

Historia zbawiynia po naszymu cd.

 

I tak sie w trojka byli, a mieli tako siła że mogli wszycko zrobić co chcieli, co im ino przyszło do gowy. W jednym byli bardzo podobne tak że ciężko czasem było ich rozróżnić, wszystkie byli niysamowicie piykne, że kiej się paczało na kieregoś z nich to jakiś taki blind bioł, i tak człek móg siedzieć i patrzeć i też boł szczęśliwy. Wyobrażocie się co to było jak łone w trójka się spotkali. I bardzo szczęśliwie im boło sam na Śląsku. Godali łone, że to jest Raj.

No wiync uzgodnili coby stworzyc czlowieka na ich łobroz, żeby rządzioł tymi wszystkimi rzeczami co łoni dlo niego stworzom. Tak jak pomyśleli tak zrobili, Duszek wzion trocha marasu, obkuloł ze wodom i wyrzeźbioł tak piyknie że aż Łociec się zachwycioł. Potym Syn pedzioł: weź Duszku i dej temu człowiekowi trocha twoigo życia, tak coby boł durś taki łobrotny i żywotny jak ty. Miyszkej w człowieku i dej mu trocha naszego szczęścia. Łojciec chętnie przystoł na tyn pomysł i tak też Duszek zrobioł. Stworzyli łone wiync ludzi, stworzyli chopów i kobiyty (kiere były jeszcze trocha piykniejsze niż chopy).

I pedzioł Ponbócek człekowi: Adam (akurat wtencos spotkoł Adama) daja Ci tako wolność weź i rządź tym wszystkim. Jo żech to stworzoł dlo Ciebie, ciesz się tym wszystkim i nazywej te wszystkie rzeczy tak jak Ci się podobo, rozmnażejcie się tyż tak coby jak nojwięcej ludzi mogło korzystać z tego co my stworzymy. I ludzie żyli sie, mieli wszystkiego pod dostatkiem, to co musieli ino robić to patrzeli na to co Ponbócek stworzoł i nazywali to i cieszyli się tym, bo boło to bardzo piykne. Kiej spotkali Ponbócka, to byli jeszcze bardzij szczęśliwi, bo jak się paczało na kieregoś z nich alibo tyż na nich wszystkich to aż człowiek nie wiedzioł co robić i z tego zachwytu i wdziynczności że Łon ich stworzył i za te wszystkie dary bardzo mu dziękowali, i kłoniali mu się. Ponbócek zaś radowoł się razym z nimi.

Ponbócek stworzoł tyż inksze stworzenia jak anioły, kiere durś byli kole Ponbócka, służyli mu i podziwiali też wszystkie te rzeczy kiere Ponbócek stworzoł i Jego samego też podziwiali, tak że często niy mogli wytrzymać i musieli z tego zachwytu śpiywać Ponbóckowi jaki Łon jest piykny.

Boł też tam jeden anioł kiery boł cołkiem bystry, ino że ten pieron boł taki zowistny kiej ludzie i inne anioły tak Ponbóckowi prawiyli i śpiywali. I pomyśloł się: jo tyż jestech cołkiym szprytny i przeca bystrzejszy niż inksze anioły, przeca mie tyż by się mogli łone kłoniać i piyknie mi prawić (nie pomyśloł łon ino fto tyż go boł stworzoł).....

[bodzio_g]

... No i pewnego razu wzion, jak spotkoł Adama jak się przechadzali z Ewom, pedzioł im tak: sluchejcie ludzie jo coś wiym ino niy wiym cy moga wom pedziec. Adam pado: godej aniołku co jest grane. I ten podstępny aniołek pado im tak: wiym o pewnym skarbie, jest łon zakopany sam pod tym dzrzewym. Tym skarbem jest tako roślina co rośnie w ziymi, jak jom spożyjecie, to bydziecie takie piykne jak som Ponbócek. Też będziecie lśnić takim blaskiym.

Adam się pomysloł Po co mi to. Mom tu wszystko co mi trza, słonko mi świeci, żonka mom urodziwo, co jo się byda męczyć kopiąc za jakims zielskiym? Pedzioł to Ewie jak już aniołek poszoł, ale Ewie łoczy się zaświeciły i pado: Patrz bydymy takie piykne jak Ponbócek. Czemu Ponbócek niy zrobioł nos takimi piyknymi jak łon. Adam pado: Ewa tyś już jest tako piykno, no ale przeca my sa ludzie, a Ponbocek jest ino jedyn, niy mogymy być wszyscy Ponbockami. Ale Ewa pado: Weź niy pindol ino bier sie za szufla i kop. No to Adam tez tak zrobioł. Kiej tak kopoł to pado: Ewa, idź i zawołej jeszcze Zeflika, Achima i innych kamratów to nom kopanie pódzie gibcij. Ewa poszła i opedziała im co aniołek im pedzioł. Tak ich namowiyła, że chopcy tyż przyszli z łopatami i zaczynli kopać.

Za pora dni kiej mieli już blank wielko ta dziura, przechodzioł tamtyndy Ponbócek. I pyto się: Chopcy, co wy tam kopiecie? Adam ni za bardzo widzioł co pedzieć i godo: No, Ponbócku szukom tukej takich glizdów coby im dać jakieś fajne nazwy tak jakżeś mi przykazoł. Ale Ponbócek co wiedziol wszystko godo: Adam nie pindol bo wiym co Ci pedzioł Lucyferek, tam niy ma żodnyj rośliny. No ale kiej chcesz to zabronić Ci niy moga bo żeś niy jest moim niywolnikiem.

Jak Ponbócek poszoł Ewa godo: Widzisz, cosik tam musi być, a Ponbócek niy chce coby my byli takie urodziwe jak łon, kopiymy dalij. I tak ludziska kopali i kopali, aż po jakimś czasie dziura była tako głęboko, że ludzie złazili do nij pora godzin, kopali godzinka i zaś musieli wyłaźić na wieczerzo.

Wtedy Lucyferek pedzioł do ludzi: Słuchejcie może wy nie wyłaźcie stąd, a jo byda wom codziennie donosioł jedzenio i wszystkiego co bydziecie potrzebowali. Ta roślina musi być już kajś tutej, za pora dni, no najdalij za tydzień powinniście na nia trafić.

[bodzio_g]

... I tak mijoł czas, ludzie przyzwyczaili się do nowych warunków, chocia cierpieli bo zaczynli chorować na łoczy, kiere były przyzwycza­jone do światła słonecznego. Najgorsze z tego wszystkiego było to, że zaczęli ludzie umierać, bo nie mieli tam takich warunków do życio jakie mieli na wiyrchu kaj niy umierali. Lucyfer donosioł im wszystkiego co potrzebowali, ale kozoł się ludziom kłoniać przed sobom jak kiedyś kłoniali się Ponbóckowi. Coż mieli ludzie robic kłoniali mu się choć nie były to takie same radosne ukłony jakie oddowali Ponbóckowi, wyjścia jednak nie mieli. Chcieli dokopać się do skarbu, który pozwoloł by im dorównać Ponbóckowi, poza tym nie wiedzieli co mieliby mu pedzieć, nie boło ich tyla czasu na powierzchni, już prawie zapomnieli jak łon wyglądo. Tęsknili tyż do niego, ale jednak bardzij chcieli wykopać te zielsko.

Jakoś ułożyli się życie pod ziemiom, pokopali sie takie komory kaj próbowali normalnie żyć, mnożyli się, a dzieci kiere się rodziły niy wiedziały czy ta legynda o Ponbócku to prowda, abo ino tako historyjka. Jedyne światło jakie znali to boł ogień, kiery ludzie rozpolali z drzewa co im Lucyfer przynosioł, a wlaściwie nie łon ino wszyskie pomocniki co ich sie najon.

Czasem kiej ludzie podłazili do tego głównego szybu jaki wykopali, slyszeli wołanie z wiyrchu, ale nikt nie chcioł wierzyć tym kiere te wołanie słyszeli. To Ponbócek wołoł do ludzi, coby wyłazili z tyj dziury, na wiyrch. Ludzie zoboczyli co kiejby na prowdy żyli na wiyrchu jak słyszeli w legyndach to bołoby im chyba lepij ale byli już tak głymboko, że ino niykiere ludzie sztudiowali insztrukcje jak wylyź na wiyrch, ale tak na prowdy to już nawet te co to sztudiowali to niy wiedzieli jak się wydostać, bo to boł taki skomplikowany systym korytarzy, że niyjedyn sie tam stracioł. Ale ludzie chciyli wierzyć co kiedyś udo im sie wylyź i przyłazili do nich po porady i zbiyrali sie coby dysputować ło tyj drodze na wiyrch i ło tym co pedzieć Ponbóckowi jak już tam wylejzom. Boła tyż tako grupa ludzi co niy kopali, ino sztudiowali insztrukcje, tych co kopali w starych czasach i tych co słyszeli głos Ponbócka przy głównym szybie. Łone nazywali sie faryzuesze i pedzieli, że niykire z nich słyszeli jak ftoś z wiyrchu wołoł, że sam przidzie i wyciągnie ich z biydy....

[bodzio_g]

... A na wiyrchu Ponbócek boł bardzo smutny że ludzie łod niego poszli i siedzom w dziurze, niy takigo życio łon chcioł dlo ludzi, chcioł żeby byli łone szczęśliwe. A Lucyfer śmioł się z Ponbócka i godoł mu: Ludzie wolom mie i robiom to co jo im koża.

I tak mijoł czas a Ponbócek - szczególnie Łojciec boł bardzo smutny, nikt niy reagowoł na jego wołanie. W końcu Ponbócek - Syn godo: Łojciec słuchejcie jo wezna i pójda tam na dół i powiym ludziom, co ty sam siedzisz smutny i wtedy łone na pewno zostawiom te kopanie i wylejzom.

Łojciec aże się rozpłakoł, bo z jednyj strony niy chcioł się rozstować z Synkiem kierego tak kochoł, a z drugij strony bardzo chcioł coby ludzie wyleźli i przebywali z nimi. Jak to Łojciec kiery wiedzioł wszystko pedziol: Synku, ale anioł ciymności z jego sługami, kiere nie kopiom ino dostarczajom ludziom jedzynio i drzewa niy pozwolom Ci cobyś ich wzion, bydom Ci robić różne świństwa i w końcu Cie zabijom. Synek godo na to: Jak bydzie tak źle to poślesz mi Duszka, w końcu to Ty jestżeś Łojcem i Panem i możesz mi posłać Duszka coby mie łobudził.

Łojciec kiery wiedzioł jak bardzo ludzie skrzywdzom jego ukochanego Syna, wiedzioł że niykiere ludzie w ogóle nie uwierzom jego słowom, długo myśloł, ale w końcu się zgodził i pedzioł mu tak: Synku - często przyłaź pod główny szyb, tam kaj ludzi niy łażom, jo tyż byda przyłaził pod szyb i tak bydymy się słyszeć. Jak niy bydzie Cie przez trzy dni to jo zaroz pośla Duszka po Ciebie. Uważej na siebie....