projekt ANDROMEDA 2G pracownia DOBRE DOMY

[ReniaPiotr]

Witamy!!!

Razem z mężem podjęliśmy decyzję o budowie. Projekt Andromedy II od razu wpadł mi w oko i spełniał nasze oczekiwania. Projek będziemy kupować w przyszłym miesiącu, kończymy aktualnie załatwiać formalności papierkowe. Po rozmowie ze znajomymi mamy marzenie zobaczyć u kogoś ten domek- i wcale nam nie chodzi o wnętrze, o to jakie kto ma kafelki czy kolor scian (my mamy już wizję), o wyposażenie, ale bardziej o układ, o zewnętrzne spojrzenie. I tu moja prośba- czy ktoś z podkarpacia pozwoliłby nam spojrzeć na swój dom i pochodzić dookoła niego? Będziemy zobowiazani. Skłonni bylibyśmy podjechać nawet do woj. małopolskiego bądź w górę od nas- do lubelskiego. Dalej pewnie nie. Bardzo nam zależy, będziemy zobowiązani.

Pozdrawiamy- świeżutko upieczeni kandydaci na forumowiczów muratora- Renia i Piotr

[Kika21]

Zapraszam: http://forum.muratordom.pl/viewtopic.php?t=29694

[ReniaPiotr]

Dzięki, bierzemy się za czytanie...dość dużo tego. Super. Ciekawe, czy będzie ktoś z Podkarpacia :)

[dora7]

Oglądam projekty domów już od ok. roku, intensywniej od września, bo kupiliśmy z mężem działkę. Aż nastąpił grom z jasnego nieba pod nazwą Andromeda 2g. Z przyjemnością przeczytałam posty dotyczące tego domku i mam prośbę - przed kupnem projektu chętnie obejrzałabym taki dom w rozsądnej (do 100 km) odległości od Kielc z życzliwym właścicielem. Jest taki dom w Radoszycach ale ze względu na fakt, że pan mnie spławił słowami uznawanymi powszechnie za obraźliwe (a dom w stanie surowym, nie żebym się pchała z butami na dywany) poszukuję innego, bo nie dane mi było zobaczyć amdromedy w środku. Polecam się życzliwej uwadze.

ps. czy jest jakiś słownik budowlany, bo jak czytam o ścianach kolankowych rekupera... coś tam to czuję się jak w obcym świecie. Mam nadzieję, że już wkrótce będę poruszała się biegle w nazewnictwie ale na razie...... Pozdrowienia dla budujących i zamierzających budować. Mieszkającym życzliwie zazdroszczę

[ESKIMOS]

SŁOWNIK BUDOWLANY:

ABISYNKA

Inaczej studnia abisyńska, studnia wkręcana; studnia wykonywana przez wkręcanie w grunt rury zakończonej stożkowatym ostrzem. Pobieranie wody następuje przez pompowanie ręczną dźwignią, co powoduje ruch tłoka i podniesienie słupa wody. Abisynka może pobierać wodę z głębokości 3 – 7 m. Nazwa pochodzi od Abisynii, gdzie w czasie wojny w 1868 r. Anglicy zastosowali tego typu studnie.

 

ABS (AKRYL BUTADIEN STYREN)

Tworzywo sztuczne, o własnościach podobnych do udoskonalonego polistyrenu, powszechnie stosowane w technice instalacyjnej.

 

ADHEZJA

Siła wiązania pomiędzy produktem uszczelniającym lub klejem a powierzchnią. Brak adhezji oznacza, że przy rozrywaniu złącza uszczelniacz lub klej odkleja się od podłoża.

 

AKUMULACYJNOŚĆ CIEPLNA ŚCIAN

Zdolność do magazynowania (akumulowania) ciepła i oddawania go w momencie, gdy pomieszczenie się wychładza.

 

AMPER

Jednostka natężenia prądu elektrycznego.

 

ANEMOSTAT

Nasada kończąca wentylacyjne urządzenie nawiewne, przeznaczona do równomiernego (przestrzennego lub kierunkowego) rozprowadzania nawiewanego strumienia powietrza.

 

ANTRESOLA

Niskie pomieszczenie mieszkalne lub użytkowe wydzielone z górnej części kondygnacji, najczęściej parteru, nie stanowiące jednak kondygnacji budynku. Po raz pierwszy pojawiła się w renesansowych pałacach jako odmiana MEZZANINA, z którym bywa mylona (mezzanino, w przeciwieństwie antresoli stanowi odrębną kondygnację).

 

APROBATA TECHNICZNA

Pozytywna ocena techniczna wyrobu, stwierdzająca jego przydatność do stosowania w budownictwie. Decyzje dopuszczenia do stosowania materiałów i wyrobów budowlanych wydawane są w Instytucie Techniki Budowlanej w trybie zgodnym z rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 19.12.1994 r. w sprawie aprobat technicznych i kryteriów technicznych dotyczących wyrobów budowlanych (Dz.U. nr 10 z 1995 r.).

 

ARMATURA (OSPRZĘT)

Wyposażenie rurociągów instalacyjnych (wodociągów, gazociągów, rur kanalizacyjnych i grzewczych), na które składają się zawory, kurki, zasuwy, baterie i inne.

 

ASFALTY

Jeden z rodzajów lepiszczy bitumicznych. Za względu na pochodzenie rozróżnia się asfalty ponaftowe, które są pozostałością po destylacji ropy naftowej i asfalty naturalne (stosowane głównie jak cenny dodatek do asfaltów ponaftowych). Asfalty stosuje się do produkcji płynnych materiałów izolacyjnych (emulsje, pasty emulsyjne, roztwory, kity uszczelniające, lepiki i masy asfaltowe), pap (izolacyjnych, podkładowych, wierzchniego krycia) i pokryć dachowych (bitumicznych płyt i dachówek).

 

AUDYT ENERGETYCZNY

Opracowanie określające zakres i parametry techniczne oraz ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, ze wskazaniem rozwiązania optymalnego rozwiązania, w szczególności z punktu widzenia kosztów realizacji przedsięwzięcia oraz oszczędności energii, stanowiące jednocześnie założenia dla projektu budowlanego.

 

AUTOKLAW

Szczelnie zamykany kocioł do przeprowadzania procesów fizycznych i chemicznych (m.in. do sterylizacji narzędzi chirurgicznych) przy podwyższonym ciśnieniu i temperaturze. W budownictwie używa się go do impregnacji drewna budowlanego metodami wgłębnymi.

 

BAKTERIOSTATYCZNOŚĆ

Własność materiału polegająca na hamowaniu rozwoju bakterii.

 

BARIERA ANTYDYFUZYJNA

Cienka powłoka metalowa (najczęściej z aluminium), którą powlekane są z rury z tworzyw sztucznych. Zapobiega to dyfuzji (przenikaniu) gazów – ze szczególnym uwzględnieniem tlenu i dwutlenku węgla – do wnętrza rury.

 

BARWICE

Wady drewna polegające na zmianie jego zabarwienia na kolor sinoniebieski aż do czarnego, wywołane przez pasożytnicze grzyby; najczęściej występująca barwica to SINIZNA.

 

BEDNARKA

Taśma stalowa, rzadziej miedziana, walcowana na gorąco, stosowana jako element konstrukcyjny (służy jako zbrojenie m.in. w stropach i nadprożach typu Kleina).

 

BELKA STROPOWA

Element konstrukcji dachowej tworzący konstrukcję stopu, jednocześnie łączący parę przeciwległych krokwi i płatwi.

 

BETON

Tworzywo otrzymywane w wyniku wiązania i twardnienia mieszanki betonowej (mieszaniny spoiwa - najczęściej cementu, kruszywa, wody i odpowiednich domieszek). Betony w zależności od gęstości pozornej dzieli się na: lekkie (gęstość pozorna poniżej 1800 kg/m3), zwykłe (od 1800 do 2600 kg/m3), ciężkie (powyżej 2600 kg/m3).

 

BEZPIECZNA WARTOŚĆ PRĄDU

Wartość, która nie powoduje uszkodzenia połączeń i przewodów.

 

BEZPIECZNIK TOPIKOWY

("korek") Zabezpieczenie instalacji elektrycznej przed zwarciami i przeciążeniami. Bezpiecznik składa się z wkładki, w której umieszczone są dwa druciki (topiki). Topiki ulegają stopieniu, kiedy przepływa przez nie prąd natężeniu wyższym niż wytrzymałości topików. Kiedy stopią się oba topiki, przerywany jest dopływ prądu (bezpiecznik się "stopił").

 

BEZSPOINOWY SYSTEM OCIEPLANIA

Patrz BSO

 

BEZWŁADNOŚĆ CIEPLNA

Właściwość materiału (instalacji) polegająca na „zapamiętywaniu” bieżących parametrów cieplnych. W praktyce oznacza, że przyjmowanie ciepła nie rozpoczyna się od razu po jego dostarczeniu (co sprowadza się do długiego okresu, kiedy mimo dostarczania ciepła temperatura pozostaje bez zmian) albo magazynowanie ciepła i nie oddawanie go, mimo, że przestało być dostarczane.

 

BIOKOROZJA

Patrz KOROZJA BIOLOGICZNA

 

BIOMASA

Substancja organiczna powstała w wyniku procesów fotosyntezy (rośliny). Biomasa staje się cennym surowcem grzewczym (jest przykładem źródła energii odnawialnej).W praktyce stosowane są wierzba (tzw. energetyczna), siano, słoma; a także rośliny dwuliścienne – ślazowiec pensylwański, słonecznik bulwiasty i rdest sachaliński oraz trawy z rodzaju miskant.

 

BIOPREPARATY

Preparaty zawierające szczepy mikroorganizmów "pracujących" w stopniu tlenowym oczyszczalni przydomowych oraz substancje wzmagające ich rozwój. Biopreparat może też zawierać substancje blokujące rozwój innych mikroorganizmów.

 

BITUMICZNE DACHÓWKI

Inaczej GONT BITUMICZNY, PAPOWY. Jest to jeden z typów pokryć bitumicznych, to odpowiednio uformowane pasy papy asfaltowej, wycięte tak, by po ułożeniu pokrycie wyglądem przypominało dachówkę, gont drewniany, pokrycie z blachy ułożone w łuskę itp.

 

BITUMICZNE LEPISZCZA

Materiały wiążące pochodzenia organicznego, które zmieniają konsystencję dzięki zjawiskom fizycznym, nie zaś – jak np. beton – chemicznym. Rozróżnia się lepiszcza smołowe i asfaltowe, w budownictwie stosuje się głównie asfaltowe.

 

BITUMICZNE PŁYTY FALISTE

Rodzaj bitumicznego pokrycia dachowego. Płyty otrzymuje się przez nasycenie masą asfaltową osnowy z włókien celulozowych lub organicznych. Osnowie nadaje się kształt fali w procesie walcowania (zafalowania). Mogą służyć nie tylko jako pokrycie, lecz także jako podkład pod dachówki ceramiczne i cementowe.

 

BITUMICZNE SUBSTANCJE

Inaczej BITUMINY, kopalne węglowodory powstałe w wyniku długotrwałych procesów geologicznych, prawdopodobnie przez osadzanie się szczątków roślinnych i zwierzęcych na dnie mórz. Należą do podstawowych surowców energetycznych i chemicznych. Głównymi przedstawicielami bituminów są ropa naftowa, gaz ziemny oraz lepiszcza bitumiczne. W budownictwie stosuje się te ostatnie – smołę i asfalty.

 

BITUMY

Patrz BITUMICZNE SUBSTANCJE

 

BLACHA

Wyrób hutniczy ze stali lub metali nieżelaznych, otrzymywany przez walcowanie na gorąco (blachy grube) lub zimno.

 

BLACHA OCYNKOWANA

Cienka blacha ze stali niestopowej, konstrukcyjnej, powstała przez obustronne polewanie (kąpiel) ciekłym cynkiem. Jest odporna na działanie czynników atmosferycznych, stosowana na pokrycia dachów, gzymsów, parapetów i do produkcji rynien dachowych.

 

BLACHA PROFILOWANA

Falista, trapezowa - cienka blacha wygięta w kształcie równoległych wybrzuszeń (fal lub trapezów), które mają na celu usztywnienie arkusza. W budownictwie stosuje się ją głównie na pokrycia dachowe i elewacje.

 

BLACHARSTWO

Dział technologii przemysłowej i rzemiosło obejmujące wytwarzanie i obróbkę przedmiotów z cienkich blach. W budowie dachów blacharstwo obejmuje układanie pokryć z blachy (stalowej, aluminiowej, miedzianej i cynkowej), blacharze wykonują też obróbki blacharskie i rynny metalowe.

 

BLOWER DOOR

Patrz TEST "BLOWER DOOR"

 

BRYKIETY

Produkt wytwarzany w procesie ciśnieniowego sprasowania odpadów drewnianych, słomy żółtej i szarej, zrębków wierzby energetycznej. Ma postać walcowatych brył (ok. 10 - 15 cm długości i ok. 5 cm średnicy).

 

BSO

BEZSPOINOWY SYSTEM OCIEPLANIA, dawniej nazywany systemem lekkim mokrym.

 

BZT

(BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE NA TLEN). Podstawowy wskaźnik zanieczyszczenia wód/ składu ścieków. Mówi o ilości substancji organicznej zawartej w wodzie/ściekach. Określa ilość tlenu zużywanego przez mikroorganizmy do utlenienia w określonym czasie substancji organicznych i niektórych nieorganicznych zawartych w ściekach. Wartość BZT podawana jest w mg O2/dm3. Im większa wartość BZT, tym większe zanieczyszczenie substancjami organicznymi. BZT jest istotnym parametrem w przydomowych oczyszczalniach ścieków. Oczyszczalnia może dobrze pracować tylko do pewnej wysokości BZT (wskaźnik ten jest podawany dla każdego modelu oczyszczalni). Skuteczność oczyszczalni mierzy się przez stopień redukcji BZT. Wskaźnik BZT jest też określony przy wprowadzeniu ścieków do odbiornika.

 

CEBERTYZACJA

Inaczej ELEKTROPETRYFIKACJA. Jest to metoda zeskalania gruntów. Polega na sztucznym wzmacnianiu i uszczelnianiu gruntu zastrzykami zawiesin cementowych, roztworów szkła wodnego i chlorku wapnia. Opiera się na wykorzystywaniu zjawisk elektrokinetycznych - przepływający przez grunt prąd elektryczny powoduje przenikanie roztworu w pory gruntu.

 

CERTYFIKAT ICHPW

Oznacza że coś jest bezpieczne ekologicznie (znak bezpieczeństwa ekologicznego), z takim znakiem można montować kocioł w rejonach ekologicznie chronionych.

 

CHZT

(CHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE NA TLEN) Wskaźnik określający ilość tlenu potrzebną do chemicznego utlenienia materii organicznej jednak w tym przypadku bez udziału organizmów żywych. Wartość ChZT podawana jest w mg O2/dm3. Im większa wartość ChZT, tym większe zanieczyszczenie substancjami organicznymi.

 

CIĄG

Grawitacyjny przepływ powietrza powstały dzięki różnicy ciśnień między spodem i wylotem przewodu (wentylacyjnego, spalinowego). Różnica ciśnień wynika z różnicy gęstości między gazami płynącymi przewodem (powietrze, spaliny) a powietrzem zewnętrznym.

 

CIEPŁO ODPADOWE

Ciepło powstające podczas pracy urządzeń elektrycznych, przygotowywania posiłków, ciepłej wody czy ciepło emitowane przez ciało ludzkie. Pojęcie ciepła odpadowego związane jest z koncepcją domu pasywnego. Zobacz hasło - dom pasywny.

 

CIĘŻAR WŁAŚCIWY

Potocznie nazywany gęstością. Jest to waga materiału podzielona przez jednostkę objętości podawana najczęściej w [g/cm3].

 

CIŚNIENIE CZĄSTKOWE PARY

Patrz PRĘŻNOŚĆ PARY WODNEJ

 

CIŚNIENIE DYSPOZYCYJNE

Ciśnienie, pod którym medium (woda lub gaz) wpływa do instalacji z sieci.

 

CZAS PEŁNEGO UTWARDZANIA

Czas, w którym szczeliwo przechodzi z formy plastycznej (mokrej) do elastycznej (stałej) w całym swoim przekroju i uzyskuje swoją pełną wytrzymałość.CZERPNIA Element wentylacji mechanicznej, którego zadaniem jest pobieranie powietrza zewnętrznego.

 

CZOPUCH

Element łączący komin z kotłem.

 

CZWÓRNIK

Kształtka umożliwiająca łączenie i zmianę kierunku czterech rur.

 

CZWÓRNIK RÓŻNOPŁASZCZYZNOWY

Czwórnik umożliwiający łączenie rur w różnych płaszczyznach

 

CZYSZCZAK (REWIZJA)

Kształtka w postaci krótkiego odcinka rury z bocznym otworem nakrytym pokrywką mocowaną na śruby. Czyszczak jest włączany w rury kanalizacyjne (sanitarne bądź rynny) i służy do łatwego badania i czyszczenia rury.DACH Część budynku ograniczająca go od góry, zabezpieczająca przed stratami ciepła, opadami atmosferycznymi, słońcem i wiatrem oraz przenosząca obciążenia wiatrem i śniegiem. Składa się z konstrukcji nośnej i pokrycia.

 

DACH CZTEROPOŁACIOWY

Patrz DACH CZTEROSPADOWY

 

DACH CZTEROSPADOWY

Rodzaj dachu stromego. Konstrukcja dachu tworzy cztery połacie. Główne połacie dachu nawiązują do dachu dwuspadowego; jedynie szczyty dachu są ścięte tworząc dodatkowe połacie i eliminując ściany szczytowe.

 

DACH DWUSPADOWY (DWUPOŁACIOWY)

Najpopularniejszy typ dachu stromego. Dwie pełne, skośne połacie dachu tworzą ostrokątne szczyty w obrębie poddasza. Zależnie od kąta spadku połacie mogą tworzyć poddasze użytkowe lub nieużytkowe.

 

DACH JEDNOPOŁACIOWY

Patrz DACH JEDNOSPADOWY

 

DACH JEDNOSPADOWY (PULPITOWY)

Rodzaj dachu stromego. Jest to dach o jednej skośnej połaci, zbudowany podobnie jak dach płaski, ale ze spadkiem. Różni się tym, że ma osobną konstrukcję dla stropu i dla dachu.

 

DACH KLESZCZOWO-JĘTKOWY

Patrz KLESZCZOWO-JĘTKOWY DACH

 

DACH MANSARDOWY

Rodzaj dachu stromego. Nawiązuje do dachu dwuspadowego, w którym każda z połaci została załamana pod innym kątem spadku. Stosowany głównie na poddaszach użytkowych.

 

DACH NACZÓŁKOWY

Rodzaj dachu stromego. Dach dwuspadowy o ściętych narożnikach, tworzących naczółki. Zależnie od kąta nachylenia może tworzyć poddasze użytkowe lub nieużytkowe.

 

DACH NAMIOTOWY

Rodzaj dachu stromego. Swoim wyglądem bardziej przypomina piramidę niż namiot. Stosowany jest na budynkach o rzucie kwadratu, w związku z czym wszystkie cztery połacie dachu są równe.

 

DACH PULPITOWY

Patrz DACH JEDNOSPADOWY

 

DACH PŁASKI

Dach o nachyleniu połaci od 2° do 15° (3,5% do 26,7%).

 

DACH PŁATWIOWO-KLESZCZOWY

Patrz PŁATWIOWO-KLESZCZOWY DACH

 

DACH WIELOPOŁACIOWY

Inaczej WIELOSPADOWY. Dach o krzyżujących się połaciach. Utworzony jest poprzez skrzyżowanie się dwu lub więcej dachów o różnym rozwiązaniu (trapezowych, trójkątnych), które łączą się ze sobą wzdłuż krawędzi poziomych (w kalenicach) i ukośnych, gdzie umieszcza się ukośne krokwie.

DACH WIELOSPADOWY

Patrz DACH WIELOPOŁACIOWY

 

DACH WIESZAROWY

Dachy wieszarowe stosowane są wówczas, gdy między ścianami zewnętrznymi nie ma podpór pośrednich, na których można oprzeć słupy konstrukcji dachowej. Jeżeli rozpiętość dachu mieści się w granicach 6-8m stosuje się rozwiązanie jednowieszakowe. Jeżeli rozpiętość wynosi 8-10m stosuje się rozwiązanie jednowieszakowe z krzyżulcami. Rozpiętość dachu przekraczająca 10-12m wymaga zastosowania konstrukcji dwuwieszakowej.

 

DACH ZIELONY (DACH ODWRÓCONY)

Dach o niewielkim stopniu nachylenia o wierzchniej warstwie obsadzonej roślinnością. Nazwa dach odwrócony wynika z faktu odmiennego niż tradycyjny układu warstw - bezpośrednio na płycie nośnej dachu umieszczone jest pokrycie (izolacja przeciwwilgociowa), a dopiero na nim pozostałe warstwy dachu (płyta konstrukcyjna, warstwy uszczelniające, niewrażliwa na wilgoć termoizolacja, warstwa drenująca, warstwa filtrująca i podłoże pod nasadzenia roślin).

 

DACHÓWKA

Płytka wypalana z gliny (dachówka ceramiczna) lub wyrabiana z mieszaniny cementowo-piaskowej (dachówka cementowa), stosowana jako pokrycie dachowe.

 

DACHÓWKA MARSYLSKA

Jeden z typów DACHÓWKI ZAKŁADKOWEJ, pierwsza dachówka tego rodzaju produkowana przemysłowo. Charakteryzują ją dwa podłużne wyżłobienia.

 

DEFOSFATACJA

Biochemiczny lub fizykochemiczny proces usuwania związków fosforu ze ścieków komunalnych. Defosfatacja może przebiegać poprzez wykorzystanie fosforu przez bakterie Acinobacter do procesów życiowych lub koagulację solami glinu lub żelaza i filtrację.

 

DEKARSTWO

Rzemiosło budowlane zajmujące się techniką krycia dachów.

 

DEZYNFEKCJA

Procesy fizyczne i chemiczne polegające na usunięciu z wody wszelkich form organizmów - wirusów, bakterii, glonów i pierwotniaków. Dezynfekcja chemiczna prowadzona jest związkami chloru (podchloryn sodu, dwutlenek chloru) lub za pomocą ozonu, zaś dezynfekcja fizyczna - głównie za pomocą lamp UV.

 

DOKUMENT ODNIESIENIA

W systemach oceny zgodności wyrobów (procedura dopuszczania wyrobów do obrotu) – Polska Norma lub aprobata techniczna.

 

DOM PASYWNY

Koncepcja domu pasywnego powstała mniej więcej przed 20 laty. Opiera się ona na idei stworzenia domu tak doskonale zaizolowanego termicznie, by do jego ogrzania wystarczyło ciepło odpadowe. Zobacz hasło – ciepło odpadowe.

 

DRENAŻ OPASKOWY

Instalacja z rur perforowanych (z otworami) ułożona wokół budynku na poziomie fundamentów, której zadaniem jest odprowadzenie wody gruntowej napływającej w kierunku budynku.

 

DRENAŻ ROZSĄCZAJĄCY

Sieć przewodów, zwykle perferowanych na całej długości, które powoli rozprowadzają w gruncie wodę lub oczyszczone ścieki.

 

DREWNO KLEJONE

Wykonywane jest z cienkich warstw drewna, które sklejane są w podwyższonej temperaturze pod ciśnieniem. Jest bardziej wytrzymałe od drewna litego, dlatego wykonywane z niego elementy mogą mieć mniejsze kształty.

 

DWUZŁĄCZKA

Złączka pozwalająca na połączenie dwóch rur zakończonych gwintem (rury mogą mieć dowolne średnice).

 

DYFUZJA

Przenikanie cząsteczek jednej substancji w obręb drugiej (przy bezpośrednim ich zetknięciu) spowodowane bezładnym ruchem cieplnym cząsteczek.

 

DYLATACJA

Patrz SZCZELINA DYLATACYJNA

 

DYM

Cząstki stałe (np. sadza) powstające podczas spalania.

 

DŹWIĘKI MATERIAŁOWE

Dźwięki przenoszone przez materiały, np. na skutek uderzeń.

 

DŹWIĘKI POWIETRZNE

To dźwięki rozmowy, radia, telewizji, urządzeń akustycznych.

 

DŹWIĘKOCHŁONNE MATERIAŁY

Materiały stosowane w charakterze składników, które pochłaniają energię fali dźwiękowej padającej, przez co zmniejsza się energia fali odbitej.

 

DŹWIĘKOCHŁONNE WYROBY

Są wyrobami z materiału dźwiękochłonnego, często o specjalnie wykończonej powierzchni, które można stosować bezpośrednio na suficie, ścianie lub podłodze. Przykłady: płyty z wełny mineralnej, wiórkowe, pilśniowe miękkie, z elastycznych pianek PUR, tynki akustyczne.

 

DŹWIĘKOCHŁONNOŚĆ MATERIAŁU

Inaczej POCHŁANIALNOŚĆ AKUSTYCZNA. Zdolność materiału do zamiany energii dźwięku na ciepło w porowatej strukturze materiału, na który padają dźwięki. Najlepszą dźwiękochłonność wykazuje materiał, który jest elastyczny i przepuszcza powietrze, np. wełna mineralna, pianka PUR o porach otwartych.

 

DŹWIGAR

Element konstrukcyjny poziomy lub pochyły, przenoszący na podpory obciążenia działające prostopadle do jego osi wzdłużnej. Dźwigary stosuje się w konstrukcjach budynków (dźwigar stropowy), mostów (dźwigar mostowy); mogą być drewniane, metalowe, żelbetowe i z betonu sprężonego. W dachach dźwigary stosuje się w konstrukcjach o dużej rozpiętości.

 

DŹWIGAR KRATOWY

Inaczej KRATOWNICA, konstrukcja zbudowana z prętów drewnianych, stalowych lub żelbetowych, połączonych przegubowo (w kwadraty, trójkąty, romby, trapezy itp.). Punkt połączenia prętów nosi nazwę węzła. Dźwigary kratowe stosuje się w konstrukcjach o dużych rozpiętościach , między innymi w dachach.

 

EFEKT COANDY

Zjawisko przylepiania i poślizgu powietrza do ściany lub innej przegrody.

 

EIB

Europejska Magistrala Instalacyjna (skrót od angielskiej nazwy European Installation Bus). Centralny system służący do załączania, sterowania, sygnalizowania, regulacji i nadzoru urządzeń elektrotechnicznych, w któ- re wyposażony jest dom i jego otoczenie; oparty na domowej instalacji elektrycznej.

 

EKSPANDER

Urządzenie służące do kielichowania rur miedzianych o średnicach 8 - 42 mm w jednej czynności. Wyposażony jest w komplet głowic dostosowanych do średnic i grubości ścianek

 

ELEKTROKLIMAT (JONIZACJA)

Właściwość powietrza polegająca na tym, że cząstki powietrza nie są elektrycznie obojętne - mają ładunek elektryczny. Ujemna jonizacja powietrza wpływa dobrze na samopoczucie człowieka (zapewniają ją np. rośliny), a dodatnia (pochodząca np. od urządzeń biurowych) powoduje spadek samopoczucia.

 

ELEKTROMUFA (ELEKTROZŁĄCZKA)

Sposób łączenia rur z tworzyw sztucznych (szczególnie polietylenu). Dwa końca rur umieszczane są w złącze, która następnie jest poddawana działaniu pola elektrycznego (pozwala to na trwałe wykonanie połączenia).

 

ELEKTROPETRYFIKACJA

Patrz CEBERTYZACJA

 

ELEMENT PREFABRYKOWANY

Inaczej PREFABRYKAT. Element wykonany poza miejscem jego wbudowania, stosowany przeważnie bez zmiany wymiarów i kształtów.

 

ELEWACJA 1) Inaczej LICO BUDYNKU, jedna z zewnętrznych ścian budynku wraz ze wszystkimi występującymi na niej elementami. Nazwy poszczególnych elewacji określa się według położenia względem stron świata lub otoczenia (południowa, zachodnia, frontowa, tylna, boczna, ogrodowa). 2) Rysunek architektoniczny stanowiący rzut prostopadły budynku na płaszczyznę do niej równoległą.

 

ESÓWKA

HOLENDERKA,jeden z typów dachówki ceramicznej lub cementowej, w kształcie charakterystycznej, niesymetrycznej fali przypominającej literę S.

 

ESÓWKA PODWÓJNA

Jeden z typów dachówki ceramicznej lub cementowej, w kształcie dwóch niesymetrycznych fal.

 

FACJATA

Określenie pomieszczenia mieszkalnego urządzonego w przestrzeni strychu, wydzielone od niego ścianami wychodzącymi ponad połać dachu.

 

FALC

Rodzaj spojenia blach powstały przez zawinięcie brzegu jednej w zagięciu drugiej.

 

FALCOWANIE

Potocznie FELCOWANIE, spajanie dwóch arkuszy blachy przez zawinięcie brzegu jednego arkusza w drugi.

 

FILTR SIATKOWY

Element armatury oczyszczającej, którego zasadniczą częścią jest siatka metalowa lub z tworzywa sztucznego. Zadaniem filtra siatkowego jest wyłapanie zanieczyszczeń stałych (np. cząstek piasku), które mogłyby uszkodzić armaturę. W technice instalacyjnej filtry stosowane są przede wszystkim w węzłach grzewczych i instalacjach wodociągowych.

 

FLAUTOWANIE

Impregnowanie elementów budowlanych narażonych na wpływy atmosferyczne poprzez ich nasycenie flautami - solami kwasu krzemowo-fluoro-wodorowego. Metodę tę stosuje się np. do wzmacniania zwietrzałych tynków.

 

FLOTACJA (WYPŁYWANIE)

Proces usuwania z wody cząstek o ciężarze mniejszym niż ciężar właściwy wody. W procesie oczyszczania wody (ścieków) cząstki lżejsze od wody wypływają na powierzchnię, skąd są usuwane specjalnymi zbierakami, bądź kieruje się je wraz z powierzchniową warstwą wody na odpowiednie filtry. Flotacja często stosowana jest do usuwania mikroorganizmów, np. glonów.

 

FLUIDYZACJA

Jest to proces tworzenia się zawiesiny cząstek rozdrobnionej wcześniej substancji stałej w przepływającym przez tą substancję płynie - najczęściej gazie. Fluidyzacja intensyfikuje procesy chemiczne i fizyczne, np. spalanie.

 

FOLIA DACHOWA

Patrz FOLIA WSTĘPNEGO KRYCIA

 

FOLIA PAROIZOLACYJNA

Patrz PAROIZOLACJA

 

FOLIA PAROSZCZELNA

Patrz PAROIZOLACJA

 

FOLIA WSTĘPNEGO KRYCIA

FWK, FOLIA DACHOWA, jedna z WARSTW WSTĘPNEGO KRYCIA. Układa się ją na dachu, pomiędzy łatami a kontrłatami, służy jako podłoże pod pokrycie docelowe i jako dodatkowa (obok pokrycia) ochrona przed wiatrem i opadami.

 

FUNDAMENT

Element konstrukcyjny, za którego pośrednictwem przekazywane są wszystkie obciążenia budowli na podłoże gruntowe. Fundament może być wykonany z betonu, żelbetonu, murowany z cegieł lub kamieni. Przekazywane obciążenia powodują odkształcenia gruntu, co z kolei powoduje osiadanie budowli. Fundament powinien zapewnić: minimalne i równomierne osiadanie budowli oraz jej stateczność, właściwą głębokość posadowienia (na warstwie gruntu o odpowiedniej nośności i poniżej strefy przemarzania gruntu), zabezpieczenie budowli przed zawilgoceniem. Ze względu na sposób posadowienia fundamenty dzieli się na: 1) przekazujące obciążenia bezpośrednio na grunt (posadowienie bezpośrednie): ławy fundamentowe (pod murami) i stopy fundamentowe (pod słupami, filarami), płyty fundamentowe; 2) fundamenty przekazujące obciążenie pośrednio (posadowienie pośrednie): na palach fundamentowych, studniach fundamentowych.

 

FUNGICYDY

Substancje chemiczne stosowane do zwalczania grzybów pasożytniczych powodujących choroby roślin uprawnych, niszczenie drewna, skór, tkanin. Należy do nich większość środków stosowanych do impregnacji drewna budowlanego, m.in. więźby dachowej.

 

FWK

Patrz FOLIA WSTĘPNEGO KRYCIA

 

GABION

Odpowiednio ukształtowane skrzynie lub walce siatkowe, stalowe, zabezpieczone antykorozyjnie, wypełniane w miejscu wbudowania otoczakami, kamieniem łamanym lub innym kruszywem. Stosowane np. jako wzmocnienia skarp czy mury oporowe.

 

GAZOMIERZ

Urządzenie pomiarowe mierzące przepływ gazu w metrach sześciennych. Gazomierz musi być zainstalowany przed pierwszym urządzeniem w instalacji i wyposażony w kurek kulowy.

 

GĄSIOR

Specjalny rodzaj dachówki używany do krycia kalenic i grzbietów dachów.

 

GĄSIOR POCZĄTKOWY

Gąsior stosowany jako pierwszy (od dołu) w grzbiecie dachu.

 

GEOWŁÓKNINA

Geowłókniny igłowane są materiałem tekstylnym o sprężystej, porowatej strukturze. Włókna wewnątrz struktury są zespolone mechanicznie przeplotem na kształt ogniw łańcucha, poddane naprężeniom mogą przenosić obciążenia statyczne i dynamiczne na dużej płaszczyźnie zewnętrznej i wewnętrznej. Geowłókniny wydłużają żywotność konstrukcji, zwiększają wytrzymałości i znacznie lepiej odwodniają w porównaniu do tradycyjnych metod. Geowłókniny ochronne chronią geomembrany przed uszkodzeniami mechanicznymi – przebiciem i przetarciem, na składowiskach odpadów, w tunelach oraz zbiornikach wodnych. Stosowane są także m.in. do ochrony złóż filtracyjnych przed zanieczyszczeniem drobnymi cząsteczkami i pyłem pochodzącym z wyżej położonych warstw gruntu lub piasku. Geowłókninę w rulonie stosuje się dla ochrony wypełnienia rowów drenarskich. Szerokie płachty używane są w przypadku wykonywania złóż żwirowo piaskowych w wykopach szerokoprzestrzennych.

 

GLIF

Skośne, płaskie ścięcia ościeży okiennych lub drzwiowych spotykane w grubych murach.Glify wykonuje się w celu zwiększenia dostępu światła do pomieszczeń.

 

GŁADŹ

Wierzchnia warstwa tynku wielowarstwowego lub warstwy podkładu podłogowego, wykonywana ze specjalnie dobranej zaprawy, z bardzo drobnym kruszywem o uziarnieniu nie przekraczającym 0,5 mm; może być cementowa, gipsowa, wapienna, polimerowa.

 

GŁĘBOKOŚĆ PRZEMARZANIA GRUNTU

Głębokość, do której zimą zamarza grunt i zawarta w nim woda gruntowa. Średnia głębokość przemarzania to ok. 1 m. Wielkość ta zależy od strefy klimatycznej (w mniejszym stopniu od rodzaju gruntu) i decyduje o głębokości, na której prowadzi się rurociągi.

 

GONT BITUMICZNY

Patrz BITUMICZNE DACHÓWKI

 

GONT DREWNIANY

Pokrycie dachowe wykonane z deseczek układanych na zakład, z drewna jodłowego, sosnowego, modrzewiowego, osikowego, dębowego lub bukowego. Krycie gontem może być pojedyncze, podwójne albo wielowarstwowe; ten rodzaj pokrycia jest znany w całej Europie od starożytności.

 

GONT PAPOWY

Patrz BITUMICZNE DACHÓWKI

 

GONTY

SZKUDŁY, SKUŁY, wąskie, długie deseczki z drewna jodłowego, sosnowego, modrzewiowego, osikowego, dębowego lub bukowego. Wykonuje się z nich pokrycia dachowe, elewacje a także obróbki dekarskie. Z jednej strony mają grzebienie, z drugiej wpusty, co umożliwia ich ścisłe łączenie.

 

GRATOWANIE

Element obróbki rur instalacyjnych, polegających na usunięciu za pomocą specjalnego urządzenia (gratownika) zadziorów z krawędzi rury powstających przy jej przycinaniu.

 

GRATY

Zadziory powstające na krawędzi rury po jej obcięciu. Graty zewnętrzne utrudniają wykonanie prawidłowego połączenia, a graty wewnętrzne zakłócają przepływ medium.

 

GRP

patrz TWS

 

 

GRUNT

Preparat najczęściej w postaci ciekłej, nakładany na podłoże lub podkład bardzo cienką warstwą w celu jej wzmocnienia lub zmniejszenia chłonności lub poprawienia przyczepności itp.

 

GRUPA TARYFOWA

Grupa odbiorców energii elektrycznej lub gazu. Grupa jest określona przez warunki stosowania cennika (taryfy), dla całej grupy istnieje jeden zestaw cen lub stawek opłat.

 

GRYNSZPAN SZLACHETNY

Patrz PATYNA

 

GRZBIET DACHU

NAROŻE, miejsce styku dwóch sąsiednich połaci dachu tworzących kąt ostry. Występuje w dachach czterospadowych (namiotowych, kopertowych) naczółkowych, półszczytowych i w dachach wielopołaciowych, o skomplikowanych kształtach. Tym terminem bywa określana także kalenica.

 

HAŁAS

Niepożądany lub szkodliwy dżwięk. Ze względu sposób powstania rozróżnia się hałas wibracyjny lub turbulentny, ze względu na zmiany czasowe - hałas stacjonarny, niestacjonarny, impulsowy i udarowy. Dopuszczalne poziomy hałasu w danych warunkach określane są przez normy, na przykład w centrum miast w dzień nie powinien on przekraczać 60 dB (w nocy 50 dB), natomiast na terenach chronionych (parkach, uzdrowiskach, itp.) odpowiednio 40 i 30 dB. Hałas szkodliwy to taki, który przekracza 85 dB.

 

HAŁAS BYTOWY

Powstaje w wyniku użytkowania pomieszczeń w budynkach stosownie do ich przeznaczenia. W zależności od źródła może być dźwiękami powietrznymi lub uderzeniowymi.

 

HAŁAS POGŁOSOWY

Powstaje w budynku w wyniku kolejnych odbić od przegród ograniczających pomieszczenia fal akustycznych wypromieniowanych przez źródło do danego pomieszczenia. Występuje w pomieszczeniach, którego przegrody mają powierzchnie odbijające dźwięk.

 

HEAT SOAK TEST (HST)

Dodatkowa obróbka termiczna szkła hartowanego, której celem jest wyeliminowanie przypadkowych samoczynnych pęknięć szyb.

 

HOLENDERKA

Patrz ESÓWKA

 

HST

Patrz HEAT SOAK TEST

 

HYDRANT

Urządzenie wodociągowe służące do poboru wody na cele pożarowe; zaopatrzone w zawór i złączkę do węża.

 

HYDROFOBIZACJA

Nasycenie materiału preparatem - impregnatem hydrofobizującym. Na powierzchni materiału tworzy się cienka warstwa, która chroni przed wnikaniem wody i zanieczyszczeń, jednocześnie nie blokując przepływu pary wodnej.

 

HYDROFOBIZOWANY PRODUKT

Produkt nie zatrzymujący wody, trudnozwilżalny.

 

HYDROFOR

Zbiornik wodno – powietrzny, którego zadaniem jest utrzymywanie stałego ciśnienia (wyrównywanie wahań ciśnień dobowych) w sieci wodociągowej. Zapewnia to stały dopływ wody do wszystkich kondygnacji.

 

IMPREGNACJA

Nasycanie materiałów różnego rodzaju (papieru, wyrobów włókienniczych, skóry, drewna) środkami zabezpieczającymi je przed szkodliwym działaniem wody, ognia, drobnoustrojów itp. Impregnacja ma na celu także nadanie im określonych własności użytkowych, np. nieprzemakalności, niepalności, odporności na kurczliwość i gniotliwość, nieprzepuszczalności powietrza lub gazów.

 

IMPREGNACJA DREWNA

Nasycanie drewna preparatami chemicznymi w celu uodpornienia go na działanie ognia, grzybów, bakterii i owadów. Główne metody impregnacji drewna to malowanie, smarowanie, kąpiel krótkotrwała, metoda zanurzeniowa (kąpiel długotrwała), metoda ciśnieniowo-próżniowa.

 

INFILTRACJA

Samoczynna wymiana powietrza przez nieszczelności.

 

INHIBITOR KOROZJI

Substancja chemiczna (np. polifosforany), która stosowana w niewielkiej ilości w środowisku korozyjnym (np. w zagrożonej instalacji) zmniejsza wyraźnie procesy składające się na korozję, wprowadzana do instalacji zagrożonej korozją.

 

INSTALACJA CIŚNIENIOWA

Inaczej zamknięta, instalacja grzewcza odizolowana od atmosfery (wyposażona w przeponowe naczynie wzbiorcze).

 

INSTALACJA ELEKTRYCZNA

Układ przewodów w budynku wraz ze sprzętem elektroinstalacyjnym, mający początek na zaciskach wyjściowych wewnętrznej linii zasilającej w złączu i koniec w gniazdkach wtyczkowych, wypustach oświetleniowych i zainstalowanych na stałe odbiornikach energii elektrycznej.

 

INSTALACJA GAZOWA

Urządzenia gazowe połączone przewodami, zasilane z sieci gazowej; znajdujące się na terenie nieruchomości. Granicą instalacji jest kurek główny na przyłączu gazowym. Definicja wg. rozporządzenia „urządzenia gazowe z układami połączeń między nimi, zasilane z sieci gazowej, znajdujące się na terenie i w obiekcie odbiorcy”.

 

INSTALACJA GRAWITACYJNA

Inaczej otwarta, instalacja grzewcza, która ma połączenie z atmosferą przez otwarte naczynie wzbiorcze.

 

INSTALACJA ODBIORCZA

Instalacja elektroenergetyczna znajdująca się za rozliczeniowym układem pomiarowym.

 

INSTALACJA ODGROMOWA

Instalacja z elementów metalowych, wykorzystująca zjawiska elektryczne do neutralizacji skutków wyładowań prądu atmosferycznego (pioruna). Instalacja odgromowa odbiera prąd z wyładowań atmosferycznych i pozwala na jego neutralizację (uziemienie).

 

INSTALACJA OTWARTA

Instalacja grzewcza, która ma połączenie z atmosferą przez otwarte naczynie wzbiorcze.

 

INSTALACJA WODOCIĄGOWA

Inaczej instalacja wody użytkowej, przewody, armatura i urządzenia rozprowadzające wodę na terenie nieruchomości (instalacja zewnętrzna) i w budynkach (instalacja wewnętrzna). Granicą instalacji jest wodomierz główny na przyłączu wodociągowym.

 

INSTALACJA ZAMKNIĘTA

patrz INSTALACJA CIŚNIENIOWA

 

ISO

Patrz NORMY ISO

 

IZOLACJA

Warstwa, która utrudnia określone wzajemne oddziaływanie dwóch środowisk (układów). Izolację dzieli się na: elektryczną, akustyczną, cieplną, przeciwkorozyjną oraz przeciwwilgociową.

 

IZOLACJA AKUSTYCZNA

Inaczej DŹWIĘKOCHŁONNA. Jest to rozwiązanie, które zabezpiecza wnętrze przed przedostawaniem się niepożądanych dźwięków z zewnątrz – obniża lub tłumi hałasy. Skuteczna izolacja wymaga stosowania specjalnych materiałów, które odpowiednio zamontowane i dobrane pełnią funkcję bariery dźwiękoszczelnej.

 

IZOLACJA AKUSTYCZNA PRZEGRODY

Zdolność do ograniczania przez przegrodę (ścianę lub strop) rozchodzenia się dźwięku.

 

IZOLACJA CHEMOODPORNA

Zabezpiecza materiały przed działaniem czynników niszczących, w tym substancji chemicznych. Uzyskuje się ją powlekając lub oklejając powierzchnie stwardniałego betonu różnymi materiałami, które w wyniku reakcji chemicznych lub fizyko-chemicznych tworzą na powierzchni betonu warstwy ograniczające lub odcinające dostęp do konstrukcji środowiska agresywnego.

 

IZOLACJA CIEPLNA Inaczej TERMICZNA. Warstwa, która zapobiega niepożądanym wymianom ciepła, wykonana z materiałów o małej przewodności cieplnej w formie zasypek, przędzy, mat.

 

IZOLACJA DŹWIĘKOCHŁONNA

Patrz IZOLACJA AKUSTYCZNA

 

IZOLACJA ELEKTRYCZNA

Warstwa, która zapobiega przepływowi prądu niepożądana drogą, na przykład po przewodach, kablach, częściach maszyn elektrycznych.

 

IZOLACJA EPOKSYDOWA

Jeden z rodzajów izolacji chemoodpornych. Do jej wykonania stosuje się żywice epoksydowe lub kompozyty żywic epoksydowych. Charakteryzuje się odpornością na działanie wielu substancji chemicznych, np. roztworów kwasów organicznych i nieorganicznych (z wyjątkiem kwasu fluorowodorowego i octowego), roztworów wodorotlenków i soli nieorganicznych, olejów, paliw silnikowych.

 

IZOLACJA OD DŹWIĘKÓW

POWIETRZNYCH - ograniczanie rozchodzenia się hałasów pochodzących z rozmów, radia, telewizora – czyli rozchodzących się w powietrzu; UDERZENIOWYCH - ograniczenie rozchodzenia odgłosów kroków, uderzeń, stukania czy toczenia wózka.

 

IZOLACYJNOŚĆ OGNIOWA

Czas wyrażony w minutach, po którym element budynku w warunkach pożaru przestaje spełniać funkcję bezpiecznego oddzielenia na skutek osiągnięcia na powierzchni nie nagrzewanej zbyt

 

IZOLACJA PIONOWA ŚCIAN

Chroni ściany piwnic przed wilgocią, wodą opadową i gruntową.

 

IZOLACJA POZIOMA ŚCIAN

Chroni ściany przed kapilarnym podciąganiem wody. Układa się ją najczęściej w dwóch miejscach: na ławach fundamentowych i w ścianach piwnic nad stropem.

 

IZOLACJA PRZECIWKOROZYJNA

Warstwa w postaci powłok ochronnych, która zabezpiecza przed niszczącym działaniem czynników atmosferycznych metalowe części budowli, instalacji.

 

IZOLACJA PRZECIWWILGOCIOWA

Na przykład w postaci lakierów bitumicznych, smoły węglowej, asfaltu lanego, papy smołowej na lepiku, zabezpieczającą budowle, pomieszczenia lub urządzenia przed przenikaniem wody i wilgocią.

 

IZOLACJA TERMICZNA

Patrz IZOLACJA CIEPLNA

 

JĘTKA

element konstrukcyjny dachu krokwiowo-jętkowego, występuje w każdym wiązarze. Umieszczana jest mniej więcej w połowie ich długości lub nieco wyżej. Jest elementem ściskanym - rozpiera parę krokwi. Jej długość nie powinna przekraczać 3,5 m. Najczęściej stosowane przekroje to 12 ×1 4, 12 × 16, 14 × 16, 16 × 18, 16 × 20 cm.

 

JONITY (ŻYWICE JONOWYMIENNE)

Żywice naturalne lub sztuczne o sieciowej strukturze, które mają zdolność wybiórczej wymiany jonów. Oznacza to, że woda przepływająca przez jonit „zostawia” na nim pewne jony (np. wapnia i magnezu), a „pobiera” inne jony (np. sodu). Jonity są stosowane jako kolumny do zmiękczania wody.

 

 

JONIZACJA (ELEKTROKLIMAT)

Właściwość powietrza polegająca na tym, że cząstki powietrza nie mają ładunku elektrycznego obojętnego, tylko są w jakiś sposób naładowane. Ujemna jonizacja powietrza wpływa dobrze na samopoczucie człowieka (zapewniają ją np. rośliny), a dodatnia (pochodząca np. od urządzeń biurowych) powoduje spadek samopoczucia.

 

JONIZATOR

Urządzenie klimatyzacyjne, którego rolą jest neutralizacja jonów dodatnich zawartych w powietrzu i nasycenie powietrza jonami ujemnymi.

 

KALENICA

Grzbiet dachu, górna, pozioma krawędź dwóch połaci dachowych przeciwległych (tj. o liniach okapowych nie schodzących się w jednym punkcie).

 

KAMIEŃ KOTŁOWY

Nierozpuszczalny osad wytrącający się z wody wodociągowej pod wpływem temperatury. W skład kamienia wchodzą zwiazki wapnia i magnezu (węglany, siarczany, fosforany i krzemiany).

 

KAPINOS

Zakończenie blacharskiej obróbki deski okapowej.

 

KARPIÓWKA

Płaska dachówka ceramiczna lub cementowa kształtem przypominająca łuskę karpia. Można ją układać trojako: pojedynczo (na zdjęciu), w koronkę (dwie, zachodzące na siebie warstwy) i w łuskę (kombinacja pozostałych sposobów: dachówka ułożona warstwowo, wygląda jak pojedyncza).

 

KAWITACJA

Zjawisko powstające podczas pionowego ruchu cieczy polegające na tworzeniu się, powiększeniu i zanikaniu pęcherzyków (kawern) zawierających parę danej cieczy, gaz lub mieszaninę parowo-gazową. W praktyce jest to obniżenie ciśnienia w rurze do takiej wartości, że zachodzi zjawisko wrzenia – woda przechodzi w parę wodną.

 

KERAMZYT

Kruszywo produkowane z wysokoilastej gliny pęczniejącej, która podczas wypalania w temperaturze 1200oC kilkakrotnie zwiększa swoją objętość, przyjmując postać lekkich i twardych granulek różnej średnicy. Może stanowić podłoże i warstwę izolacji termicznej (jednocześnie) w rozwiązaniu podłogi na gruncie.

 

KILOWATOGODZINA (KWH)

Powszechnie używana jednostka energii elektrycznej. Określa ilość energii, jaką urządzenie o mocy 1 kW zużywa w ciągu godziny.

 

KITY EPOKSYDOWE

Wyroby dwuskładnikowe złożone ze składnika żywicznego, mogącego zawierać w sobie wypełniacz – mączkę kwarcową lub węglową lub piasek kwarcowy oraz z substancji utwardzającej (utwardzacza).

 

KITY FENOLOWE

Typowe kity kwasoodporne. Są to wyroby dwuskładnikowe, składające się zwykle z ciekłego składnika żywicznego fenolowego i ze składnika sypkiego (mączki z węgli uszlachetnionych).

 

KITY FURANOWE

Wyroby dwu- lub trójskładnikowe. Składają się z ciekłego składnika żywicznego furanowego i sypkiego składnika żywicznego w postaci mączki z węgli uszlachetnionych, niektóre wyroby zawierają jeszcze trzeci składnik ciekły lub sypki tzw. przyspieszacz twardnienia.

 

KLAMRA

Wykonana jest najczęściej ze stali, stosowana w drugorzędnych połączeniach konstrukcji z krawędziaków oraz w złączach konstrukcji wykonanej z okrąglaków lub połowizn.

 

KLASA CIŚNIENIA

Wielkość stosowana w projektowaniu rurociągów; ciśnienie określające wytrzymałość materiału w temperaturze 20ºC.

 

KLASA OBCIĄŻEŃ GRUNTU

Parametr określający dopuszczalne obciążenie pochodzące od ruchu pieszego i samochodowego (w kN), jakie może przejąć odwodnienie liniowe.

KLEJ AGRESYWNY

Klej (spoiwo) do łączenia tworzyw sztucznych oparte na bazie rozpuszczalnika.

 

KLESZCZE

Element konstrukcyjny poziomy dachu płatwiowo-kleszczowego. Są to podwójne belki, które mają za zadanie przenosić główne siły podłużne oraz usztywnić całość konstrukcji. Obejmują końce słupów z opartymi na nich krokwiami. Umieszczane są co trzecią lub czwartą krokiew, tworząc tak zwane wiązary główne. Najczęściej stosowane przekroje: od 5 × 14 do 8 × 16 cm.

 

KLIMATYZACJA

Proces nadawania powietrzu wewnętrznemu określonych własności (temperatura i wilgotność).

 

KLIMATYZATOR

Urządzenie automatycznie zapewniające i utrzymujące w pomieszczeniach optymalne parametry powietrza (temperatura i wilgotność).

 

KLIMATYZATOR KOMPAKT

Klimatyzator monoblokowy, składający się z pojedynczej jednostki - parownik i skraplacz są zblokowane.

 

KLIMATYZATOR MULTI-SPLIT

Klimatyzatory zbudowane na podobnej zasadzie jak klimatyzatory split: umożliwiają podłączenie do jednej jednostki zewnętrznej (sprężarka) wielu (stąd określenie multi) jednostek wewnętrznych.

 

KLIMATYZATOR SPLIT

Kilmatyzator dwuczęściowy (dzielony), złożony z dwóch jednostek - część wewnętrzna to parownik, a zewnętrzna - sprężarka.

 

KOCIOŁ DWUFUNKCYJNY

Kocioł przeznaczony do centralnego ogrzewania i podgrzewania ciepłej wody użytkowej.

 

KOCIOł JEDNOFUNKCYJNY

Kocioł przeznaczony wyłącznie do centralnego ogrzewania. Może współpracować z zasobnikami c.w.u. dla przygotowania ciepłej wody użytkowej.

 

KOLANO

Kształtka instalacyjna, której oś jest łukiem o promieniu równym lub mniejszym od średnicy lub szerokości przewodu (rury). Służy do zmiany kierunku rury, występuje w kilku określonych kątach.

 

KOLEKTOR

Przewód (kanał) sieci kanalizacyjnej, którego zadaniem jest zbieranie i odprowadzanie ścieków.

 

KOLEKTOR GŁÓWNY

Główny kanał sieci kanalizacyjnej, którego zadaniem jest zbieranie ścieków z innych kanałów.

 

KOLEKTOR SŁONECZNY

Urządzenie pochłaniające energię promieniowania słonecznego, którego zadaniem jest produkcja energii dla potrzeb ogrzewania i przygotowania wody ciepłej.

 

KOLMATACJA

Zatykanie złoża składającego się z ziaren lub kształtek sztucznych (gruntu, wypełnienia oczyszczalni ścieków lub filtra), przez które przepływa zanieczyszczona ciecz (ścieki, uzdatniana woda). Kolmatacja zachodzi na skutek procesów mechanicznych – zatykania porów (powierzchni między ziarnami); fizykochemicznych – zbijanie ziaren w substancję gąbczastą; chemicznych – wytrącanie nierozpuszczalnych substancji lub biologicznych – zatrzymanie bakterii (np. żelazistych) powodujących zarastanie.

 

KOMFORT CIEPLNY

Wartości parametrów powietrza, (temperatury t, wilgotności względnej φ, prędkości cyrkulacji w), które zapewniają poczucie komfortu osobom przebywającym w wentylowanym pomieszczeniu. latem: w = 0,1÷0,5 m/s zimą: w = 0,1÷0,3 m/s wg Wg PN-83/B-03430 (wraz ze zmianą Az3): latem: t = 23÷25°C ±1÷1,5°C; φ = 50 ±10% zimą: t = 21÷22°C ±1÷1,5°C; φ = 45 ±10%.

 

KOMIN

Konstrukcja zawierająca pionowy przewód przeznaczony do odprowadzania spalin oraz zapewnienia naturalnego ciągu powietrza koniecznego do podtrzymywania spalania.

 

KOMIN JEDNOWARSTWOWY [/u

]Ściana przewodu jednorodna.

 

KOMIN PRACUJĄCY W NADCIŚNIENIU

Ciśnienie na całej długości przewodu jest wyższe od ciśnienia atmosferycznego.

 

KOMIN PRACUJĄCY W PODCIŚNIENIU

Ciśnienie na całej długości przewodu jest niższe od ciśnienia atmosferycznego.

 

KOMIN SUCHY

Temperatura spalin jest wyższa od 160 °C.

 

KOMIN WEWNĘTRZNY

Przewód kominowy prowadzony w ścianach budynku.

 

KOMIN WIELOWARSTWOWY

Komin złożony z kilku warstw, najczęściej wewnętrznych odpornych na działanie spalin oraz zewnętrznych stanowiących izolację cieplną.

 

KOMIN ZEWNĘTRZNY

Przewód kominowy prowadzony na zewnątrz budynku.

 

 

KOMPOZYT EPOKSYDOWO-BITUMICZNY

Wyrób dwuskładnikowy, który po stwardnieniu daje powłokę dobrze przyczepną do betonu, szczelną, uelastycznioną. Kompozyty stosowane są jako powłoki zbrojone i niezbrojone; oferowane są w dwóch kolorach: czarnej i brązowo-czerwonej.

 

KOMPENSACJA

Wyrównywanie wydłużeń cieplnych rur instalacyjnych. Kompensacja polega na konstrukcji umożliwiającej ruch cieplny rur w miejscach połączeń (stworzenie ramienia kompensacji), uzyciu specjalnych kompensatorów osiowych, użyciu specjalnych kształtek i złączek kompensacyjnych (np. kielich) lub specjalnych rozwiązań instalacyjnych - kompensatorów U-kształtnych, a także specjalnych otulin, w których rozszerzająca się rura może pracować. Kompensacja wymaga montowania rur w specjalnych uchwytach. Kompensacja jest szczególnie istotna przy projektowaniu instalacji z tworzyw sztucznych.

 

KOMPENSATOR MIESZKOWY

Rodzaj kompensatora osiowego. Podstawą konstrukcje jest mieszek wykonany ze stali, który umożliwia wydłużenia cieplne rur.

 

KOMPENSATOR OSIOWY

Element instalacji, montowany na rurze instalacyjnej. Jego rozwiązanie konstrukcyjne pozwala rurze na ruchy termiczne (cieplne) w obrębie nawet do 60 mm. Stosowany do rur metalowych.Występuję kompensatory dławnicowe i - częstsze w instalacjach domowych - mieszkowe.

 

KOMPENSATOR U-KSZTAŁTNY

Specjalne rozwiązanie instalacyjne, złożone z trzech odcinków rur i czterech kolan oraz odpowiednio zamocowanej podpory stałej (w osi symetrii). Umożliwia ono ruchy termiczne rur, które zachodzą pod wpływem zmiany temperatury wody płynącej w rurach. W przypadku rur miedzianych kompensator może być wykonany przez gięcie rury.

 

KONDENSACJA

1) zagęszczenie, stężenie czegoś; 2) w chemii reakcja między dwoma lub większą ilością cząstek, w której wyniku powstaje nowa cząstka o większym ciężarze i wydziela się prosty związek chemiczny (np. woda, alkohol, wodór); 3) w fizyce przemiana fazowa gazu w ciecz, możliwa jedynie w temperaturach mniejszych od krytycznej temperatury. Zachodzi dzięki ochłodzeniu lub izotermicznemu sprężeniu gazu.

 

KONDENSACJA ZE SPALIN

(KONDENSACJA PARY WODNEJ ZE SPALIN). Zjawisko skraplania się pary wodnej zawartej w spalinach; występuje ono wówczas, gdy temperatura spalin obniża się poniżej temperatury punktu rosy gazów spalinowych.

 

KONDENSAT

Roztwór wodny powstający w odpowiednich warunkach termodynamicznych przy skraplaniu się pary wodnej jako czynnika grzejnego.

 

KONDYGNACJA

Pozioma podziemna lub nadziemna część budynku, zawarta między podłogą na stropie lub warstwą wyrównawczą na gruncie a górną powierzchnią podłogi bądź warstwy osłaniającej izolację stropu; również poddasze z pomieszczeniami na pobyt ludzi lub na urządzenia techniczne, wysokości w świetle więcej niż 1,90 m.

 

KONTAMINACJA

Wtórne zanieczyszczenie wody w instalacji powstałe przez rozpuszczanie materiału instalacyjnego lub wytworzenie podciśnienia i wessanie zanieczyszczonej cieczy.

 

KONTRŁATA

Element drewniany więźby dachowej mocowany wzdłuż krokwi, wraz z łatami tworzy ruszt, na którym układa się pokrycie, np. dachówkę ceramiczną.

 

KOROZJA

Procesy naruszające strukturę materiału, prowadzące do jego uszkodzenia, wywołane wpływem środowiska, w którym znajduje się materiał. Można wyróżnić następujące rodzaje korozji: korozja atmosferyczna; korozja chemiczna; korozja elektrochemiczna; korozja biologiczna.

 

KOROZJA ATMOSFERYCZNA

Niszczące działanie powietrza atmosferycznego i wody. Związkami powodującymi korozję są gazy i ich wodne roztwory w postaci kwasów lub zasad - np. tlenki siarki, tlenki azotu, amoniak. Woda atmosferyczna może być też roztworem innych czynników powodujących korozję. Korozja atmosferyczna jest odmianą korozji chemicznej lub elektrochemicznej - polega na reakcjach materiałów ze związkami zawartymi w atmosferze. Korozja może dotyczyć wielu substancji: metalu, kamienia, betonu, szkła, drewna, papieru, środków barwiących, powłok lakierniczych.

 

KOROZJA BIOLOGICZNA

Inaczej BIOKOROZJA, proces niszczenia materiałów przez żywe organizmy - grzyby, bakterie i owady. Szczególnie narażone na korozję biologiczną są elementy drewniane.

 

KOROZJA CHEMICZNA

Korozja powodowana działaniem substancji chemicznych. Polega na reakcji chemicznej czynnika korozyjnego z niszczonym materiałem, jednak bez udziału przepływu prądu elektrycznego. Powstające związki mogą powodować dalsze niszczenie materiału, ale też przyczynić się do jego ochrony (produkt korozji tworzy powłokę ochronną). Przykładem "pozytywnego" produktu korozji jest patyna (mieszanina związków miedzi), chroniąca wyroby miedziane przed dalszą korozją.

 

KOROZJA ELEKTROCHEMICZNA

Korozja zachodząca w wyniku reakcji elektrochemicznej, czyli reakcji chemicznej z wytworzeniem ogniw elektrochemicznych i przepływem prądu elektrycznego. Korozja elektrochemiczna jest najczęściej wynikiem reakcji metalu z wodnym roztworem elektrolitu (np. kwasu) - stanowi ona zagrożenie dla niewłaściwie wykonanych instalacji wodnych. Odmianą korozji elektrochemicznej jest korozja kontaktowa.

 

KOROZJA KONTAKTOWA

Odmiana korozji elektrochemicznej, powstająca na styku dwóch metali, jeśli różnica ich potencjałów elektrycznych jest większa niż 0,27V. Wytwarza się wówczas ogniwo elektrochemiczne - metal o niższym potencjale elektrycznym ulega zniszczeniu. Korozja kontaktowa ma najczęściej miejsce wtedy, kiedy niewłaściwie łączy się metale w instalacji wodnej lub grzewczej (np. miedź ze stalą lub miedź z aluminium).

 

KOSZ Załamanie (wklęsłe) w dachu utworzone przez dwie przyległe połacie dachowe.

 

KOTEW

KOTWA, ANKIER, drewniany lub stalowy element wiążący z sobą inne elementy konstrukcji uniemożliwiając ich przesunięcie lub obrót. Na kotwy można łączyć warstwę nośną ściany z warstwą licową, słup drewniany z fundamentem, ościeżnicę okna z framugą, wieniec z murłatą .

 

KOTŁOWNIA

Zespół urządzeń, w których dzięki spalaniu paliw wytworzony jest czynnik grzejny o wymaganej temperaturze i ciśnieniu, znajdujących się w odrębnym pomieszczeniu ( ewent. zespole pomieszczeń budynku). W skład zespołu wchodzą urządzenia zabezpieczające proces spalania paliwa i wytwarzania czynnika grzejnego, urządzenia utrzymujące ciśnienie i temperaturę czynnika grzejnego na żądanym poziomie oraz zapewniające stały obieg czynnika grzejnego, a także urządzenia pomiarowe, regulacyjne i rejestrujące.

 

KRATKA HIGROSTEROWANA

Element montowany na wlocie do kanału wentylacyjnego, umożliwiający sterowanie ilością usuwanego powietrza w zależności od zawartości wilgoci w pomieszczeniu.

 

KRATKA WENTYLACYJNA

Element kończący urządzenie wentylacyjne od strony pomieszczenia wentylowanego, osadzony w ściance przewodu lub w przegrodzie budowlanej, nadający przepływającemu strumieniowi powietrza odpowiedni charakter i kierunek.

 

KRATKA WYCIĄGOWA

Wykończenie wentylacji mechanicznej - element zamykający wlot do kanału. Zadaniem kratki jest nadanie estetycznego wyglądu wlotowi przewodu, przystosowana jest do większych prędkości niż kratka wywiewna.

 

KRATKA WYWIEWNA

Wykończenie wentylacji grawitacyjnej - element zamykający wlot do kanału. Zadaniem kratki wywiewnej jest nadanie estetycznego wyglądu wlotowi przewodu, może też pełnić inne zadania.

 

KRATOWNICA

Patrz DŹWIGAR KRATOWY

 

KRAWĘŻNICA

Patrz KROKIEW NAROŻNA

 

KROKIEW

Główny element drewnianej konstrukcji dachu, pochyła belka podtrzymująca pokrycie dachu, przenosi obciążenia pokrycia dachowego, parcia lub ssania wiatru, obciążenia śniegiem oraz ciężar własny.

 

KROKIEW KOSZOWA

Krokiew usytuowana w koszu dachu.

 

KROKIEW NAROŻNA

Inaczej KRAWĘŻNICA, krokiew usytuowana w narożu dachu.

 

KROKWIOWO-JĘTKOWY DACH

Drewniana konstrukcja dachu. Podstawowymi elementami są krokwie i jętki. Każda para krokwi mniej więcej w połowie długości rozparta jest jętką. Stosuje się je w dachach o rozpiętości powyżej 7 m, a nawet do 11 m.

 

KROKWIOWY DACH

Najprostsza drewniana konstrukcja dachu składająca się z krokwi opartych na murłatach, niekiedy usztywniona wiatrownicą - łatą łączącą krokwie od spodu.

 

KRĄŻYNY

Elementy drewniane wygięte w łuk, stosowane do przymocowania pokrycia dachu łukowej konstrukcji stalowej. Montowane są bezpośrednio do konstrukcji stalowej dachu.

 

KSZTAŁTKA

Łączniki do rur instalacyjnych, pozwalające na zmianę kształtu instalacji (kierunku rur, średnicy). Kształtkami są kolana, trójniki, czwórniki, redukcje.

 

KUBATURA

Objętość pomieszczenia lub budynku wyrażona w m3. Kubaturę budynku oblicza się mnożąc powierzchnię jego rzutu w obrysie ścian zewnętrznych przez jego wysokość.

 

LEGALIZACJA WODOMIERZA

Sprawdzenie wodomierza na odpowiednim stanowisku pomiarowym i dopuszczenie go do użytkowania. Legalizacją bywa też nazywany dokument dopuszczający do użytkowania – poprawna nazwa tego dokumentu to cecha legalizacyjna.

 

LEGIONELLA (PNEUMOPHILIA)

Gatunek bakterii bytujący w urządzeniach wodnych (instalacja wody ciepłej, instalacja klimatyzacyjna), które mogą powodować niebezpieczne choroby płuc i mniej groźne choroby układu pokarmowego. Niebezpieczna jest forma wchłaniana drogą oddechową (krople z perlatora prysznica, klimatyzacja ze zraszaczem). Dobre warunki do rozwoju to zaleganie wody w urządzeniach, dlatego perlator i klimatyzacja powinny być regularnie czyszczone i dezynfekowane. Bakterie te giną dopiero przy temperaturze ok. 65ºC.

 

LEJ SPUSTOWY WYLOT

ODPŁYW, element systemu rynnowego łączący rynnę z rurą spustową

 

LICO BUDYNKU

Patrz ELEWACJA

 

 

LOGGIA

Rodzaj wnęki dachowej, galeria otwarta z jednej lub wielu stron, zwykle przesklepiona i ozdobiona arkadami, nie występująca przez lico muru.

 

LUKARNA

Jeden z dwóch głównych (obok okna połaciowego) sposobów doświetlenia poddasza; okno wystające z połaci dachu, przykryte własnym daszkiem. Znana już w gotyku, stała się charakterystycznym elementem architektury baroku i rokoka.

 

MAGNETYZER

Inaczej odkamieniacz, urządzenie służące do usuwania kamienia kotłowego z rur i wody płynącej przez rury. Wytwarzając pole magnetyczne uniemożliwia cząsteczkom tworzącym kamień kotłowy osiadanie.

 

MANSARDA

1) Pomieszczenie mieszkalne na poddaszu, termin początkowo stosowany do pomieszczeń pod DACHEM MANSARDOWYM. Nazwa pochodzi od nazwiska XVII w. francuskiego architekta Francoisa Mansarta. 2) Popularna nazwa dachu mansardowego.

 

MARSYLKA

Patrz DACHÓWKA MARSYLSKA

 

MASA KLEJĄCA

Gotowa do stosowania mieszanina, przeznaczona do przyklejania np. materiału termoizolacyjnego do podłoża oraz siatki zbrojącej do materiału termoizolacyjnego w systemach docieplania, a w innych zastosowaniach – do przyklejania różnego rodzaju płyt, płytek itp.

 

MASA TYNKARSKA

Gotowa do stosowania mieszanina, przeznaczona do wykonywania wyprawy tynkarskiej na odpowiednim podłożu, np. tynku podkładowym, na warstwie zbrojonej w systemach ocieplania; może być akrylowa (podstawowym składnikiem jest spoiwo polimerowe), silikonowa (głównym składnikiem – spoiwo krzemowo-organiczne), silikatowa (głównym składnikiem jest spoiwo krzemowe – szkło wodne).

 

METODA MOKRA

Patrz OCIEPLENIE METODĄ MOKRĄ

 

METODA SUCHA

Patrz OCIEPLENIE METODĄ SUCHĄ

 

MIANO COLI

Wskaźnik mikrobiologiczny jakości wody; najmniejsza objętość wody, w jakiej stwierdzono obecność przynajmniej jednej komórki bakteryjnej z rodzaju coli. Przykładowo, miano coli o wartości 100 oznacza, że komórki bakteryjne stwierdzono w 100 cm3 wody. Im wyższe miano coli, tym lepszy stan sanitarny wody

 

MIKROBRYKIETY (PELETY)

Granulki wykonane przez sprężanie (zagęszczanie i formowanie pod wpływem ciśnienia) odpadów powstałych przy obróbce drewna (trocin, ścinek, wiórów). Coraz częściej pelety powstają z drewna produkowanego specjalnie na potrzeby energetyczne (np. wierzba). Służą jako pełnowartościowyt materiał opałowy. Mają kształt walcowaty, ok. 20 - 30 mm długości i ok. 8 mm średnicy.

 

MEZZANINO

Półpiętro, niska kondygnacja między piętrami, zwykle między parterem a pierwszym piętrem bądź stanowiąca ostatnią kondygnację; dawniej przeznaczano je na pokoje gościnne lub dla służby czy dzieci.

 

MIECZ

Ukośna element konstrukcyjny usztywniający więźbę dachową lub ramową strukturę ściany.Miecze drewnianych słupów więźby dachowej łączą je z płatwiami zapobiegając ich ugięciu.

 

MNICH

Wypukła dachówka ceramiczna lub cementowa w kształcie półokrągłego korytka; stosowana razem z szerszą i wklęsłą mniszką.

 

MNISZKA

Wklęsła dachówka ceramiczna lub cementowa w kształcie półokrągłego korytka; stosowana razem z węższym i wypukłym mnichem.

 

MOC DYSPOZYCYJNA

Moc osiągalna pomniejszona o ubytki na remonty i ubytki (eksploatacyjne i losowe).

 

MOC KOTŁA

Ilość energii cieplnej oddawana użytecznie czynnikowi grzewczemu w jednostce czasu.

 

MOC PRZYŁĄCZENIOWA

Największa moc czynna pobierana przez odbiorcę określona w odpowiedniej umowie między dostawcą a odbiorcą energii.

 

MOC PRZYŁĄCZENIOWA

Największa moc czynna pobierana przez odbiorcę określona w odpowiedniej umowie między dostawcą a odbiorcą energii.

 

MOSTEK TERMICZNY

Miejsce, przez które ciepło wydostaje się z budynku. Może to zachodzić na skutek niedostatecznej izolacji lub wadliwego wykonawstwa.

 

MUFA

Złączka umożliwiająca połączenie dwóch odcinków rur - dwa końce rur są wsuwane do mufy. Może być gwintowana (wówczas gwinty wewnętrzne mufy muszą być zgodne z gwintami zewnętrznymi rur) lub umożliwiająca połączenie zaciskowe. Istnieją też mufy redukcyjne, umożliwiające łączenie rur o różnych średnicach.

 

MURŁATA

Inaczej NAMURNICA. Drewniana belka, najczęściej o przekroju kwadratowym, układana na murze budynku, wzdłuż wieńca. Jej zadaniem jest przenoszenie obciążeń z dachu na ściany domu, na niej opiera się więźba dachowa.

 

NACZYNIE WZBIORCZE

Urządzenie do wyrównywania ciśnień w instalacji grzewczej zamkniętej. Przejmuje nadmiar wody instalacyjnej, który jest wynikiem rozszerzenia cieplnego wody podczas jej podgrzewania.

 

NAMURNICA

Patrz MURŁATA

 

NAROŻE

Patrz GRZBIET DACHU.

 

NASIĄKLIWOŚĆ MATERIAŁU

Zdolność materiału do wchłaniania i zatrzymywania wody.

 

NAWIEWNIK

Urządzenie wentylacyjne zamocowane w ścianie lub oknie zapewniające i regulujące przepływ powietrza do domu.

 

NAWIEWNIK AKUSTYCZNY

Nawiewnik, który dzięki swojej konstrukcji ma większą izolacyjność akustyczną (powoduje powstawanie mniejszego hałasu).

 

NAWIEWNIK HIGROSTEROWALNY

Nawiewnik, który zapewnia regulację wymiany powietrza pod wpływem zmian wilgotności;

 

NEGAWAT

Jednostka poszanowania energii - odpowiada watowi zaoszczędzonej, niewyprodukowanej energii. Pojęcie negawata zostało wprowadzone w latach 70-tych.

 

NORMY ISO

Międzynarodowe Normy ISO są ustanawiane przez Międzynarodowy Komitet Normalizacyjny (International Standard-Organization) z siedzibą w Genewie. Znaczenie tych norm polega na ustanowieniu standardów obowiązujących w handlu międzynarodowym. Normy te mogą być również przenoszone do norm narodowych i są wtedy odpowiednio oznaczane, np.: DIN ISO 4109 Frischbeton; Bestimmung der Konsistenz; Setzversuch (Beton towarowy. Ocena konsystencji; badanie ciekłości).

 

NOŚNOŚĆ OGNIOWA R

Czas wyrażony w minutach, po którym element budynku w warunkach pożaru przestaje spełniać swoją funkcję nośną i następuje przekroczenie dopuszczalnych przemieszczeń.

 

OBCIĄŻENIE CIEPLNE POWIERZCHNI

Ilość ciepła przejmowanego przez jednostkę powierzchni ogrzewalnej w jednostce czasu w określonym miejscu.

 

OBCIĄŻENIE CIEPLNE RUSZTU

Ilość ciepła wytwarzana w jednostce czasu na jednostkę powierzchni rusztu.

 

OBCIĄŻENIE CIĘŻAROWE RUSZTU

Masa dostarczonego do paleniska paliwa na jednostkę powierzchni rusztu w jednostce czasu.

 

OBCIĄŻENIE CZĘŚCIOWE KOTŁA

Obciążenie kotła mniejsze od 100% mocy znamionowej.

 

OBCIĄŻENIE KOTŁA

Stosunek uzyskiwanej mocy do mocy znamionowej kotła podawany w procentach mocy znamionowej.

 

OBEJMA

Jeden z elementów mocujących w systemie rynnowym. Obejmy mocują rynny do deski czołowej okapu i rury spustowe do elewacji.

 

OBLINA

Zaokrąglona powierzchnia drewna, występująca w materiałach obrzynanych, w miejscu gdzie powinna być ostra krawędź

 

OBRÓBKI BLACHARSKIE

Odpowiednio wyprofilowane pasy blachy mocowane w zewnętrznych częściach budynku (m.in. w dachu), w celu osłonięcia i uszczelnienia połączeń różnych elementów i materiałów. Chronią wnętrze domu przed wilgocią atmosferyczną. W dachu obróbki blacharskie wykonuje się wszędzie tam, gdzie pokrycie graniczy z innymi elementami: w koszach, przy okapach, wokół kominów, okien połaciowych, lukarn, na styku ze ścianą itp.

 

OBWÓD

Końcowy odcinek instalacji elektroenergetycznej (przewody wyprowadzone z tablicy rozdzielczej do odbiorników, opraw oświetleniowych, gniazdek) posiadający odrębne zabezpieczenie.

 

OCIEPLENIE

Warstwowy zestaw izolacyjny wykończony wyprawą tynkarską (elewacyjną), zbudowany z materiałów o wzajemnie dopasowanych właściwościach fizykomechanicznych.

 

OCIEPLENIE METODĄ MOKRĄ

Ocieplenie plus tynk cienkowarstwowy; można stosować tylko w ciepłych porach roku.

 

OCIEPLENIE METODĄ SUCHĄ

Ocieplenie plus okładzina ścienna mocowana mechanicznie; można stosować ją o każdej porze roku.

 

ODBICIE ŚWIATŁA

Określana przez współczynnik Lr [%]. Jest to procent światła widzialnego, pochodzącego z promieniowania słonecznego odbitego przez szybę.

 

ODKAMIENIACZ

Inaczej magnetyzer, urządzenie służące do usuwania kamienia kotłowego z rur i wody płynącej przez rury. Wytwarzając pole magnetyczne uniemożliwia cząsteczkom tworzącym kamień kotłowy osiadanie.

 

ODMULACZ

Element armatury oczyszczającej, którego zadaniem jest usunięcie bardzo drobnych cząstek stałych (cząstki osiadają na dnie urządzenia). Odmulacz jest stosowany w instalacji grzewczej, chroni pompę i inne wrażliwe na uszkodzenia mechaniczne urządzenia.

 

ODPORNOŚĆ OGNIOWA

Zachowanie elementów budowli i materiałów budowlanych w ogniu. Jest wyrażana czasem (w minutach lub w godzinach), w którym elementy te nie tracą określonych właściwości. W zależności od tego czasu elementy i materiały dzieli się na różne klasy odporności ogniowej. Miarą odporności ogniowe są: nośność ogniowa ®, szczelność ogniowa (E), izolacyjność ogniowa (I).

 

ODZYSK CIŚNIENIA

Zjawisko występujące w instalacjach ciśnieniowych. Przepływ medium przez instalację powoduje stopniowy spadek jego ciśnienia. Jeśli jednak medium dzięki swoim własnościom przenosi się grawitacyjnie dzięki różnicy ciśnień (np. gaz lżejszy od powietrza będzie przesuwał się w górę, woda zasilająca w instalacji grzewczej będzie jako lżejsza wypychana przez wodę powrotną). W praktyce straty ciśnienia są mniejsze niż wynikało by to tylko z obliczeń hydraulicznych. Odzysk ciśnienia należy uwzględnić w obliczeniach, biorać pod uwagę różnicę wysokości oraz ró

[ms.]

Jeszcze, jeszcze Eskimos! Twoje słowa skończyły się na O.

[ESKIMOS]

OSAD CZYNNY

Zespół mikroorganizmów (bakterie, grzyby, glony, pierwotniaki), swobodnie zawieszony w wodzie. Zadaniem osadu czynnego jest przekształcanie zanieczyszczeń do nieszkodliwych związków mineralnych – dwutlenek węgla, wodę i amoniak. Organizmy osadu czynnego tworzą kłaczki, które są mieszane z napowietrzanymi ściekami. Dzięki temu mikroorganizmy przeprowadzają swoje procesy życiowe, w praktyce oczyszczając ścieki. Technika osadu czynnego wykorzystywana jest w oczyszczalniach przydomowych.

 

OSADNIK GNILNY (WSTĘPNY)

Urządzenie do podczyszczania (wstępnego oczyszczenia) ścieków. W osadniku przebiega zmieszanie i wyrównanie składu ścieków, beztlenowe (stąd nazwa „gnilny”) procesy ich rozkładu oraz oczyszczanie mechaniczne: oddzielenie cząstek stałych. Części stałe mogą opadać na dno (sedymentować) lub pływać po powierzchni – będą wówczas zatrzymane na filtrze osadnika.

 

OSPRZĘT (ARMATURA)

Wyposażenie rurociągów instalacyjnych (wodociągów, gazociągów, rur kanalizacyjnych i grzewczych), na które składają się zawory, kurki, zasuwy, baterie i inne.

 

OŚCIEŻNICA

Rama wykonana z drewna, metalu lub PVC. Służy do zamontowania skrzydeł lub szyby, za jej pomocą osadza się na stałe okno lub drzwi.

 

OŹE

Odnawialne Źródła Energii. Źródła energii niewyczerpalne przez to, że wykorzystują energię słoneczną występującą w rozmaitych postaciach: promieniowania słonecznego, energii wiatru, biomasy, a także energię płynącej wody i geotermalną (wewnętrzne ciepło Ziemi)

 

PALNIK

Urządzenie do wytwarzania mieszaniny paliwa i utleniacza (powietrze lub tlen) w celu wytwarzania ciepła. Przez palnik doprowadza się substancję palną do miejsca spalania w sposób zapewniający dobre jej wymieszanie z powietrzem lub tlenem i regulowanie spalania odpowiadające wymaganym warunkom.

 

PALNIK AUTOMATYCZNY

Palnik wyposażony w samoczynnie działające urządzenie służące do rozruchu, zdalnego zapalania, kontroli płomienia, kontroli ciśnienia paliwa i powietrza, sterowania i sygnalizacji oraz zawór odcinający.

 

PALNIK GAZOWY INŻEKTOROWY

Inaczej atmosferyczny, palnik, w którym paliwo gazowe wypływające z dyszy inżektora do mieszalnika zasysa powietrze pierwotne niezbędne do spalania.

 

PALNIK NADMUCHOWY

Inaczej ciśnieniowy, palnik dwuprzewodowy podający w sposób wymuszony paliwo i powietrze niezbędne do spalania paliwa.

 

PALNIK RETORTOWY

Blok żeliwny lub ze stali z lejowatym zagłębieniem, zaopatrzonym w otwory doprowadzające powietrze. Paliwo doprowadzanie jest do nie go od dołu Kocioł - urządzenie do wytwarzania pary oraz podgrzewania wody lub powietrza kosztem ciepła uzyskanego przez spalanie paliwa.

 

PAPA DKD

Powierzchnia styku klejonej papy kanałowej DKD z podłożem wynosi około 30%, a wolna przestrzeń między wypustkami (kanalikami) około 70%. Po zgrzaniu za pomocą palnika gazowego powstaje dzięki temu połączony system pustej przestrzeni (kanalików) zapewniający ciągłe wyrównanie ciśnienia pary.

 

PAPA PERFOROWANA

- inaczej wentylacyjna. Jest to papa, na której na całej powierzchni równomiernie rozmieszczone są otwory wentylacyjne. Przeznaczona jest do wykonywania warstwy wentylującej w wielowarstwowych pokryciach dachowych, zarówno przy renowacji istniejących dachów, jak i wykonaniu nowych pokryć papowych, tam gdzie konieczne jest wykonywanie stropodachów odpowietrzanych. Papa wentylacyjna ma na celu wyrównanie ciśnień pod warstwami papowymi i zapobiega powstawaniu pęcherzy. Razem z kominkami wentylacyjnymi tworzy układ umożliwiający odprowadzenie niepotrzebnych gazów z pokrycia do atmosfery.

 

PAPA WENTYLACYJNA

Patrz PAPA PERFOROWANA.

 

PAPY TERMOZGRZEWALNE

Mają podobną budowę do tradycyjnych pap układanych na lepik, jednak bardziej skomplikowaną technologię produkcji. Wytwarzane są na bazie asfaltów oksydowanych lub modyfikowanych polimerami. Poprawiają one właściwości mechaniczne i fizyczne, takie jak giętkość i wytrzymałość na rozerwanie, odporność na wysokie temperatury, starzenie, a także zmniejszają przesiąkliwość i nasiąkliwość. Mają także lepszą osnowę, są więc trwalsze, bardziej elastyczne i odporne na przebicie niż papy tradycyjne. Wierzch papy pokryty jest posypką, a warstwa spodnia wykonana jest najczęściej z folii antyadhezyjnej zabezpieczającej zwiniętą papę przed sklejeniem. Papy termozgrzewalne stosowane są dzisiaj powszechnie.

 

PAROIZOLACJA FOLIA PAROIZOLACYJNA,

PAROSZCZELNA, jedna z warstw w ocieplonym dachu stromym, folia (najczęściej polietylenowa) układana od strony poddasza, zabezpieczająca ocieplenie przed nadmiarem wilgoci dochodzącej z wnętrza domu. Przepuszcza śladowe ilości pary wodnej (około 0,5 g/m2 na dobę).

 

PAROPRZEPUSZCZALNOŚĆ

Ilość pary wodne w gramach, która może przeniknąć przez 1m2 materiału w ciągu 24 godzin [g/m2/24 h].

 

PATYNA

Inaczej GRYNSZPAN SZLACHETNY, ŚNIEDŹ, niebieskozielony nalot powstający na powierzchni miedzi i jej stopów pod wpływem wilgotnego powietrza, chroni metal przed dalszą korozją. Naturalną patynę stanowi zasadowy węglan lub zasadowy siarczan miedzi. Obecnie wytwarza się także sztuczną patynę.

 

PELETY (MIKROBRYKIETY)

Granulki wykonane przez sprężanie (zagęszczanie i formowanie pod wpływem ciśnienia) odpadów powstałych przy obróbce drewna (trocin, ścinek, wiórów). Coraz częściej pelety powstają z drewna produkowanego specjalnie na potrzeby energetyczne (np. wierzba). Służą jako pełnowartościowy materiał opałowy. Mają kształt walcowaty, ok. 20 - 30 mm długości i ok. 8 mm średnicy.

 

PESZEL

Karbowana rura osłonowa z tworzywa sztucznego (najczęściej polipropylenu) stosowana do zabezpieczenia przewodów prowadzonych w ścianach lub pod posadzką. Stosowany w instalacjach wodociągowych, grzewczych i energetycznych.

 

PIERŚCIEŃ BIAŁECKIEGO

Kształtka metalowa (najczęściej ze stali kwasoodpornej; miedzi; aluminium) w postaci ażurowego walca z odpowiednio ukształtowanymi półeczkami wewnętrznymi i szczelinami. Pierścienie są wykorzystywane do wypełnienia (złoża) biologicznego w oczyszczalniach przydomowych.

 

PION KANALIZACYJNY

Inaczej rura spustowa, odcinek kanalizacji sanitarnej, zbierający ścieki z poszczególnych kondygnacji i odprowadzający je do poziomu kanalizacyjnego (przewodu odpływowego).

 

PION WODOCIĄGOWY

Główny odcinek instalacji wodociągowej łączący przewód doprowadzający wodę do domu z kolejnymi piętrami.

 

PLEXI

Patrz POLIMETAKRYLAN METYLU.

 

PŁATEW

Pozioma belka podpierająca krokwie w więźbie dachowej; zależnie od położenia rozróżnia się płatew: stropową (najniższa), środkową i kalenicową.

 

PŁATWIOWO-KLESZCZOWY DACH

Drewniana konstrukcja dachu stosowana, gdy rozpiętość dachu przekracza 11 m. Krokwie podparte są ścianami stolcowymi, składającymi się z murłat, płatwi górnych i dolnych. Płatwie górne ułożone są wzdłuż połaci dachowych, mniej więcej na środku rozpiętości i podparte słupami. Słupy stoją na płatwiach stopowych lub bezpośrednio na stropie. Całość konstrukcji usztywniają poziomo kleszcze - podwójne belki, które obejmują końce słupów z opartymi na nich krokwiami. Kleszcze umieszczane są co trzecią lub czwartą krokiew; tworzą tak zwane wiązary główne. W wiązarach pośrednich krokwie opierają się tylko na murłatach.

 

PŁOMYK DYŻURNY

Niewielki płomyk, przy głównym palniku urządzenia gazowego, służący do zapłonu palnika głównego. Aby urządzenie gazowe było w ciągłej gotowości do pracy, płomyk dyżurny musi być cały czas zapalony.

 

PŁYTA KG

Płyta kartonowo-gipsowa

 

PŁYTA PANWIOWA

Płyta stropowa o szerokości 1m dla osiowego rozstawu belek lub podpór równego 4,5 i 6 m. Charakteryzuje się tym, że na całym obwodzie jest usztywniona żebrem i dodatkowo wewnętrznymi żebrami poprzecznymi. Płyty panwiowe produkuje się z betonu żwirowego wibrowanego klasy B20. Płyty panwiowe produkowane są w wersji przeznaczonej do układania płytą do góry lub do dołu. W przypadku wykorzystania płyt w podłogach drewnianych legary podłogowe można układać na podsypce żużlowej lub gruzowej ułożonej na płycie między żebrami.

 

PŁYTY OSB

Wodoodporne płyty wiórowe grubości 18-25 mm stosowane pod pokrycia z papy i dachówek bitumicznych.

 

POCHŁANIALNOŚĆ AKUSTYCZNA

Patrz DŹWIĘKOCHŁONNOŚĆ MATERIAŁU

 

PODCIŚNIENIE

Ciśnienie mniejsze od ciśnienia atmosferycznego.

 

PODEJŚCIE KANALIZACYJNE

Prowadzony ze spadkiem odcinek rury kanalizacyjnej, odprowadzający ścieki z urządzenia lub przyboru kanalizacyjnego do pionu.

 

PODEJŚCIE WODOCIĄGOWE

Odcinek łączący pion wodociągowy z punktem poboru wody (bateria, zawór czerpalny).

 

PODKŁAD

Warstwa ochronna lub wyrównująca nałożona na powierzchnię elementu budowlanego (np. tynk podkładowy, warstwa zbrojona, warstwa podłogi).

 

PODKŁADY SAMOPOZIOMUJĄCE

Przygotowane fabrycznie suche mieszanki cementu lub anhydrytu, sortowanych kruszyw mineralnych i różnych domieszek poprawiających parametry techniczne i własności robocze, do użycia po wymieszaniu z wodą w miejscu wbudowania. Mogą być różnej grubości od 2 do 50 mm (nawet do 100 mm); do stosowania jako podkłady związane z podłożem lub pływające, pod posadzki (panele i parkiety drewniane, wykładziny dywanowe, korkowe, PCW, płytki ceramiczne, kamienne itp.).

 

PODŁOGA PŁYWAJĄCA

Podłoga z warstwą izolacji przeciwdźwiękowej, ułożonej luźno na stropach międzypiętrowych.

 

PODŁOŻE

Powierzchnia elementu konstrukcyjnego (np. ściana, strop) lub podkład (np. tynk podkładowy, warstwa zbrojona), na który nakłada się wyprawę lub posadzkę.

 

POLICHLOREK WINYLU

PVC, dawniej PCW, polimer otrzymywany przez polimeryzację chlorku winylu. Wykazuje bardzo dobrą wytrzymałość mechaniczną i odporność na działanie większości rozpuszczalników. Rozróżnia się PVC zmiękczone, stosowane m.in. do wyrobu folii i izolacji kabli oraz nie zmiękczone, stosowane do wyrobu płyt, rur, wykładzin podłogowych, rynien.

 

POLIESTER

Materiał wykonany z żywic poliestrowych, wzmocnionych od wewnątrz matą z włókna szklanego. Jest odporny na wpływy atmosferyczne, promieniowanie UV, procesy starzenia, spaliny przemysłowe i agresywny klimat morski. Zakres temperatur użytkowych wynosi od 30oC do +120oC, wytrzymałość na obciążenia śniegiem wynosi 100 kg/m3.

 

POLIMETAKRYLAN METYLU (PMMA)

Popularnie zwany plexi. Jest to materiał sztywny, transparentny, termoplastyczny. Naturalnie bezbarwny, o wyjątkowej przeźroczystości, może być barwiony. Jest odporny na wiele żrących chemikaliów. Twardość PMMA zawiera się między drewnem a stalą, można ją porównać do mosiądzu lub stopów lekkich.

 

POLISTYREN EKSPANDOWANY

Patrz STYROPIAN

 

POLISTYREN EKSTRUDOWANY

Inaczej STYRODUR. Jest to materiał podobny do styropianu, jednak znacznie twardszy, o mniejszej nasiąkliwości, a także znacznie cieplejszy. Współczynnik przewodności cieplnej wynosi około 0,022 W/(m× K). Płyty z polistyrenu mogą mieć kolor niebieski, zielony lub różowy. Nadaje się do izolacji stropów i płaskich dachów odwróconych, do izolacji ścian piwnicznych i fundamentowych. Najczęściej spotykane są płyty ze styroduru o wymiarach 60 x 125cm.

 

POLWINIT

Tworzywo sztuczne na bazie plastyfikowanego polichlorku winylu, stosowane jako izolacja i osłona przewodów elektrycznych. Wykazują odporność na działanie płomienia, oleju, ozonu, promieni UV.

 

POŁAĆ DACHOWA

Część lub cała powierzchnia dachu ograniczona linią okapową, narożami i koszami, a w dachach z kalenicą także kalenicą.

 

POMPA

Urządzenie zmieniające energię mechaniczną na energię potencjalną, kinetyczną lub potencjalną cieczy. Pompa wytwarza różnicę ciśnień między stroną ssawną a tłoczną (wlotem i wylotem).

 

POMPA CIEPŁA

Urządzenie służące do zwiększania poziomu energetycznego energii cieplnej poprzez wykorzystanie pracy mechanicznej. Pompa ciepła pozwala na efektywne wykorzystnieć ciepło odpadowego, ciepła z wód geotermalnych, ciepła gruntu.

 

POSUSZ

Drzewa, które obumarły w skutek chorób, zanieczyszczenia środowiska, nadmiernego zagęszczenia, uszkodzenia przez owady lub grzyby pasożytnicze, pod wpływem suszy, silnych mrozów czy pożarów

 

POSZYCIE

1) Słomiane pokrycie dachu; strzecha 2) Zewnętrzna warstwa pokrywająca więźbę lub szkielet ścian w budynku szkieletowym, stanowi podkład pod elewację lub pokrycie dachowe.

 

POWŁOKI PĘCZNIEJĄCE

To najczęściej zestawy farb pęczniejących, składające się zwykle z trzech warstw, przeznaczone do zabezpieczania ogniochronnego elementów konstrukcji stalowych.

 

POWIERZCHNIA OGRZEWALNA KOTŁA

Suma powierzchni kotła, które z jednej strony stykają się z czynnikiem grzewczym (woda, para), a z drugiej strony z ośrodkiem przekazującym ciepło, to jest żarzącym się opałem, gazami spalinowymi. popiołem, obmurzem komory paleniskowej lub podlegają działaniu promieniowania. Powierzchnię ogrzewalną liczy się po stronie ośrodka przekazującego ciepło. Przy obliczaniu powierzchni żeber wliczą się całą ich powierzchnię od strony ośrodka przekazującego ciepło.

 

POWIERZCHNIA RUSZTU

Suma powierzchni rusztowin i szczelin międzyrusztowych stykających się z paliwem.

 

POWIETRZE DO SPALANIA

Całkowita ilość powietrza uczestnicząca w procesie spalania.

 

POZIOM KANALIZACYJNY

Inaczej przewód odpływowy, prowadzony ze spadkiem odcinek rury kanalizacyjnej, odbierający ścieki z pionu kanalizacyjnego.

 

POZIOM KANALIZACYJNY GŁÓWNY

Inaczej przewód główny, poziom kanalizacyjny zbierający ścieki ze wszystkich pozostałych poziomów i wyprowadzający je poza budynek.

 

POZIOM WÓD GRUNTOWYCH

Powierzchnia wody w warstwie wodonośnej, pozostająca tylko pod wpływem ciśnienia atmosferycznego.

 

PREFABRYKAT

Patrz ELEMENT PREFABRYKOWANY

 

PRĘŻNOŚĆ PARY WODNEJ

Inaczej CIŚNIENIE CZĄSTKOWE PARY WODNEJ w powietrzu wyrażone w jednostkach ciśnienia - milimetrach słupa rtęci (mm Hg) lub hektopaskalach (hPa). Wyróżnia się prężności pary wodnej: aktualną - faktycznie obserwowaną w danej chwili i miejscu oraz maksymalną (nasycającą) - najwyższą wartość ciśnienia, jaka może wystąpić w powietrzu przy danej temperaturze, zanim rozpocznie się kondensacja.

 

PROSTY CZAS ZWROTU SPBT

(Simple Payback Time) - termin ekonomiczny, który określa stosunek zainwestowanego kapitału do rocznych zysków.

 

PRZECIĄŻENIE KOTŁA

Obciążenie kotła większe od 100% mocy znamionowej.

 

PRZENIKANIE CIEPŁA

Określone jest przez współczynnik przenikania ciepła U, który zdefiniowany jest jako ilość ciepła, jaka przenika przez 1 m2 przegrody w ciągu 1 godziny przy różnicy temperatury powietrza po obu jej stronach równej 1 stopień C (1 K). Im większy współczynnik przenikania ciepła, tym „zimniejsza” przegroda.

 

PRZEPIĘCIE

Wzrost napięcia w instalacji elektrycznej do wartości większej niż najwyższe przewidziane napięcie. Przepięcie może pojawić się przy włączaniu/wyłączaniu urządzeń (przepięcie łączeniowe); może być też spowodowane zwarciem, wyładowaniem iskrowym lub bezpośrednim uderzeniem pioruna w budynek lub sieć przesyłową (przepięcie atmosferyczne). Przepięcie prowadzi do uszkodzenia lub nawet zniszczenia urządzeń elektrycznych.

 

PRZEPOMPOWNIA

Kompletne urządzenie przeznaczone do przepompowania ścieków w instalacjach i sieciach, w których lokalnie niemożliwy jest przepływ grawitacyjny. Przepompownia składa się ze zbiornika, w którym umieszczony jest zestaw pompowy. Pompa ma za zadanie podnieść ścieki na określoną wysokość oraz (jeśli jest taka konieczność) dalsze przetłoczenie ścieków. Przepompownia wyposażona jest też w automatykę i sterowanie.

 

PRZEPUSZCZALNOŚĆ ŚWIATŁA

Określana przez współczynnik Lt [%]. Jest to procent światła widzialnego, pochodzącego z promieniowania słonecznego przenikającego przez szkło.

 

PRZEWODNOŚĆ CIEPLNA

Patrz PRZEWODZENIE CIEPŁA

 

PRZEWODZENIE CIEPŁA

Inaczej PRZEWODNOŚĆ CIEPLNA. Jego wartość określa współczynnik przewodzenia ciepła lambda, który zdefiniowany jest jako przepływ ciepła przez różne materiały; im mniejsza wartość współczynnika, tym materiał słabiej przewodzi ciepło.

 

PRZEWÓD FAZOWY

Główny przewód prądowy

 

PRZEWÓD KANALIZ. DRUGORZĘDNY

Inaczej przewód odpływowy drugorzędny, poziom kanalizacyjny zbierający ścieki z pionu i odprowadzający je do poziomu głównego.

 

PRZEWÓD POWIETRZNO - SPALINOWY

Przewód składający się z dwóch przewodów koncentrycznych ("rura w rurze") służących do doprowadzenia powietrza z zewnątrz budynku i odprowadzenia spalin na zewnątrz. Przewód stosowany jest w kotłach z zamkniętą komorą spalania.

 

PRZEWYMIAROWANIE

Dobranie na etapie projektu parametrów zbyt dużych w stosunku do rzeczywistych potrzeb.

 

PRZEWYMIAROWANIE INSTALACJI

Dobranie średnic rur instalacyjnych zbyt dużych w stosunku do zaplanowanego przepływu, czego skutkiem są zbyt małe prędkości w rurociągach.

 

PRZEWYMIAROWANIE KOTŁA

Dobór mocy kotła za dużej niż rzeczywiście jest potrzebna do ogrzania budynku.

 

PRZYKANALIK

Odcinek rury kanalizacyjnej (sanitarnej lub zbiorczej) łączącej budynek z kolektorem kanalizacyjnym.

 

PRZYŁĄCZE

Odcinek rury wodociągowej, gazowej lub przewodu energetycznego łączącego przewód sieci rozdzielczej z instalacją w budynku. Na przyłączu wodociągowym znajduje się wodomierz główny i zawór główny odcinający; zaś na przyłączu gazowym główny kurek gazowy wraz z urządzeniami zabezpieczającymi.

 

PUNKT ROSY

Temperatura, w której podczas izobarycznego ochładzania pary nienasyconej (zawartej w wilgotnym gazie) przechodzi ona w stan nasycenia i pojawiają się pierwsze krople cieczy.

 

PUZZOLANA (PUCOLANA)

Ceramiczny materiał budowlany, stosowany jako złoże w oczyszczalniach biologicznych opartych na złożu zraszanym. Materiał ten ma formę pyłu (popiołu). Puzzolana naturalna jest pochodzenia wulkanicznego, można też odzyskiwać ją z dymów kotłowni przemysłowych. Głównym składnikiem jest krzemionka w postaci drobnych zaokrąglonych ziaren.

 

PVB

Plastyczna folia o wysokiej wytrzymałości na rozerwanie zapewniająca trwałe połączenie mechaniczne szklanych tafli w szybie laminowanej.

 

PVC

Patrz POLICHLOREK WINYLU

 

RAMKA DYSTANSOWA

Element wykonany z specjalnego tworzywa sztucznego lub metalu, oddzielający w szybie zespolonej tafle szklane na daną odległość. We wnętrzu ramki dystansowej znajduje się absorbent wilgoci osuszający przestrzeń pomiędzy taflami szkła w szybie zespolonej.

 

RASTER

Osłona oprawy oświetleniowej wykonana z elementów przezroczystych lub nieprzezroczystych, rozmieszczonych tak, by ukryć źródła światła (tak, aby nie były widoczne pod określonym kątem).

 

REGENERACJA WODOMIERZA

Naprawa polegalizacyjna wodomierza polegająca na usunięciu kamienia kotłowego z elementów metalowych, wymianie uszkodzonych i zniszczonych części oraz oczyszczeniu części plastikowych.

 

REGULATOR POGODOWY

Urządzenie automatyczne sterujące pracą kotła zależnie do temperatury zewnętrznej. Ustawia pracę kotła tak, by podawał optymalną temperaturę na zasilanie instalacji. Gdy temperatura na zewnątrz obniża się to wzrasta temperatura zasilania i odwrotnie. Regulator można ustawiać na cykle pracy z obniżoną i komfortową temperaturą.

 

REKUPERACJA

Odzysk energii (najczęściej w postaci ciepła); w instalacjach zjawisko to wykorzystywane jest przy odzysku ciepła ze zużytego powietrza odprowadzanego z instalacji wentylacyjnej.

 

REKUPERATOR

Wymiennik, który odbiera ciepło powietrzu wyrzucanemu z instalacji wentylacyjnej i przekazuje je powietrzu świeżemu. Rekuperator umożliwia odzysk ciepła z wentylacji mechanicznej.

 

REWIZJA

Inaczej CZYSZCZAK, w dachach - element systemu rynnowego umiejscowiony w rurze spustowej służący do sprawdzania drożności przewodu i jego czyszczenia. Rewizje stosuje się także w instalacjach wewnętrznych i w odwodnieniach liniowych.

 

RLM

Równoważna liczba mieszkańców, umowny parametr określający wielkość urządzeń do oczyszczania ścieków. Oparty jest na założeniu, że każda osoba produkuje 160 dm3ścieków na dobę. W przypadku budownictwa mieszkaniowego RLM odpowiada liczbie mieszkańców. W przypadku oczyszczalni przyjmujących także ścieki specjalne każde źródło ścieków jest przeliczane na ilość mieszkańców. Przykładowo – jeśli zakład produkcyjny wytwarza 1,6 m3/d (1600 dm3), RLM wynosi 10 (tyle ścieków, ile wytwarzało by 10 osób).

 

ROZPUSZCZALNIK

Substancja, która rozpuszcza inne substancje. Płyn dodany do spoiwa, aby utrzymać w używalnej formie lub zmienić lepkość lub konsystencje.

 

RURA PREIZOLOWANA

Rura (przede wszystkim do zastosowania w ciepłownictwie) fabrycznie wyposażona w warstwy izolacji cieplnej. Składa się z rury medialnej (zasadniczej rury transportującej czynnik - medium) oraz warstwy izolacyjnej. Niektóre rury preizlowane są wyposażone też w rury osłonowe.

 

RURA SPUSTOWA

Zewnętrzny (na ogół) przewód rurowy odprowadzający wodę opadową z rynien do kanalizacji deszczowej.

 

RURA WARSTWOWA

Rura na bazie tworzywa sztucznego, która składa się z kilku warstw. Oprócz warstw tworzywa sztucznego występują warstwy metalowe (najczęściej aluminium), których zadaniem jest stworzenie bariery antydyfuzyjnej (zapobieganie przenikaniu gazu); wzmocnienie rury oraz zmniejszenie współczynnika rozszerzalności cieplnej.

 

RURA WYWIEWA (WYWIEWKA)

Rura z odpowiednim daszkiem, wieńcząca pion kanalizacyjny. Zadaniem wywiewki jest wentylacja pionu kanalizacyjnego celem utrzymania w nim odpowiedniego ciśnienia. Wywiewka musi być wyprowadzona ok. 0,5 m nad dach, może mieć średnicę mniejszą niż pion kanalizacyjny.

 

RURA ZESPOLONA

Rura z wykorzystaniem dodatkowego materiału, stanowiąca całość - środkowa warstwa to zasadniczy materiał, wzmacniany dodatkowymi składnikami (np. rura polipropylenowa wzmacniana włóknem szklanym).

 

RYNNA

Przewód w kształcie koryta, z PVC, blachy stalowej ocynkowanej, miedzianej, tytanowo-cynkowej, aluminiowej, rzadziej z drewna, umieszczany wzdłuż okapu. Odprowadza wodę pochodzącą z opadów atmosferycznych - z dachu, najczęściej do rury spustowej.

 

RZYGACZ

GARGULEC, PLWACZ, ozdobne zwieńczenie rynny dachowej, którego zadaniem jest odprowadzenie wody deszczowej jak najdalej od budynku.

 

SEDYMENTACJA

Ogólnie – osadzanie, opadanie pod wpływem sił grawitacji cząstek cięższych niż ciecz, w której są zawieszone. Wykorzystywana jest jako proces w oczyszczaniu ścieków, polegający na usuwaniu z wody zawiesin o ciężarze właściwym (gęstości) większej niż woda. Cząstki zawiesin pod wpływem sił grawitacyjnych opadają na dno zbiornika (osadnika), z którego są później ręcznie usuwane.

 

SEZONOWANIE DREWNA

Suszenie drewna w sposób naturalny, czyli w przewiewnym, zadaszonym miejscu; drewno jest układane w sztaple (stosy) na przekładkach umożliwiających swobodną cyrkulację powietrza.

 

SIEĆ

Instalacje połączona i współpracująca ze sobą, służące do przesyłania i dystrybucji energii.

 

SIEĆ GAZOWA

Przewody i armatura gazowa (dostarczające i rozprowadzające gaz) znajdujące się poza granicą nieruchomości. Granicą sieci jest kurek główny wraz z urządzeniami zabezpieczającymi.

 

SIEĆ GAZOWA PRZESYŁOWA

Sieć gazowa służąca do przesyłania gazu na duże odległości, w której panuje ciśnienie powyżej 0,5 MPa.

 

SIEĆ GAZOWA ROZDZIELCZA

Sieć gazowa służąca do przesyłania i dystrybucji gazu pod ciśnieniem niższym niż 0,5 MPa.

 

SIEĆ ROZDZIELCZA

Sieć służącą do przesyłania i dystrybucji energii, o napięciu znamionowym nie wyższym niż 110 kV.

 

SIEĆ WODOCIĄGOWA

Przewody, armatura i urządzenia wodociągowe (dostarczające i rozprowadzające wodę) znajdujące się poza granicą nieruchomości. Granicą sieci jest wodomierz główny na przyłączu wodociągowym.

 

SILIKON

Tworzywo krzemioorganiczne odznaczające się hydrofobowością, niepalnością, stałością własności w niskich i wysokich temperaturach oraz doskonałymi właściwościami izolacyjnymi.

 

SINIZNA

Wada drewna, jedna z BARWIC; zjawisko trwałego, wgłębnego barwienia drewna przez niektóre gatunki grzybów należących do workowców (Ascomycetes) i grzybów niedoskonałych (Deuteromycetes). Porażeniu sinizną ulega świeżo wyprodukowana tarcica lub tzw. drewno okrągłe, a niekiedy drewno konstrukcyjne - o wilgotności bezwzględnej 25-90%. Sinizna nie wpływa na wytrzymałość drewna, ale obniża niektóre jego właściwości, pogarsza wygląd i obniża wartość rynkową.

 

SKIMER (SKIMMER)

Inaczej zbieracz powierzchniowy, przelew zasysający powierzchniową warstwę wody, służący do usuwania zanieczyszczeń powierzchniowych z basenu kąpielowego.

 

SKLEJKA

Płyta, która powstaje poprzez sklejenie nieparzystej liczby warstw forniru grubości 1,1-1,25 mm; włókna w przylegających do siebie warstwach są wzajemnie prostopadłe.

 

SŁUP

Element składowy stolca; bezpośrednio podpierający jętki, kleszcze lub belki stropowe; pionowy element nośny.

 

SPALINY

Gazy powstające podczas spalania paliw w wysokich temperaturach.

 

SPRAWNOŚĆ MAKSYMALNA KOTŁA

Największa sprawność cieplna uzyskiwana w obszarze od najmniejszej do największej mocy kotła.

 

SPRAWNOŚĆ OPTYMALNA KOTŁA

Największa sprawność cieplna uzyskiwana w obszarze technicznie i ekonomicznie uzasadnionej mocy kotła.

 

SPRAWNOŚĆ PALENISKA

Stosunek energii cieplnej wywiązującej się w palenisku do ilości energii cieplnej zawartej w paliwie doprowadzonym do paleniska w tym samym czasie.

 

STOLEC

W więźbie dachowej konstrukcja ramowa równoległa do kalenicy, wspierająca krokwie; stolec składa ze: słupa (stojec), płatwi, usztywniony mieczami.

 

STOPIEŃ OCHRONY

Miara ochrony zapewniana przez obudowę przed dostępem osób do części niebezpiecznych, wnikaniem obcych ciał stałych i wody.

 

STORCZYK

Patrz WIESZAR

 

STRATA CIŚNIENIA

Spadek ciśnienia wody w rurociągu na skutek przepływu wody po powierzchni rury (strata ciśnienia liniowa) lub poprzez kształtki i armaturę (strata miejscowa). Strata ciśnienia najczęściej podawana jest w mH2O (metrach słupa wody).

 

STRATA KOMINOWA

Wyraża w stosunku procentowym ta część energii cieplnej paliwa, która jest unoszona przez spaliny do komina na skutek określonej, wyższej od otoczenia temperatury spalin. Energia stracona w spalinach jest zwykle wykorzystywana do wytwarzania ciągu kominowego i pokonywania oporów aerodynamicznych w kanałach spalinowych kotła i komina.

 

STROP

Poziomy elementy konstrukcyjny. Dzieli budynek na kondygnacje, przenosi ciężar własny i obciążenia użytkowe na elementy podpierające (ściany, słupy).

 

STROPODACH WENTYLOWANY

Stropodach mający nad izolacją cieplną przestrzeń powietrzną, dzięki której zbierająca się pod pokryciem dachowym para wodna odprowadzana jest szczelinami poza obręb budynku.

 

STRZECHA

Słomiane lub trzcinowe pokrycie dachu.

 

STUDNIA

Pionowe lub skośne punktowe ujęcie wody podziemnej w postaci otworu wierconego lub kopanego aż do osiągnięcia poziomu wodonośnego.

 

STUDNIA CHŁONNA

Studnia służąca do zbierania wody odpadowej (z drenażu, oczyszczalni biologicznej). Jej zadaniem nie jest zasilanie w wodę, tylko jej odbiór i przekazywanie w głąb gruntu („studnia odwrotna”).

 

STUDNIA GŁĘBINOWA (WIERCONA)

Studnia powstała w wyniku wiercenia ręcznego lub mechanicznego i wydobycia materiału skalnego za pomocą świdra. Studnia ta sięga do głębszych warstw wodonośnych (najczęściej przykrytych co najmniej jedną warstwą nieprzepuszczalną).

 

STUDNIA KOPANA

Studnia zwykle zbudowana z kręgów betonowych, wykopana ręcznie lub za pomocą narzędzi. Ze względu na technologię wykonania nie jest zbyt głęboka i pobiera wodę z pierwszej, najpłytszej warstwy wodonośnej.

 

STUDNIA WIERCONA

patrz: STUDNIA GŁĘBINOWA

 

STUDNIA WKRĘCANA

patrz: STUDNIA ABISYŃSKA

 

STUDZIENKA DRENARSKA

Studzienka prefabrykowana bądź z kręgów betonowych, której zadaniem jest łączenie przewodów drenarskich; a także ich kontrola.

 

STUDZIENKA REWIZYJNA

Inaczej kontrolna, studzienka z kręgów betonowych lub tworzyw sztucznych o średnicy najczęściej ok. 100 cm (dla większych głębokości 120 cm) zainstalowana na przewodzie kanalizacyjnym (na połączeniu przewodów, przy granicy nieruchomości, przy każdej zmianie kierunku, średnicy lub spadku lub w maksymalnej odległości co 35 m jeśli średnica przewodu wynosi do 0,15m oraz 50 m dla przewodów o większej średnicy.). Do studzienki można wejść celem zbadania przewodu kanalizacyjnego lub dokonania napraw.

 

STYK OCHRONNY

Element gniazda wtyczkowego lub innego urządzenia elektrycznego, służący do podłączenia przewodu ochronnego.

 

STYRODUR

Patrz POLISTYREN EKSTRUDOWANY

 

STYROPAPA

Płyty styropapy są produktem przeznaczonym do izolacji termicznej. Zbudowane są ze styropianu zamkniętego między dwoma warstwami papy. Produkowane są także płyty z jedną tylko płaszczyzną styropianu pokrytą papą. Styropapę poleca się do stosowania jako bezpośrednie podłoże pod powłoki papowe w przypadku stropodachów i dachów o niewielkim kącie nachylenia połaci. Współczynnik przewodzenia ciepła styropapy to około 0,035 W/mK. Masa 1 m2 około 8 kg, wytrzymałość okładziny papowej na odrywanie: 0,1 Mpa.

 

STYROPIAN

Inaczej POLISTYREN EKSPANDOWANY. Składa się z kuleczek wypełnionych powietrzem. W całkowitej objętości styropianu powietrze stanowi nie mniej niż 98%. Powietrze w każdej z komórek nie ma możliwości przemieszczania się, dzięki temu materiał utrzymuje dobrą izolacyjność termiczną. Styropian jest nieodporny na działanie rozpuszczalników organicznych, olejów i smarów. Jako materiał termoizolacyjny może być stosowany przy temperaturze maksymalnej +80 stopni C.

 

SUCHY TYNK

Wykonuje się go z płyt gipsowo-kartonowych i gipsowo-włóknowych. Wykańcza się nim ściany murowane, tak by były równe i można je było pomalować lub położyć na nich tapetę. płytami wykańcza się również skosy poddaszy. Są także podstawowym materiałem wykończeniowym stosowanym w domach szkieletowych.

 

SURP

Sanitarne urządzenie rozdrabniająco - przetłaczające. Jest to urządzenie przeznaczone do obróbki ścieków odpływających z gospodarstw domowych (przede wszystkim toalet, ale też pralek, całej łazienki, kuchni): rozdrabniania (co umożliwia zmnaczne zmniejsze średnicy podejścia kanalizacyjnego, z obowiązujących 100 mm do nawet 25 mm) oraz przetłaczania, co umożliwia lokalizację przyborów sanitranych w dowolnym miejscu (nie musi być to 1 m od pionu kanalizacyjnego).SURPy występują jako przystawki do typowych misek ustępowych lub jako urządzenia wbudowane - tzw. kompakty. SURPy zasilane są prądem o napięciu 230 V, ich moc wynosi ok. 600W.

 

SYFON

Kształtka kanalizacyjna w postaci rury wygiętej w kolano, która umożliwia wytworzenie zamknięcia wodnego służącego do usuwania odorów z instalacji kanalizacyjnej.

 

SZAMBO

Zbiornik szczelny (z laminatu, polietylenu, żelbetu lub betonu) odpowiednio posadowiony, służący do gromadzenia ścieków bytowych. Szambo jest bezodpływowe i musi być opróżniane raz na kilkanaście dni.

 

SZCZELINA DYLATACYJNA

Inaczej DYLATACJA. Jest to celowo wykonana przerwa (szczelina) dzieląca duże powierzchnie konstrukcyjne budynku lub jego elementy. Dobrze wykonane dylatacje chronią powierzchnie przed przypadkowymi rysami i pęknięciami.

 

SZCZELNOŚĆ OGNIOWA E

Czas wyrażony w minutach, po którym element budynku w warunkach pożaru przestaje spełniać funkcję bezpiecznego oddzielenia na skutek rozszczelnienia przegrody lub pojawienia się ognia na powierzchni nie nagrzewanej.

 

SZKŁO EMALIOWANE

Szkło, którego jedna ze stron jest pokryta emalią. Emalia jest następnie utrwalana w procesie hartowania. Szkło emaliowane jest najczęściej używane w budownictwie jako element nieprzezierny na elewacji budynku.

 

SZKŁO FLOAT

Szkło charakteryzujące się płasko-równoległą powierzchnią, uzyskiwane w nowoczesnym procesie float. Stanowi ono materiał wyjściowy do dalszej obróbki szkła (zespalanie, laminowanie, hartowanie...).

 

SZKŁO HARTOWANE

Szkło nagrzane do temperatury około 670-690°C, a następnie gwałtownie schłodzone w celu wywołania trwałego gradientu naprężeń, dającego wzrost wytrzymałości mechanicznej i odporności termicznej szkła. Cechy szkła hartowanego: wytrzymałość na zginanie około 5 razy wyższa od szkła zwykłego (o wiele trudniej rozbić je ciałem miękkim), wytrzymałość na zmiany temperatury w zakresie do 200°C, przy rozbiciu pęka na małe tępokrawędziste kawałki, minimalizując ryzyko zranienia.

 

SZKŁO LAMINOWANE

Wyrób składający się z jednej tafli szkła sklejonej na całej powierzchni z jedną lub kilkoma taflami szkła przy użyciu jednej lub kilku warstw folii.

 

SZKŁO PIANKOWE

Materiał pochodzenia mineralnego stosowany w budownictwie do izolacji termicznych i akustycznych. Otrzymywany jest z roztopionego szkła przez dodanie domieszek pianotwórczych. Jest to materiał nieprzeźroczysty, odporny na korozję biologiczną i chemiczną, niepalny. W obecności płomieni nie wydziela gazów toksycznych. Szkło produkowane w dwóch odmianach: szkło czarne - struktura o zamkniętych porach, ciężar objętościowy około 140 kg/m3 oraz szkło białe - struktura o porach otwartych, ciężar objętościowy około 300 kg/m3. Szkło czarne ma lepsze parametry izolacyjne i mniejszą nasiąkliwość niż białe, które z kolei jest bardziej wytrzymałe na obciążenia mechaniczne. Zastosowanie szkła piankowego: izolacja fundamentów, ścian, stropów i stropodachów, czasem jako samodzielna ściana działowa, a nawet jako przegroda ogniowa.

 

SZPAROGI

ŚPAROGI ROGACZE, ROGOWNIKI. Dekoracyjne zwieńczenie szczytu, przedłużenie wiatrownic poza kalenicę w dachu dwuspadowym, stosowane głównie w tradycyjnym budownictwie wiejskim.

 

SZTANGA

Prosty odcinek rury instalacyjnej o długości 3 – 5 m.

 

SZYBKOZŁĄCZE

Elastyczny wąż z króćcem i kurkiem kulowym, przeznaczony do łatwego montażu urządzeń gazowych do instalacji gazowej.

 

TARCICA

Podstawowy półprodukt drzewny otrzymywany przez przecieranie drewna okrągłego wzdłuż jego osi. Dzieli się na nieobrzynaną (o 2 bokach obłych) i obrzynaną (o przekroju prostokąta). Z tarcicy obrzynanej wznosi się m.in. konstrukcje dachów.

 

TARYFA

Zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania, opracowany przez sprzedawcę i wprowadzany jako obowiązujący dla określonych w nim odbiorców w trybie określonym ustawą.

 

TELEMETRIA

Wykonywanie pomiarów na odległość. W praktyce oznacza to zazwyczaj, że pomiary są dokonywane za pomocą urządzenie elektronicznego, które wyniki pomiarów przekazuje do bazy.

 

TEMPERATURA BARWOWA

Określa wizualnie ciepły lub zimny charakter światła. Im wyższa temperatura barwowa tym bielsze (zimniejsze) jest światło.

 

TEMPERATURA KRYTYCZNA

To temperatura, w której następuje wyczerpanie nośności elementu. Jest to temperatura, która nie powinna zostać przekroczona, aby element nie uległ zniszczeniu.

 

TEMPERATURA TOPNIENIA

Określa w jakiej temperaturze następuje topnienie materiału. Dla stali to temperatura powyżej 1500 stopni C, dla miedzi powyżej 1000 stopni C, a dla tworzyw 120-175 stopni C.

 

TERMOMODERNIZACJA

Wszelkie działania modernizacyjne i remontowe budynku, które prowadzą do zmniejszenia zużycia energii i obniżą koszty ogrzewania budynku. Do przedsięwzięć termomodernizacyjnych zalicza się zmianę źródła ciepła, wymianę instalacji grzewczej, docieplenie ścian, wymianę okien.

 

TERMOMODERNIZACJA BUDYNKÓW

Obejmuje przedsięwzięcia mające na celu: 1) zmniejszenie zużycia energii na potrzeby ogrzewania oraz podgrzewania wody użytkowej dostarczanej do budynków; 2) zmniejszenia strat energii w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz lokalnych źródłach ciepłą; 3) całkowitą lub częściową zamianę konwencjonalnych źródeł energii na źródła niekonwencjonalne, w tym źródła odnawialne.

 

TEST "BLOWER DOOR"

Służy do pomiaru przepuszczalności powietrza przez bryłę budynku. Polega na zamontowaniu dmuchawy (o odpowiedniej wydajności) w drzwiach zewnętrznych lub oknie. Dmuchawa wytwarza różnicę ciśnienia pomiędzy wnętrzem i przestrzenią zewnętrzną budynku w wyniku której w miejscach nieszczelności powstają przecieki powietrza (strugi powietrza), których sumę mierzy się jako strumień objętościowy. Test pozwala na ilościowe ujęcie objętości powietrza napływającego oraz na lokalizację i ocenę stopnia nieszczelności.

 

TOPIK

Drucik znajdujący się wewnątrz wkładki bezpiecznika, który ulega stopieniu, kiedy natężenie przepływającego prądu jest większe niż wytrzymałość topika. We wkładce występują dwa topiki - główny i wskaźnikowy. Ich stopienie powoduje "przepalnie bezpiecznika", czyli przerwanie przpeływu prądu.

 

TRAM

Inaczej ŚCIAG, ŚCIĄGACZ. Dolna belka pełnego wiązara dachowego, na której spoczywają słupy podtrzymujące konstrukcje dachu.

 

TRÓJNIK

Kształtka umożliwiająca połączenie trzech odcinków rur. Różne rodzaje trójników pozwalają na łączenie rur pod różnym kątem i w różnych płaszczyznach. Trójniki redukcyjne pozwalają na połączenie rur o różnych średnicach

 

TRWAŁOŚĆ ZNAMIONOWA

Czas (w godzinach), po upływie którego 50% zainstalowanych lamp świeci.

 

TRYSKACZ

Stacjonarne urządzenie przeciwpożarowe, służące do zwalaczania pożaru w jego pierwszej fazie oraz jako urządzenie alarmowe. W tryskaczach znajduje się woda pozostająca pod ciśnieniem, która może być rozprowadzana w przypadku zagrożenia pożarowego.

 

TWS

Tworzywo Wzmocnione Szkłem - potocznie zwane laminatem poliestrowo-szklanym. Kompozyt składającym się z syntetycznych żywic zbrojonych odpowiednimi wzmocnieniami szklanymi. Stosowany jest też angielski skrót GRP (Glass Reinforced Plastic).

 

TYNK CIEPŁOCHRONNY

Wyprawa tynkarska o niskiej gęstości objętościowej i niskim współczynniku przewodzenia ciepła, wykonana na spoiwach mineralnych z zastosowaniem lekkiego wypełniacza, pochodzenia mineralnego lub organicznego.

 

TYNK JEDNOWARSTWOWY

Wyprawa tynkarska grubości do 15 mm.

 

TYNK POCIENIONY

Inaczej WYPRAWA POCIENIONA; warstwa wyprawy grubości od 1 mm do 3 mm.

 

TYNK WIELOWARSTWOWY

Wyprawa tynkarska składająca się z podkładu grubości do 3 mm, jednej lub dwóch warstw wyprawy grubości do 15 mm i warstwy wierzchniej wyprawy grubości do 3 mm.

 

TYNKI RENOWACYJNE

Tynki wielowarstwowe, wykonywane z fabrycznie przygotowanych suchych mieszanek, do stosowania na zawilgoconych i zasolonych murach, charakteryzujące się bardzo dobrą paroprzepuszczalnością, dużą porowatością (ponad 40% objętości tynku po wyschnięciu stanowią pory), pozwalającą na gromadzenie krystalizujących soli w sposób nie powodujący uszkodzeń tynku. W skład układu wielowarstwowego mogą wchodzić: obrzutka renowacyjna, tynk renowacyjny wyrównawczy, tynk podkładowy i nawierzchniowy.

 

UDERZENIE HYDRAULICZNE

Gwałtowny skok ciśnienia w rurach, najczęściej spowodowany zbyt dużą prędkością cieczy w rurociągu (dla wodociągu ok. 3m/s). Uderzenie hydrauliczne może powodować uszkodzenia

 

UDERZENIE HYDRAULICZNE

Gwałtowny skok ciśnienia w rurach, najczęściej spowodowany zbyt dużą prędkością cieczy w rurociągu (dla wodociągu ok. 3m/s). Uderzenie hydrauliczne może powodować uszkodzenia rurociągu.

 

UKŁAD POMIAROWO-ROZLICZENIOWY

Liczniki i inne urządzenia pomiarowe lub rozliczeniowo - pomiarowe, a także układy połączeń między nimi służące bezpośrednio lub pośrednio do pomiaru i rozliczeń.

 

UKŁAD POMIAROWO-ROZLICZENIOWY

Liczniki i inne urządzenia pomiarowe lub rozliczeniowo - pomiarowe, a także układy połączeń między nimi służące bezpośrednio lub pośrednio do pomiaru i rozliczeń.

 

UKŁAD POMIAROWO-ROZLICZENIOWY

Liczniki i inne urządzenia pomiarowe lub rozliczeniowo - pomiarowe, a także układy połączeń między nimi służące bezpośrednio lub pośrednio do pomiaru i rozliczeń.

 

UNIFON

Słuchawka domofonu wewnątrz lokalu. Pozwala na kontakt z osobą na zewnątrz. Wyposażona jest w specjalny przycisk, który umożliwia otwarcie drzwi poprzez zwolnienie elektrozaczepu. Nowczesne unifony umożliwiają wybór sygnału dzwonka, a także mogą mieć dodatkowe przyciski (otwieranie bramy, sterowanie oświetleniem itp).

 

USZCZELNIACZE

Wszelkie produkty używane do uszczelnień. W praktyce uszczelniaczami, z kilkoma wyjątkami, nazywa się produkty natryskiwane z pojemników typu "spray" lub produkowane w postaci gotowych taśm, służące do wypełniania lub przykrywania spoin lub wrębów w częściach budynku. Uszczelniacze dzieli się ze względu na ich właściwości, na trzy grupy, odnosi się to do stanu funkcyjnego produktu po w pełni zakończonym procesie reakcji: twardniejące, plastyczne, sprężyste.

 

USZCZELNIACZE PLASTYCZNE

Są to uszczelniacze, które nie zmieniają swoich właściwości plastycznych po ułożeniu. Mogą po zakończeniu reakcji fizycznej i/lub chemicznej, zmienić swoje wymiary w spoinie na skutek zewnętrznych działań mechanicznych, ale tylko w ograniczonym zakresie, bez utraty funkcji uszczelniającej. Nie mają one zdolności powracania do stanu pierwotnego (lub mają bardzo ograniczoną).

 

USZCZELNIACZE SPRĘŻYSTE

Są to uszczelniacze plastyczne w chwili układania, a po zakończeniu fizycznej i/lub chemicznej fazy reakcji mają właściwość zmieniania w spoinie (fudze) na skutek zewnętrznych czynników mechanicznych. Po zniknięciu tych czynników powracają do swojego profilu wyjściowego (zdolność powrotu). Proces ten da się powtarzać w nieskończonej liczbie, choć rozmiar ruchu powrotnego jest ograniczony.

 

USZCZELNIACZE TWARDNIEJĄCE

Są to uszczelniacze, które przechodzą ze stanu plastycznego, nadającego się do układania - przez wpływy fizyczne i/lub chemiczne - w stan twardy, kruchy, odtąd niezmienny pod względem wymiarów.

 

UZDATNIANIE WODY

Poddawanie wody, pobieranej z dostępnego źródła naturalnego, określonym procesom w celu usunięcia z niej szkodliwych zanieczyszczeń, dezynfekcja wody oraz uzupełnianie niezbędnych dla zdrowia mikroelementów.

 

UZIEMIENIE

Połączenie części urządzenia elektrycznego z ziemią za pośrednictwem elektrod umieszczonych w ziemi, oraz przewodu uziemiającego.

 

WARSTWA DYFUZYJNA

Rodzaj folii lub włókniny, umożliwiający swobodne przemieszczanie się pary wodnej oraz charakteryzujący się niskim współczynnikiem oporu dyfuzyjnego.

 

WARSTWA WODONOŚNA

Warstwa skał przepuszczalnych (piaski, żwiry, pospółki), w których znajduje się woda podziemna.

 

WARSTWA WSTĘPNEGO KRYCIA

Elementy znajdujące się między pokryciem a konstrukcją dachu stromego, stanowiące podłoże pod pokrycie i dodatkowe zabezpieczenie przed opadami i wiatrem. Warstwę wstępnego krycia tworzy najczęściej deskowanie z papą lub ruszt z łat i kontrłat z folią wstępnego krycia. Zamiast folii stosuje się m.in. membrany i włókniny.

 

WARSTWA ZBROJONA

Układ składający się z masy lub zaprawy klejącej i siatki zbrojącej.

 

WARTOŚĆ OPAŁOWA PALIWA

Ilość ciepła, jaką można uzyskać w wyniku spalenia paliwa (gazowego, ciekłego lub stałego).

 

WATA SZKLANA

Materiał do izolacji cieplnej i akustycznej otrzymywany w wyniku topienia szkła i wyciągania go w cienkie nitki, produkowany najczęściej w kształcie płaskich mat.

 

WENTYLACJA

Wymiana powietrza, czyli usuwanie z pomieszczeń zanieczyszczonego powietrza i dostarczanie świeżego. Jej poprawne funkcjonowanie polega na systematycznym doprowadzaniu powietrza do budynku, przepływie pomiędzy pomieszczeniami i całkowitym usunięciu powietrza zużytego.

 

WENTYLACJA GRAWITACYJNA

Inaczej NATURALNA. To najprostszy i najczęściej stosowany system wentylacyjny. Działa na zasadzie naturalnej wymiany ciepłego powietrza w budynku na chłodniejsze powietrze z zewnątrz. Powietrze dostaje się przez nieszczelności okien i drzwi, przepływa przez pomieszczenia i wypływa kanałami wentylacyjnymi na zewnątrz. Elementy systemu to: kratka wentylacyjna u góry pomieszczenia, od niej odchodzi kanał murowany (przewód wentylacyjny), prowadzący do komina wentylacyjnego na dachu.

 

WENTYLACJA MECHANICZNA

Wymiana powietrza jest wymuszana przez wentylator. Zaletą wentylacji mechanicznej jest możliwość dostosowania jej wydajności do potrzeb i warunków panujących w pomieszczeniu. Zalicza się do niej: wentylację wywiewną i wentylację nawiewno-wywiewną.

 

WENTYLACJA NATURALNA

Patrz WENTYLACJA GRAWITACYJNA

 

WENTYLACJA NAWIEWNO-WYWIEWNA

Rodzaj wentylacji mechanicznej. system, w którym powietrze jest zarówno doprowadzane, jak i usuwane na zewnątrz w sposób mechaniczny. Składa się z dwóch wentylatorów - nawiewnego i wywiewnego. Powietrze zewnętrzne dostaje się do środka głównym kanałem wentylacyjnym, wyposażonym w odgałęzienia (mniejsze przewody), które rozprowadzają powietrze do poszczególnych pomieszczeń. Powietrze zużyte jest usuwane jednym kanałem zbiorczym na zewnątrz budynku.

 

WENTYLACJA PODCIŚNIENIOWA

Wentylacja, przy której ciśnienie wewnątrz pomieszczenia jest niższe od ciśnienia zewnętrznego.

 

WENTYLACJA WYWIEWNA

Rodzaj wentylacji mechanicznej. Powietrze dostaje się do budynku naturalnie, czyli przez nieszczelności w oknach i drzwiach, a usuwane jest mechanicznie za pomocą wentylatorów.

 

WEŁNA BAZALTOWA

Rodzaj wełny kamiennej (mineralnej), wykonanej ze stopionego i zwłóknionego kamienia bazaltowego. wełna taka jest hydrofobizowana, dzięki czemu nie chłonie wody. Ma bardzo dobre własności izolacyjne - termiczne i akustyczne.

 

WEŁNA MINERALNA

Niepalny materiał do izolacji cieplnej i akustycznej wyrabiany ze stopionych skał naturalnych, produkowany w formie mat, płyt, filców i otulin o różnych stopniach twardości.

 

WEŁNA SZKLANA

Materiał izolacyjny, otrzymany w wyniku topnienia i zwłóknienia piasku kwarcowego i stłuczki szklanej z dodatkiem skał (wapień i dolomit oraz gabro). Ma dobre własności termoizolacyjne, jest dobrą izolacja akustyczną.

 

WEŁNA ŻUŻLOWA

Rodzaj wełny kamiennej (mineralnej), wykonanej z żużli wielkopiecowych, stosunkowo złej jakości i z zawartością siarki. Wełna taka nie jest hydrofobizowana, pochłania więc wodę. Ma dość dobre własności izolacyjne - termiczne i akustyczne. W Polsce obecnie nie produkowana.

 

WEWNĘTRZNA LINIA ZASILAJĄCA

Linia przedlicznikowa, łącząca instalację odbiorczą ze złączem.

 

WIATROŁOM

1) Drzewo złamane przez wiatr. 2) Teren, na którym wiatr połamał drzewa.

 

WIATROWNICA

1) Element usztywniający konstrukcję dachu krokwiowego, łata skośnie zamocowana do spodu krokwi. 2) Jedna z obróbek blacharskich wykańczająca szczyt dachu dwuspadowego.

 

WIĄZAR

Inaczej WIĘZAR, element nośny więźby dachowej, zwykle w kształcie trójkąta. Składa się z pary skośnych krokwi, niekiedy także z tramu - pasa dolnego. W dachach z drewnianym stropem tram tworzą belki stropowe. Wiązary ustawione równolegle tworzą konstrukcję dachu krokwiowego, wzmocnione dodatkowymi elementami takimi jak jętki, płatwie, miecze - jego modyfikacje.Element konstrukcyjny więźby dachowej złożony z dwóch krokwi połączonych u podstawy tramem lun jętką, tworzących trójkąt równoramienny; niekiedy dodatkowo wzmacniany zastrzałami i stolcami; wyróżnia się także wiązary wieszarowe i płatwiowo-kleszczowe.

 

WIĄZAR PREFABRYKOWANY

Element nośny więźby dachowej montowany nie na placu budowy, lecz w fabryce.

 

WIĄZAR WIESZAROWY

Usztywnienie kalenicy stosowane przy rozpiętościach powyżej 6 m, gdy oparcie na belkach i stropie nie jest wskazane.

 

WIESZAK

Belka podpierająca płatew w konstrukcji wieszara.

 

WIESZAR

Inaczej STORCZYK. Pionowa konstrukcja będąca elementem wiązara. Składa się z wieszaka, zastrzałów, mieczy i tramu. Wyróżnia się wieszary jedno- i dwuwieszakowe.

 

WIĘŹBA

Drewniana konstrukcja dachu stromego; szkielet dźwigający pokrycie.

 

WIĘŹBA HEŁMOWA

Składa się z zestawu wiązarów krzyżujących się wokół centralnego słupa.

 

WILGOTNOŚĆ BEZWZGLĘDNA

Zawartość pary wodnej (w gramach) w jednostce objętości powietrza.

 

WILGOTNOŚĆ POWIETRZA

Zawartość pary wodnej w powietrzu. Charakteryzuje się ją podając jeden z parametrów: prężność pary wodnej lub inaczej jej ciśnienie cząstkowe, wilgotność bezwzględną, wilgotność właściwą, stosunek zmieszania, wilgotność względną, temperaturę punktu rosy, temperaturę wilgotnego termometru. Wilgotność powietrza określona przez każdy z wymienionych sposobów jest jednoznaczna i może być przeliczona na odpowiadającą jej wilgotność powietrza zdefiniowaną w inny sposób. Mierzy się ją higrometrami o różnej (w zależności od badanego parametru) konstrukcji.

 

WILGOTNOŚĆ WZGLĘDNA

Miara nasycenia powietrza parą wodną - stosunek aktualnej ilości pary wodnej do ilości, która nasyciłaby powietrze w danej temperaturze; jest wyrażana w procentach. 100% to wartość dla powietrza nasyconego parą wodną w danej temperaturze.

 

WLOT SPALIN

Miejsce wyprowadzenia spalin z paleniska kotła do przewodu kominowego.

 

WŁAŚCIWOŚCI AKUSTYCZNE

Zespół cech fizycznych, od których zależy pochłanianie, tłumienie, przenikanie energii fali dźwiękowej przez materiał, bądź ustrój. Do głównych cech fizycznych decydujących o właściwościach akustycznych materiału budowlanego należą: ciężar objętościowy, sprężystość, sztywność dynamiczna warstwy materiału, porowatość, oporność przepływu powietrza, tłumienie wewnętrzne w materiale.

 

WIÓRY OSIKOWE

Materiał pokryciowy wytwarzany z drewna osikowego i sprzedawany w płatach długości 30-60 cm, szerokości 6-8 cm i grubości 0,4-0,5 cm. Drewno osikowe jest wytrzymałe, ma mało sęków, a po wymoczeniu w wodzie staje się elastyczne i daje łatwo się wyginać.

 

WODA GRUNTOWA

Podparta woda grawitacyjna, podlega sile ciężkości, tworzy swobodne zwierciadło w naturalnych lub sztucznych rozcięciach terenu (pory i szczeliny gruntu). Wywiera na grunt ciśnienie hydrostatyczne, wywołuje wypór. Może występować w kilku poziomach (piętrach) wodonośnych przedzielonych nieprzepuszczalnymi warstwami gruntu.

 

WODA KAPILARNA

Inaczej WŁOSKOWATA. Woda podziemna podciągana w kapilarach (szczelinach i porach) gruntu ku górze, ponad zwierciadło wody gruntowej. W gruntach sypkich wysokość podciągania jest mała, na przykład w żwirach do 3 cm, w piaskach gruboziarnistych do 15 cm, średnioziarnistych do 30 cm, drobnoziarnistych do 50 cm. Większe wysokości są w piaskach pylastych - do 2 m, pyłach - do 5 m, w glinach - do 15 m, a w iłach - nawet do 50 m.

 

WODA WŁOSKOWATA

Patrz WODA KAPILARNA

 

WOLE OKO

Małe owalne lub okrągłe okno ujęte zwykle w ozdobne obramienie; charakterystyczne dla architektury XVII-XVIII w. Umieszczano je w połaci dachowej, w górnych kondygnacjach budynku, frontonach, czasem nad drzwiami lub oknami.

 

WODOMIERZ

Urządzenie pomiarowe mierzące przepływ wody w jednostce czasu. Wodomierze dzielą się zależnie od konstrukcji na skrzydełkowe i śrubowe (w różny sposób mierzą przepływ).

 

WPUST DACHOWY

Urządzenie kanalizacji deszczowej w postaci odcinka rury (najczęściej polipropylenowej) z sitkiem (koszyczkiem). Zadaniem wpustu dachowego jest zbieranie wód opadowych z dachu płaskiego i odprowadzanie ich do rury spustowej.

 

WPUST PODŁOGOWY

Urządzenie kanalizacji sanitarnej w postaci syfonu (z PVC lub żeliwa). Zadaniem wpustu podłogowego jest zbieranie wody z podłogi (np. w łazience, piwnicy) i odprowadzanie jej do kanalizacji.

 

WSKAŹNIK E

Jest to stosunek sezonowanego zapotrzebowania na energię cieplną do kubatury ogrzewanej części budynku. Jego wartość nie może przekroczyć wartości granicznej, która zależy od stosunku pola powierzchni wszystkich przegród zewnętrznych (razem z dachem) części ogrzewanej do kubatury części ogrzewanej. Im mniejszy wskaźnik E, tym lepiej izolowany termicznie jest budynek jako całość. Można go podawać zamiast współczynnika przenikania ciepła.

 

WSKAŹNIK RA

Wskaźnik oddawania barw im wyższa wartość wskaźnika (zakres 1-100), tym naturalniej wyglądają oświetlane przedmioty

.

WSKAŹNIKI IZOLACYJNOŚCI

Ln,w - wskaźnik oceny izolacyjności akustycznej stropów od dźwięków uderzeniowych – określa, ile decybeli może przeniknąć przez przegrodę; RA1, RA2 – wskaźniki oceny izolacyjności akustycznej ścian, okien i drzwi od dźwięków powietrznych – określają ile decybeli musi wytłumić przegroda. Im wyższe tym lepiej; Rw – wskaźnik izolacyjności ze starej, nieobowiązującej już normy. Posługują się nim jeszcze niektórzy producenci (zwłaszcza okien i drzwi).

 

WSPÓŁCZYNNIK G

Jest to stopień całkowitej przepuszczalności energii promieniowania słonecznego oraz energii wcześniej zaabsorbowanej przez szkło. Podaje się go w procentach [%]. Im większa jest wartość współczynnika g, tym większe są pasywne zyski energetyczne - pomieszczenie bardziej się nagrzewa.

 

WSPÓŁCZYNNIK INFILTRACJI

Oznaczony jest symbolem a. Jest to ilość powietrza przepływającego przez szczeliny między skrzydłem a ościeżnicą zamkniętego okna.

 

WSPÓŁCZYNNIK OPORU LINIOWEGO

Bezwymiarowa wielkość stosowana w projektowaniu rurociągów, określająca stratę ciśnienia powodowaną przez przepływ wody po powierzchni rury.

 

WSPÓŁCZYNNIK OPORU MIEJSCOWEGO

Bezwymiarowa wielkość stosowana w projektowaniu rurociągów, określająca stratę ciśnienia powodowaną przez przepływ wody przez określoną kształtkę lub element armatury.

 

WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA

WSPÓŁCZYNNIK PRZENIKANIA CIEPŁA Współczynnik określający przenikanie ciepła przez przegrody w odniesieniu do powierzchni i różnicy temperatur. W technice instalacyjnej używany jest przede wszystkim do określania strat ciepła przez przegrody budowlane (ściany, stropy, także okna, drzwi) - informuje o izolacyjności cieplnej przegród Mówi o tym, jaki strumień ciepła przenika przez przegrodę o powierzchni 1m2 przy różnicy temperatur wynoszącej 1 K. Wymiar współczynnika to [W/m2/K], oznaczany jest jako U lub k. Im niższa jest wartość tego współczynnika, tym mniejsze straty ciepła, a więc - tym lepsza izolacyjność cieplna przegród

 

WSPÓŁCZYNNIK PRZEWODNOŚCI

WSPÓŁCZYNNIK PRZEWODNOŚCI CIEPLNEJ. Współczynnik będący cechą materiałową, mówiący o tym, jaka ilość ciepła w warunkach ustalonych przez odpowiednią próbkę z danego materiału. Wymiar współczynnika to [W/(mK)], a oznaczenie to najczęściej "lambda". Odnaleźć go można w normie (dla materiałów często stosowanych), jest też podawany przez producentów.

 

WSPÓŁCZYNNIK WYDŁUŻALNOŚCI

WSPÓŁCZYNNIK WYDŁUŻALNOŚCI LINIOWEJ Właściwość materiału, określająca o ile ( w mm) wydłuży się metrowy odcinek (rury, pręta, przewodu) pod wpływem zmiany temperatury o 1K. Miarą współczynnika wydłużalności liniowej jest [mm/mK].

 

WSTĘPNE KRYCIE DACHU

Patrz WARSTWA WSTĘPNEGO KRYCIA

 

WYCZYSTKA

1 Trójnik z zaślepką montowany na instalacji gazowej przed odbiornikiem. Służy do inspekcji i czyszczenia przewodu gazowego.

 

WYDAJNOŚĆ STUDNI

Inaczej maksymalny wydatek studni, maksymalna ilość wody (wydatek), którą może dostarczyć studnia w określonych warunkach użytkowania.

 

WYRZUTNIA

Element wentylacji mechanicznej (nawiewno - wywiewnej), służący do odprowadzania zużytego powietrza nha zewnątrz budynku.

 

WYKUSZ

1) Dobudówka, występ w elewacji domu na wysokości jednej lub kilku kondygnacji ponad parterem, okryty osobnym dachem, zazwyczaj z oknem. 2) Pomieszczenie znajdujące się w tej części budynku.

 

WYMIAN

Belka zastępująca przeciętną krokiew lub belkę stropową i przenosząca z niej obciążenia na sąsiednie elementy konstrukcyjne. Wymiany montuje się od góry i u dołu otworu na okno dachowe, gdy przecina on krokiew, a także w otworze na schody, gdy ten przecina którąś z belek stropowych. Wymiany mocuje się do czoła przeciętnych elementów (krokwi lub belek) i do sąsiednich nienaruszonych elementów.

 

WYPRAWA POCIENIONA

Patrz TYNK POCIENIONY

 

WYPRAWA TYNKARSKA

Zaprawa lub masa tynkarska po stwardnieniu, stanowiąca warstwę wykończeniową na zewnątrz lub wewnątrz.

 

WYWIETRZNIK GRAWITACYJNY

Urządzenie wspomagające ciąg grawitacyjny w kanale wentylacyjnym poprzez wytworzenie podciśnienia.

 

WYWIETRZNIK POŁACIOWY

Specjalny rodzaj dachówki (lub fragment pokrycia dachowego), wyposażony w odpowiednią kształtkę wentylacyjną zapewniający dodatkową wentylację połaci dachowej.

 

WYWIEWKA (RURA WYWIEWNA)

Rura z odpowiednim daszkiem, wieńcząca pion kanalizacyjny. Zadaniem wywiewki jest wentylacja pionu kanalizacyjnego celem utrzymania w nim odpowiedniego ciśnienia. Wywiewka musi być wyprowadzona ok. 0,5 m nad dach, może mieć średnicę mniejszą niż pion kanalizacyjny.

 

ZAPOTRZEBOWANIE CIĄGU

Wymagane podciśnienie potrzebne dla uzyskania mocy znamionowej mierzone w czopuchu kotła przy całkowicie otwartej przepustnicy spalin i przepustnicy powietrza.

 

ZAPRAWA KLEJĄCA

Sucha mieszanka do zarabiania wodą w miejscu wbudowania, przeznaczona do przyklejania np. materiału termoizolacyjnego do podłoża oraz siatki zbrojącej do materiału termoizolacyjnego w systemach docieplania , a w innych zastosowaniach – do przyklejania różnego rodzaju płyt, płytek itp.

 

ZASTRZAŁ

Ukośny element konstrukcyjny usztywniający więźbę dachową lub ramową strukturę ściany; łączący słup z tramem lub belką stropową.

ZAWÓR Urządzenie do regulacji i zamykania przepływu płynów (cieczy i gazów) za pomocą ruchomego elementu zamykającego. Zawory można podzielić zależnie od rodzaju elementu zamykającego lub zależnie od ich funkcji (powiązanej z konstrukcją).

 

ZAWÓR ANTYSKAŻENIOWY

Zawór (odmiana zaworu zwrotnego), którego zadaniem jest ochrona wody pitnej przed skażeniem wtórnym spowodowanym przepływem zwrotnym. Musi być stosowany za zestawem wodomierza głównego oraz w każdym miejscu instalacji, gdzie jest możliwość przedostania się płynu innego niż woda pitna.

 

ZAWÓR BEZPIECZEŃSTWA

Zawory zabezpieczający instalację wodną (wody użytkowej lub grzewczą) przed przekroczeniem dopuszczalnego ciśnienia roboczego. Jeśli ciśnienie w instalacji przekroczy nastawioną wartość, wówczas zawór się otwiera i woa wypływa z instalacji, co powoduje zmniejszenie wartości ciśnienia.

 

ZAWÓR NAPOWIETRZAJĄCY

Zawór stosowany jako zakończenie pionu kanalizacji sanitarnej, który umożliwia właściwe napowietrzenie instalacji kanalizacyjnej.

 

ZRASZACZ

Urządzenie do podlewania, z którego woda rozprowadzana jest na większej powierzchni.

 

ZWIERCIADŁO WÓD GRUNTOWYCH

Inaczej poziom wód gruntowych, powierzchnia wody w warstwie wodonośnej, pozostająca tylko pod wpływem ciśnienia atmosferycznego

 

ZYSK CIŚNIENIA

Zjawisko zachodzące w instalacji gazowej. Gaz ziemny jest lżejszy od powietrza, wobec czego jego pionowy przepływ w górę jest naturalny. Dzięki temu podczas tego przepływu nie ma spadku ciśnienia, a wręcz ciśnienie się podwyższa. Wielkość zysku ciśnienia zależy od gęstości gazu ziemnego.

 

ZŁOŻE

W oczyszczalniach ścieków materiał porowaty (lub o dużej powierzchni czynnej), na którym rozwija się błona biologiczna (bakterie, glony, pierwotniaki) rozkładające ścieki.

 

ZŁOŻE ZANURZONE

Złoże, które jest całkowicie zanurzone w przepływających ściakach. Najczęściej ma postać włókien z tworzyw sztucznych (poliestru) osadzonych na specjalnych ramach.

 

ZŁOŻE ZRASZANE

Złoże w formie kolumny, które jest zalewane ściekami. Ścieki są oczyszczane podczas przepływu w dół kolumny. Złoże to składa się z materiałów naturalnych (np. żwir); kruszyw budowlanych (np. keramzyt); specjalnych kształtek (np. pierścienie Białeckiego).

 

ZŁĄCZE INSTALACJI ELEKTRYCZNEJ

Punkt przyłączenia instalacji odbiorcy do sieci elektroenergetycznej.

 

ŻYWICE JONOWYMIENNE (JONITY)

Żywice naturalne lub sztuczne o sieciowej strukturze, które mają zdolność wybiórczej wymiany jonów. Oznacza to, że woda przepływająca przez jonit "zostawia" na nim pewne jony (np. wapnia i magnezu), a "pobiera" inne jony (np. sodu). Jonity są stosowane jako kolumny do zmiękczania wody.

[ReniaPiotr]

No no dzięki! To przy okazji i my się podszkolimy!

[Gość tadeusz Freudenreich]

Witam serdecznie,

 

przymierzam się do zakupu styropianu na ocieplenie zewnętrzne, czy ktoś ma jakieś obliczenia ile wyszło przy Adromedzie II ?

Pozdrawiam

Tadeusz

[AniaiKrystian]

Witamy wszystkich forumowiczów.

 

My też zauroczeni jesteśmy Andromedą (z podwójnym garażem) i bardzo się cieszymy, że tyle cennych uwag można znaleźć tu na forum.

Przymierzamy się właśnie do kupienia projektu i już myślimy o kilku drobnych zmianach (słup w salonie i podniesienie poddasza).

Martwi nas tylko jedna rzeczy, czy oby salon nie jest troszkę za wąski ...

Bardzo bylibyśmy wdzięczni o wasze opinie na ten temat.... no chyba, że ktoś buduje w okolicach Rybnika (okolice Katowic również, bo to w sumie nie daleko) i byłby tak uprzejmy rozwiać nasze wątpliwości co do wielkości salonu

 

Pozdrawiamy,

no i na pewno będziemy tu coraz częściej zaglądać

[piwopijca]

No fajnie ale ... http://forum.muratordom.pl/andromeda-szukam-wlascicieli-domu-opartym-na-tym-projekcie,t29694-1620.htm

Moze poszukaj najpierw na forum czy temat egzystuje...

Pzdr.

[AniaiKrystian]

Wiem, że temat istnieje, i moim zamiarem było właśnie dodanie do niego mojego postu, ale coś mi nie wyszło i wiadomość poszła jako nowy temat

 

Pozdrawiam,

Ania

[kania123456]

Witam

Czy ktoś byduje lub wybudował ANdromede II

Proszę o informacje na temat projektu.

Uwagi lub zalety

[olecki]

przyłączam sie do pytania ...rowniez o calkowite / realne koszty budowy