Tomi78__ 21.01.2011 18:54 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 21 Stycznia 2011 http://forum.muratordom.pl/showthread.php?128207-Nowa-mapa&highlight=nowa+mapa+forum wpisujcie sie Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
krolikos 21.01.2011 20:13 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 21 Stycznia 2011 i tak i nie - cieplo bedzie sie rozchodzić w te stronę, gdzię bedzie mu łatwiej się przemieścic, czyli w przypadku polozenia np. paczki styropianu na plytkach cieplo bedzie sila rzeczy szlo w dół - sprawdzone organoleptycznie na wlasnym balaganie w salonie. Po podniesieniu owej paczki podłoga była w tym miejscu cieplejsza ale takie coś miałoby miejsce także w przypadku, gdyby kable były zabetonowane u dołu warstwy betonowej. Przyznam sie szczerze, że ja także miałem dylemat, gdzie je włożyć i w ostatniej chwili położyłem jednak w warstwie kleju; (mam kable o mocy 10w/m); przeważyła jednak szybsza możliwość reagowania w przypadku zmiany temperatury na + w domu - czyli nagle ocieplenie (dzień słoneczny czy dużo gotowania lub więcej domowników typu goście). Ma to także znaczenie w okresach przejściowych - październik i marzec, kiedy nieraz jest 3 dni mrozu a później niespodziewane ocieplenie. Odnośnie sterowania: w godzinach taniego prądu daję temp. powietrza na 25stC ale blokadę na temp. podłogi również na 25stC, co powoduje, ze przez cala noc posadzka akumuluje sobie ciepło uzupełniając je małymi dawkami (kable od 22 - 6 rano dzialaja srednio 1,5h i pelne 2h w godz 13-15). Temperatura w pomieszczeniu przez całą dobę waha sie pomiedzy 21-22stC. Ważna uwaga: przerabiałem to na sobie, ze lepiej grzać posadzke cala noc na 25stC niz cala noc na 22st o ostatnie 2h np. na 28 - w tym pierwszym wariancie ciepła "wystarcza" na wiele dłużej, co dowodzi, ze nawet przy kablach w warstwie kleju da sie co nieco zakumulowac. A ja widzę jeszcze inną różnicę pomiędzy ułożeniem kabli, przynajmniej dla mnie bardzo istotną: przy kablach w kleju i uruchamianiu ich całą noc temperatura będzie całą noc wysoka czyli jak tutiturumtu napisał myślę że będzie to ta górna temp - 22 st, natomiast w dzień będzie to 21 st przy kablach w wylewce w dolnej części, jeśli będziemy ładować ją nocą, bezwładność tak rozłoży temperatury że nocą będzie najniższa a rano i w dzień najwyższa Ja taki rozkład temp/dobę bardzo lubię a do tego uważam że jest zdrowszy Ponieważ nie jestem jeszcze użytkownikiem poprawcie mnie jeśli nie jest tak jak napisałem Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Tomi78__ 21.01.2011 20:28 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 21 Stycznia 2011 jak sprawdze na swoich to powiem ale to jeszcze potrwa... Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Lobo_M 21.01.2011 20:54 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 21 Stycznia 2011 Odniosę się dokilku postów naraz.Zgodzę się że ciepło będzie szukało innej drogi jeżeli na jego drodze znajdzie się opór. Tyle że to nie znaczy że problem jest rozwiązany. W tym miejscu gdzie leżał styropian, temp posadzki a tym samym kala była dużo wyższa, bo w innym miejscu był czujnik i mimo że np miałeś ustawiony czujnik na 25 to własnie pod tym styropianem czy innym "opornikiem mogłobyć 35-40-45. Tutaj właśnie zaczyna się problem, ponieważ kabel oporowy nie lubi nadmiernego ciepła dlatego też 35 jest temp graniczną w jakiej powinien pracować, powyżej niej szybciej ulega starzeniu.Kolejną sprawą jest fakt że skoro masz kable 10W/mb co 5cm, to masz 200W/m2 więc wartość graniczna dopuszczalna, do tego te 5cm odstepu, przez co kable silnie na siebie oddziaływują i są bardzo mocno zaginane na "zakrętach" chyba że robiłeś "ślimaka". Do tego dochodzi fakt że sa montowane w kleju co razem moim zdaniem daje duże ryzyko szybkiego ich zużycia. Czy masz na to gwarancje? Bo z tego jak to ułożyłeś wynika że jest to niezgodnie z instrukcją i zaleceniami producenta.Co do tego szybkiego reagowania, to ja widze sprzeczność, skoro piszesz że jesteś w stanie zakumulować ciepło w taniej taryfie to jak to możliwe że jesteś też w stanie zareagować na szybkie zmiany temperatury wynikające z gotowania czy tego że słońce wyszło zza chmur?Kolejną kwestią jest własnie to co poruszył kolega krolikos. Przy kablach na wierzchu siłą rzeczy dcieplej masz w czasie ładowania - a to jest w nocy. Przez to że kable są na wierzchu bardziej odczuwalne jest ich wyłączenie, ponieważ są na wierzchu i od razu zanika promieniowanie. Co do awarii przy wyjeździe wylewkarzy. Po pierwsze należy zmierzyć rezystancję kabla przed wyjęciem z opakowania, po położeniu na podłodze przy panach wylewkarzach przed i po robocie. Sam fakt pomiaru, powoduje że ekipa prawie lewituje nad kablami a ich szef nie spuszcza z nich oka bo boi się konsekwencji. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mamut 74 22.01.2011 18:33 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 22 Stycznia 2011 a jeżeli ułożę kable na styropianie i zaleję 5-6 cm wylewką to też będzie dobrze? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Tomi78__ 22.01.2011 19:50 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 22 Stycznia 2011 jesli anhydrytowa to dopuszczalne, ale jak tradycyjna z miksokreta to lepiej jak jest pierwasza warstwa, kable i druga zeby dokladnie kable w betonie byly. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
tutiturumtu 22.01.2011 23:02 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 22 Stycznia 2011 (edytowane) Odniosę się dokilku postów naraz. Zgodzę się że ciepło będzie szukało innej drogi jeżeli na jego drodze znajdzie się opór. Tyle że to nie znaczy że problem jest rozwiązany. W tym miejscu gdzie leżał styropian, temp posadzki a tym samym kala była dużo wyższa, bo w innym miejscu był czujnik i mimo że np miałeś ustawiony czujnik na 25 to własnie pod tym styropianem czy innym "opornikiem mogłobyć 35-40-45. Tutaj właśnie zaczyna się problem, ponieważ kabel oporowy nie lubi nadmiernego ciepła dlatego też 35 jest temp graniczną w jakiej powinien pracować, powyżej niej szybciej ulega starzeniu. Masz rację, lecz był to przypadek jednorazowy, więc raczej nie sądzę, by znacząco wplynęło to na jego trwałość niemniej o tym, iż kabel oporowy nie lubi nadmiernego ciepła nie wiedziałem. Kolejną sprawą jest fakt że skoro masz kable 10W/mb co 5cm, to masz 200W/m2 więc wartość graniczna dopuszczalna, do tego te 5cm odstepu, przez co kable silnie na siebie oddziaływują i są bardzo mocno zaginane na "zakrętach" chyba że robiłeś "ślimaka". Do tego dochodzi fakt że sa montowane w kleju co razem moim zdaniem daje duże ryzyko szybkiego ich zużycia. Czy masz na to gwarancje? Bo z tego jak to ułożyłeś wynika że jest to niezgodnie z instrukcją i zaleceniami producenta. Hmmm... wywijałem je starannnie i ładnie się poddawały. Dlaczego piszesz, ze zatopienie ich w kleju grozi dużym ryzykiem ich uszkodzenia? Są ku temu jakieś merytoryczne przesłanki? Przecież maty także zatapia się w kleju i działają. Kolejną sprawą jest fakt że skoro masz kable 10W/mb co 5cm, to masz 200W/m2 więc wartość graniczna dopuszczalna Tak, zrobiłem to w pełni świadomie z kilku powodów: a) co jak co ale prąd jestem w stanie super wysterować; b) jest to proces raczej jednorazowy na x lat, więc te parę PLN oszczędności nie jest niczym uzasadniony; c) wyszedłem z założenia, że lepiej jest dysponować większa mocą i używać jej rozważnie niż odwrotnie - przecież jadąc samochodem z silnikiem o dużej mocy i muskając pedał gazu czujesz się bardziej komfortowo niż jadąc cieniakiem z pedałem w podłodze; d) śpię spokojnie, ponieważ o ile nadeszłaby taka konieczność (zwłaszcza w pierwszej taryfie), to w 20 min podnoszę temp o 1stC. W przypadku kabli w dolnej warstwie wylewki wolałbym odpalić farelkę... Co do tego szybkiego reagowania, to ja widze sprzeczność, skoro piszesz że jesteś w stanie zakumulować ciepło w taniej taryfie to jak to możliwe że jesteś też w stanie zareagować na szybkie zmiany temperatury wynikające z gotowania czy tego że słońce wyszło zza chmur? Miałem na myśli wariant, kiedy w pomieszczeniu mam 22stC i zaczynam gotować obiad lub jest piękny, słoneczny dzień. Może dodam, że termostaty działają w priorytecie temp. powietrza. W momencie, kiedy podloga ma 25stC a wewnątrz domu jest 24stC, nie ma sensu ładować podłogi "na wszelki wypadek", bo następnego dnia również może świecić słońce. Celowo pisałem o okresie prześciowym, gdyż w sezonie zimowym nie ma to aż takiego znaczenia natomiast w pazdzierniku i marcu zdarza się to dosyć często - dlatego zdziwiła mnie porada Tomiego78, że darmowe ciepło mogę sobie wypuścić przez okno - przecież to nie o to chodzi... Przy kablach na wierzchu siłą rzeczy dcieplej masz w czasie ładowania - a to jest w nocy. Przez to że kable są na wierzchu bardziej odczuwalne jest ich wyłączenie, ponieważ są na wierzchu i od razu zanika promieniowanie. Nie zgadzam się. Promieniowanie zanika od razu, jak wyłączysz żarówkę czy promiennik podczerwieni. Odpowiem nie-wprost, zadając pytanie: Skoro termostat ustawiony jest w taniej taryfie z priorytetem temperatury powietrza na 22stC przy jednoczesnym odłaczeniu ogrzewania, czujnik temeratury w podłoze osiągnie 25stC, a w drogiej odpowiednio 20stC i również 25stC, to jaką temperaturę waszym zdaniem pokazuje czujnik w podłodze o godzinach: 5.59, 12.59, 14,59, 21,59? Edytowane 22 Stycznia 2011 przez tutiturumtu Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
tutiturumtu 22.01.2011 23:22 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 22 Stycznia 2011 A ja widzę jeszcze inną różnicę pomiędzy ułożeniem kabli, przynajmniej dla mnie bardzo istotną: przy kablach w kleju i uruchamianiu ich całą noc temperatura będzie całą noc wysoka czyli jak tutiturumtu napisał myślę że będzie to ta górna temp - 22 st, natomiast w dzień będzie to 21 st przy kablach w wylewce w dolnej części, jeśli będziemy ładować ją nocą, bezwładność tak rozłoży temperatury że nocą będzie najniższa a rano i w dzień najwyższa Ja taki rozkład temp/dobę bardzo lubię a do tego uważam że jest zdrowszy Ponieważ nie jestem jeszcze użytkownikiem poprawcie mnie jeśli nie jest tak jak napisałem Ku rozwadze: a) pamiętaj, ze nocą budynek wychładza się bardziej (prawie zawsze temperatura jest niższa, niż w dzień - zwłaszcza przy wyżowej pogodzie); b) pisałem to w którymś poscie z dyskutując z Marcinem: budynek reaguje na zmiany temperatury z około dobowym opóżnieniem; c) ogrzewanie elektryczne - z racji doskonałej sterowalności - bynajmniej w moim odczuciu i na podstawie codziennych odczytów na termostatach - działa na zasadzie uzupełnienia tej ilości ciepła, która uciekła poprzedniej doby. Jeśli tę ilość ciepła dopowiednio szybko dostarczy - wyłącza się. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
tutiturumtu 22.01.2011 23:33 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 22 Stycznia 2011 Ale ja uwazam ze dobrze sie da moje ogrzewanie wysterowac, a zyski od slonca niesposob okreslic, slonce wychodzace z za chmur nagrzeje i tak na tyle szybko Twoje pomieszczenie, ze nawet Twoj system nie zdązy zareagowac. I Twoje i moje rozwiazanie jest poprawne..... Zdąży przy termostacie ustawionym na priorytet temp. powietrza a nie posadzki. Prosty przykład: ustawiam temp na 22st na całą dobę, godziny taniej taryfy znasz. Zakładamy, ze o godz. 13 zaczynam gotować obiad. Przestawiamy, pożądaną temperaturę na - przykładowo - 23stC. Twój i mój system właczają się, przy czym mój przestaje ładować o 13.15 a Twój bezmyślnie ładuje podłogówkę do godz. 15tej... Ja korzystam z ciepła nagromadzonego podczas gotowania obiadu, Ty masz rachunek większy o te parę kWh... oczywiście mowa o sensownyie ocieplonym domu... Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mamut 74 23.01.2011 07:59 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 mam do ogrzania 200 m2 powierzchni parter/poddasze i przyłącze 17kw wystarczy? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
ardziu 23.01.2011 09:31 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 zależy od tego jaki masz dom (ocieplenie, wentylacja, mostki termiczne, etc) Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mamut 74 23.01.2011 10:01 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 (edytowane) wentylacja reku z odzyskiem ciepła, ściany zewnętrzne u=0,16 w/m2, brak mostków termicznych do tego jeszcze kominek, a konkretnie potężny komin z cegły posadowiony centralnie jako akumulator ciepła Edytowane 23 Stycznia 2011 przez mamut 74 Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Tomi78__ 23.01.2011 10:43 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 Zdąży przy termostacie ustawionym na priorytet temp. powietrza a nie posadzki. Prosty przykład: ustawiam temp na 22st na całą dobę, godziny taniej taryfy znasz. Zakładamy, ze o godz. 13 zaczynam gotować obiad. Przestawiamy, pożądaną temperaturę na - przykładowo - 23stC. Twój i mój system właczają się, przy czym mój przestaje ładować o 13.15 a Twój bezmyślnie ładuje podłogówkę do godz. 15tej... Ja korzystam z ciepła nagromadzonego podczas gotowania obiadu, Ty masz rachunek większy o te parę kWh... oczywiście mowa o sensownyie ocieplonym domu... Wypaczasz sens stosowania ogrzewania akumlacyjnego. Po to jest ono stosowane zebys nie dogrzewal chatki w wyzszej taryfie.Skoro Twoja szybko reagujaca plytka wylewka to zaleta, to jesli w ciagu dnia nagle spadnie drastycznie temperatura? Zalaczy Ci sie sterownik w wyzszej taryfie, a moj nadal bedzie dysponowal cieplem nagromadzonym w nocy. Nastepnie nieprawda jest to co piszesz ze wylewka nie promieniuje po wylaczeniu kabli, bo to nie kable promieniuja tylko nagrzany przez nie beton. Nastepnie nie sugerowalem Ci zeby zyski od slonca marnotrawic doslownie, tylko 2 st wiecej sa bardziej znosne niz te 2 st mniej, a sterowniki w ciagu doby zrownowaza sobie ten bonus. Firama Danffoss w produkcie Devi oferuje rozwiazanie ''nasze" czyli akumulacje, jak i rozwiazanie 'Twoje" tzw bezposrednie, i jest tam uwaga o tym ze trudniej sterowac akumulacja, niz systemem bezposrednim, ale w akumulacji chodzi o tanszy prad, a u Ciebie bedzie wlaczac sie rowniez w drozszej taryfie. Nieuwazam rowniez dlaczego mialbym placic wiecej przez to ze bede mial akumulacje Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Lobo_M 23.01.2011 11:09 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 Hmmm... wywijałem je starannnie i ładnie się poddawały. Dlaczego piszesz, ze zatopienie ich w kleju grozi dużym ryzykiem ich uszkodzenia? Są ku temu jakieś merytoryczne przesłanki? Przecież maty także zatapia się w kleju i działają. Mimo iz starannie to tąk jest 2x mniejszy a to już jest powód do toego żeby producent nieuznał reklamacji jak za 5 lat się "odpukać" jakis przepali. Z tym klejem chodziło mi że taki styropian bardziej zaszkodzi jak kabel jest na wierzchu w leju niż na dole pod kilkoma cm betonu Tak, zrobiłem to w pełni świadomie z kilku powodów: a) co jak co ale prąd jestem w stanie super wysterować; b) jest to proces raczej jednorazowy na x lat, więc te parę PLN oszczędności nie jest niczym uzasadniony; c) wyszedłem z założenia, że lepiej jest dysponować większa mocą i używać jej rozważnie niż odwrotnie - przecież jadąc samochodem z silnikiem o dużej mocy i muskając pedał gazu czujesz się bardziej komfortowo niż jadąc cieniakiem z pedałem w podłodze; d) śpię spokojnie, ponieważ o ile nadeszłaby taka konieczność (zwłaszcza w pierwszej taryfie), to w 20 min podnoszę temp o 1stC. W przypadku kabli w dolnej warstwie wylewki wolałbym odpalić farelkę... nikt nie mówi o oszczędności bo u mnie kable są średnio 3-4 razy wiekszej mocy niż zapotrzebowanie. ja mówiłem o tym że działasz na granicach dopuszczalnych prze producenta 200W/m2 i mniej niż 10cm rozstaw. Dlatego przyklad z samochodem byłby słuszny jeśli np ja miałbym kable o mocy równej zapotrzebowaniu na ciepło. Jak widac 3-4 razy wystarcza bo ogrzewanie chodzi max 3h/dobę Miałem na myśli wariant, kiedy w pomieszczeniu mam 22stC i zaczynam gotować obiad lub jest piękny, słoneczny dzień. Może dodam, że termostaty działają w priorytecie temp. powietrza. W momencie, kiedy podloga ma 25stC a wewnątrz domu jest 24stC, nie ma sensu ładować podłogi "na wszelki wypadek", bo następnego dnia również może świecić słońce. Celowo pisałem o okresie prześciowym, gdyż w sezonie zimowym nie ma to aż takiego znaczenia natomiast w pazdzierniku i marcu zdarza się to dosyć często - dlatego zdziwiła mnie porada Tomiego78, że darmowe ciepło mogę sobie wypuścić przez okno - przecież to nie o to chodzi... jeśli masz mróz -10oC i zaczniesz to gotowanie i ogrzewanie nie zakumuluje ciepła miedzy 13-15 to jak skończysz gotowac to nie wiem czy to ciepło (jak by nie było chwilowe, bo jest to tylko ogrzane powietrze) ci wystarczy żeby do 22 mieć ciepło w domu. w akumulacji chodzi o to że jak ja o 13 gotuje i nawet ogrzewanie chodzi to ono odda ciepło poźniej. Druga sprawa jest taka że jeśli nawet wystarczy to po 22 twoje ogrzewanie będzie chodzić dłużej bo bardziej się wychłodziło niż moje bo moje, gdzie część potrzebnego ciepła została dostarczona miedzy 13-15. Nie zgadzam się. Promieniowanie zanika od razu, jak wyłączysz żarówkę czy promiennik podczerwieni. Odpowiem nie-wprost, zadając pytanie: Skoro termostat ustawiony jest w taniej taryfie z priorytetem temperatury powietrza na 22stC przy jednoczesnym odłaczeniu ogrzewania, czujnik temeratury w podłodze osiągnie 25stC, a w drogiej odpowiednio 20stC i również 25stC, to jaką temperaturę waszym zdaniem pokazuje czujnik w podłodze o godzinach: 5.59, 12.59, 14,59, 21,59? Nie wiem, wiem że u mnie wahania temp posadzki to 1 stopien. Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Lobo_M 23.01.2011 11:12 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 kolejną sprawą jest że u mnie ogrzewanie jak włączy się o 13 to nie grzeje do 15. Większość pomieszczeń wyłącza się o 14 +-15min. Moim zdaniem akumulacja najlepiej działa jak damy jej "wolną rękę", sterowniki zawsze są ustawione na poziom wysokiw taniej taryfie a to czy się włączą i na ile to już one same wiedzą najlepiej Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mamut 74 23.01.2011 11:22 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 wentylacja reku z odzyskiem ciepła, ściany zewnętrzne u=0,16 w/m2, brak mostków termicznychdo tego jeszcze kominek, a konkretnie potężny komin z cegły posadowiony centralnie jako akumulator ciepła, powierzchnia 200 m2 czy 17 kw przyłącza wystarczy? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
miloszenko 23.01.2011 11:28 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 wentylacja reku z odzyskiem ciepła, ściany zewnętrzne u=0,16 w/m2, brak mostków termicznych do tego jeszcze kominek, a konkretnie potężny komin z cegły posadowiony centralnie jako akumulator ciepła, powierzchnia 200 m2 czy 17 kw przyłącza wystarczy? To chyba jeszcze za malo danych dla tak postawionego pytania, sciany to nie wszystko (ten potezny komin to tez potezny mostek zarazem). Najlepiej wrzucic wszystkie przegrody do OZC i dostaniesz zapotrzebowanie na cieplo dla calego domu, potem to juz bedzie z gorki Pozdrawiam Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
piotrmak 23.01.2011 11:42 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 I skąd pewność braku mostków termicznych? Fachowcy tak mówili? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
mamut 74 23.01.2011 12:02 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 a u was jaka jest moc przyłącza? Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Tomi78__ 23.01.2011 12:08 Zgłoś naruszenie Udostępnij Napisano 23 Stycznia 2011 cos mi sie zdaje ze masz za malo... Cytuj Odnośnik do komentarza Udostępnij na innych stronach Więcej opcji udostępniania
Recommended Posts
Dołącz do dyskusji
Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.