EkologicznyDom

Domy z lat 70-80 tych, ale oczywiście również te starsze zdecydowanie nadają się do przeprowadzenia gruntownej modernizacji. Jak już ktoś się podejmuje termomodernizacji to nierozsądnym by było tylko docieplenie czy tylko wymiana źródła ciepła. Dopiero kompleksowa termomodernizacja z zastosowaniem wszystkich możliwości, najlepiej poprzedzona audytem energetycznym, może przyczynić się do obniżenie kosztów użytkowania budynku przy jednocześnie optymalnym koszcie całej inwestycji. Niestety próba modernizowania kolejnych pojedynczych elementów budynku choć w większości przypadków jest oczywiście lepszym rozwiązaniem niż brak jakichkolwiek zmian, to w dłuższym okresie czasu okazuje się bardzo kosztowna i minimalizuje zyski, które można by uzyskać przeprowadzając głęboką termomodernizację. Trzeba jednak spojrzeć na takie przedsięwzięcie długookresowo.

Zdecydowanie widać coraz więcej akcji, w które włączają się organizacje, a nawet prywatni ludzie, którzy są coraz bardziej świadomi szkodliwości wynikających z oddychania powietrzem zanieczyszczonym podczas spalania paliw stałych. Wydaje się, że teraz coraz więcej osób będzie się przyłączało, a taka informacja będzie docierać do coraz liczniejszego grona obywateli. Każdy chce oddychać zdrowym powietrzem. Najważniejsza jest edukacja ekologiczna i rzetelna informacja na temat konsekwencji z przygotowania ciepła w domu za pomocą węgla, a co gorsze palenia śmieci.

Budownictwo z lat 70-tych charakteryzowało się współczynnikiem przenikania ciepła "U" dla ścian zewnętrznych budynku na poziomie 1,16 W/m2K. W związku z tym, aby spełnić obecnie obowiązujące wymagania dotyczące tego współczynnika (obecnie obowiązuje wartość 0,25 W/m2K do 31 grudnia 2016 roku) należy docieplić ścianę o około 14 cm, przy założeniu izolacji o współczynniku przewodzenia ciepła na poziomie 0,043 W/mK. Warto jedna zastanowić się czy nie wybrać grubszej warstwy izolacji. Przy dociepleniu 18 cm izolacji o podobnym współczynniku przewodzenia ciepła, nasz współczynnik "U" będzie wynosił już tylko 0,20 W/m2K, czyli tyle ile będzie obowiązywało od 1 stycznia 2021 roku. Oczywiście są to tylko przybliżone wartości i w zależności od tego jak został wykonany budynek, po przeprowadzeniu dokładniejszych obliczeń i zbadania z czego składają się istniejące przegrody, można dobrać odpowiednie rozwiązanie. Należy również pamiętać, że wybierając izolacje o mniejszym współczynniku przewodzenia ciepła, wymagana grubość izolacji się zmniejsza. Przykładowo gdyby wynosił on nie 0,043 W/mK, a np. 0,032 W/mK to dla obecnych wymogów grubość izolacji zmniejszyłaby się z 14 do 10 cm.

Wracając do tematu źródeł ciepła w domu należy przypomnieć, że w październiku 2015 roku prezydent podpisał nowelizację Prawa ochrony środowiska, zwaną potocznie „Ustawą antysmogową”. Wprowadzone w niej rozwiązania mają za zadanie pomóc samorządom dbać o jakość powietrza w polskich miastach, a to z kolei powinno zwiększyć komfort życia ich mieszkańców. Przepisy pozwalają sejmikom wojewódzkim wyznaczyć rodzaj, a także jakość paliw, które zostanie dopuszczone do zastosowania w instalacjach spalania paliwa przez mieszkańców. Do tej pory z możliwości skorzystania z tego przepisu skorzystał sejmik województwa małopolskiego. Pod koniec marca br. zgłosiło się kolejne miasto, Warszawa, wraz z okolicznymi miastami i gminami. Chcą one, aby władze województwa mazowieckiego wprowadziły odpowiednie ograniczenia i zakazy w kwestii eksploatacji istniejących instalacji spalania paliwa. Czy to początek wielkich zmian dla polskiego środowiska? Przekonamy się wkrótce, ale wszystko na to wskazuje.

Na stronie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pojawił sie komunikat dementujący nieprawdziwe informacje, dotyczące rzekomego wycofania się NFOŚiGW z finansowania ochrony atmosfery, jakie pojawiały się w ostatnim czasie w licznych doniesieniach prasowych.Władze NFOŚiGW podają, że przewidywanie zakończenie weryfikacji programów, między innymi RYSIA, KAWKI i Prosumenta to koniec marca 2016, czyli na dniach.Tematyka tych programów jest jednym z kluczowych priorytetów NFOŚiGW. W związku z tym należy pilnie wyczekiwać informacji dotyczących RYSIA. Być może już wkrótce będziemy więcej wiedzieli na ten temat, jak ostatecznie będzie wyglądał program oraz kiedy zacznie obowiązywać. Całe oświadczenie można przeczytaj tutaj: https://www.nfosigw.gov.pl/o-nfosigw/aktualnosci/art,789,ochrona-powietrza-jeden-z-priorytetow-nfosigw.html

Gdy wybierzemy już okno do swojego domu warto również się zastanowić czy można zrobić "coś więcej" w kwestii poprawienia bilansu zużycia energii w naszym domu. W okresie nocy, gdy i tak nie ma naturalnego źródła światła, a jednocześnie występują wtedy niższe temperatury zewnętrzne można dodatkowo ograniczyć straty ciepła przez okna, dzięki zastosowaniu dodatkowej izolacji na okres nocy, a mianowicie: okiennic, żaluzji lub rolet. Odpowiednie dopasowanie okiennic, stwarząjące szczelna przegrodę pozwoli uchronić okna przed dostaniem się wiatru i zimnego powietrza. Okiennice zewnętrzne wykonuje się zazwyczaj z dwóch warstw deszczułek drewnianych. Między nimi dodaje się warstwę wełny mineralnej lub styropianu. Kolejnym rozwiązaniem są zewnętrzne żaluzje zwijane. Wykonuje się je między innymi z listewek aluminiowych, plastikowych lub drewnianych. Żaluzje zwija się na rolkę, która jest umieszczona w specjalnej skrzynce nad oknem. W celu ułatwienia ich przesuwania w ościeżnicy okna znajdują się prowadnice. Takie rozwiązanie może zmniejszyć "nocne straty" ciepła nawet o 40%. Dodatkową korzyścią jest między innymi ochrona przed hałasem. W ciągu dnia gdy docierająca do wnętrza budynku energia promieniowania słonecznego jest zbyt intensywna, można ich użyć jako ochronę przed nią. Żaluzjami można sterować zarówno ręcznie, jak i automatycznie, chociaż oczywiście to drugie rozwiązanie jest droższe. Na koniec warto jeszcze wspomnieć o okiennicach wewnętrznych. One również powinny być docieplone materiałem izolacyjnym. Należy je tak wykonać, aby szczelnie przylegały do ościeżnicy okna. Ich dodatkową zaletą jest ochrona przed włamaniem.

Zgadza się, że zdarzają się osoby instalujące systemy PV, które podają czas zwrotu instalacji fotowoltaicznej na poziomie 4-5 lat. Oczywiście nie jest to możliwe w polskich warunkach. 10 lat również jest zbyt krótkim okresem. Niestety obecnie czas zwrotu takiej mikroinstalacji wynosi trochę mniej niż jej żywotność, a mianowicie 15-20 lat. Należy jednak pamiętać, że wciąż wzrastają sprawności paneli fotowoltaicznych, a cena za 1kWp instalacji systematycznie maleje, co pozwala patrzeć z optymizmem w najbliższą przyszłość.

Wskazane przez nas 20-25 % to taki uśredniony wynik dla dwuosiowego systemie śledzenia ruchu Słońca. Nie chcielibyśmy wskazywać żadnych konkretnych rozwiązań czy producentów. Możemy jednak zachęcić do skorzystania z ciekawego narzędzia: http://re.jrc.ec.europa.eu/pvgis/apps4/pvest.php Wpisując odpowiednie dane dotyczące, między innymi lokalizacji, typu technologii fotowoltaicznej czy mocy instalacji możemy sami wstępnie oszacować wartość energii elektrycznej jaką możemy uzyskać z energii promieniowania słonecznego. Można tu porównać system bez sun trackingu z jedno lub dwu osiowym systemem śledzenia ruchu "Słońca".

W ostatnim czasie pojawiły się nowe propozycje i to ze strony Ministerstwa Energii. Za każdą 1 kWh odprowadzoną do sieci, prosument będzie mógł odebrać 0,7 kWh. Nie można będzie odebrać więcej niż się odprowadziło. Pojawia się również pomysł bilansowania rocznego. Są to jednak wstępne propozycje i prawdopodobnie nie ostatnie. Bardzo prawdopodobne wydaje się za to odejście od taryf gwarantowanych.

Tak naprawdę to firma instalująca powinna wykonać oględziny dachu, a następnie odpowiednie obliczenia i podjąć decyzję czy konstrukcja dachu wymaga jakiegoś wzmocnienia czy można zainstalować taki system PV. Żadna firma nie podejmie się próby instalacji nie będąc pewną czy dach wytrzyma.

Wszystko zależy od lokalizacji instalacji fotowoltaicznej oraz od kąta pod jakim jest ona zainstalowana. Przy optymalnym kącie instalacji bez sun tracking'u oraz "z" dla Warszawy, można uzyskać różnicę w produkcji energii w bilansie rocznym w okolicach 20-25%.

Zgadza się, chodziło o jeszcze kolejną turę i już we wpisie jest poprawiony ten fragment. Warto jeszcze dodać, że pojawiły się ostatnio informacje, że w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trwa obecnie przegląd programów, w tym Rysia. Oznacza to, że nie ma jeszcze decyzji jaki będzie ostateczny kształt poszczególnych programów. Chociaż do tej pory wpłynęło 10 wniosków z WFOŚiGW, to wydaje się nie zasadnicze wdrażanie programu tylko w części kraju. Być może zostaną zaproponowane jakieś zmiany, których konsekwencją będzie możliwość zgłoszenia się dodatkowych WFOŚiGW oraz banków.

Układ "wschód-zachód" może być ciekawym rozwiązaniem i chociaż w ciągu roku będzie można z niego wyprodukować mniej energii niż z systemu skierowanego tylko na południe, to przy braku możliwości usytuowania paneli tylko na południe jest to dobre rozwiązanie. Uzysk z takiej instalacji będzie mniejszy o kilkanaście % w skali roku. Wszystko oczywiście zależy też od kąta dachu, ewentualnego zacienienia itd. Warto jednak przeprowadzić symulacje i sprawdzić jak to wyjdzie dla danej lokalizacji i danego rozwiązania. Odnosząc się do możliwości sprzedaży energii do sieci jest to najmniej korzystne finansowo rozwiązanie z możliwych. Należy dobrać instalację takiej wielkości, ale w bilansie rocznym produkowała ona mniej więcej tyle energii ile będziemy potrzebowali w ciągu roku. Wciąż jednak czekamy na ostateczną wersję nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii. Wydaje się jednak, że stawki gwarantowane zostaną wycofane (właśnie tutaj chodzi o te 70 gr o których Pan słyszał, jednak zostało to wstrzymane do lipca), a zostanie zaproponowane inne rozwiązanie, wciąż jednak nie wiadomo jakie.

Być może zostanie przygotowana nowa oferta dla banków i ruszy kolejna tura naboru wniosków o udostępnienie środków bankom na udzielanie kredytów i dotacji. Trzeba jednak poczekać. Wzory dokumentów, zarówno oceny energetycznej budynku przed realizacją przedsięwzięcia, jak i po, są już dostępne na stronie NFOŚiGW, komórki są jednak zablokowane i nie można ich jeszcze wypełniać. Można natomiast przynajmniej zapoznać się z tymi dokumentami. http://nfosigw.gov.pl/oferta-finansowania/srodki-krajowe/programy-priorytetowe/rys---termomodernizacja-budynko-jednorodzinnych/wymagania-techniczne-i-konsultanci/

Zgadza się, wszystko się zmienia i tak naprawdę wciąż nie wiadomo jak będzie wyglądała ustawa o odnawialnych źródłach energii dla prosumentów. Prawdopodobnie jednak będzie tak skonstruowana, aby najkorzystniej było zainstalować taką moc instalacji fotowoltaicznej, aby w bilansie rocznym pokrywała ona zapotrzebowanie na energię elektryczną w domu.

Okna drewniane vs. okna z tworzyw sztucznych. Okna drewniane stosuje się ze względu na naturalny materiał, wygląd oraz tradycję stosowania. Trzeba jednak pamiętać, że wymagają one konserwacji (w formie malowania). Ramy drewniane wykonuje się najczęściej z drewna klejonego. Jest ono bardziej wytrzymałe i mniej się wypacza niż drewno lite. Zazwyczaj stosuje się dobrej jakości drewno sosnowe, świerkowe i mahoń. Zdarza się, że stosuje się także okna z drewna i aluminium (zwykle aluminium od zewnątrz). Okna z tworzyw sztucznych produkuje się z PVC lub z kompozytu poliestrowo-szklanego. W celu zwiększenia izolacyjności cieplnej ramy tworzy się wewnętrzne komory powietrzne. Zaletą okien z tworzywa jest łatwość wykonania, a także możliwość stworzenia okna o dowolnym kształcie i kolorze. Również konserwacja nie stwarza większych problemów, wystarczy je umyć. Wyróżnia się także okna aluminiowe, które charakteryzują się bardzo dużą trwałością oraz, podobnie jak w oknach z tworzyw sztucznych, łatwą konserwacją.

Zgadza się, jedynie zaoszczędzona energia to taka dzięki, której możemy "zarobić". Zapowiada się, że nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii będzie tak skonstruowana, żeby opłacało się produkować tylko tyle energii ile potrzebujemy na własne cele. Może nastąpić podział między tych, którzy chcą produkować energie na potrzeby własne oraz tych, którzy myślą o zyskach. Czy takie rozwiązanie się sprawdzi? Miejmy nadzieję, że wprowadzone zmiany zostaną tak zapisane, aby instalacje prosumenckie mogły się rozwijać dynamicznie niż do tej pory. Najważniejsze, aby ustawa nie blokowała rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz aby prawo stało się bardziej stabilne i przewidywalne.

Szanowny Panie Greengaz, dziękujemy za Pana opinię. Obecny system nie jest korzystny dla mikroinstalacji PV i czas zwrotu jest dość długi, bo w zależności od kilku czynników może on wynosić od 17 do nawet 25 lat (przedstawiliśmy nasze szacunkowe obliczenia w innym temacie: http://forum.muratordom.pl/showthread.php?246265-Fotowoltaika-w-moim-domu). Nasze wyliczenia zastosowaliśmy jednak dla taryfy G11. Czas zwrotu instalacji może się znacznie wydłużyć, jeśli użytkownik taryfy G12 umiejętnie wykorzystuje jej zalety i pobiera energię elektryczną w okresie niższych cen. Pytanie dotyczące nakładu energetycznego na produkcję urządzeń jest bardzo ciekawe, ale jednocześnie trudne. Ciężko oszacować ilość energii potrzebnej do wytworzenia danego urządzenia oraz do jego utylizacji. Jest ona indywidualna dla każdego urządzenia i technologii. Podobnie jest zresztą w przypadku urządzeń w elektrowniach konwencjonalnych. Poruszając tą tematykę, można jednak zdecydowanie odpowiedzieć, że wieloletni okres eksploatacji instalacji odnawialnych źródeł energii jest czasem, gdy do środowiska nie dostają się szkodliwe substancje.

Dziękujemy za pytanie. W pierwszej kolejności wprowadzimy do tematu, a następnie spróbujemy odpowiedzieć na pańskie pytanie. Zanim odpowiemy sobie na pytanie jakie wybrać okna do naszego domu warto zastanowić się nad właściwościami szyb. Jest kilka szczególnych parametrów, które je charakteryzują. Parametrami, które bezpośrednio wpływają na bilans energetyczny budynku (zyski cieplne - straty cieplne) są współczynnik przenikania ciepła „Ug” oraz współczynnik przepuszczalności promieniowania słonecznego oznaczany jako „g”. Pierwszy z nich jest odpowiedzialny za wymianę ciepła pomiędzy pomieszczeniem, a środowiskiem zewnętrznym. Czym mniejsza wartość, tym mniejsze straty ciepła. Zastosowanie większej ilości szyb w oknie, dodatkowo wypełniając przestrzenie pomiędzy nimi np. argonem, zmniejsza wartość współczynnika przenikania ciepła, a wraz z tym straty. Wymagania dotyczące tego parametru są ściśle określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (wraz z późniejszymi zmianami). Zgodnie z tym dokumentem, stosowane okna w kolejnych przedziałach czasowych mają mieć coraz mniejszy współczynnik „Ug”. Obecnie, w pomieszczeniach o temperaturze powyżej 16st.C współczynnik ten wynosi 1,3 W/m2K, od 1 stycznia 2017 będzie to 1,1 W/m2K, a od 2021 już tylko 0,9 W/m2K. Oznacza to, że coraz trudniej będzie osiągnąć wymagany współczynnik oknem dwuszybowym, a to sprawi, że okna trzyszybowe będą coraz powszechniej stosowane. Drugim parametrem wpływającym na bilans energetyczny budynku jest współczynnik przepuszczalności promieniowania słonecznego „g”. Wyraża się go w %, i jest nim stosunek energii promieniowania słonecznego które jest przepuszczane przez szybę, do całej energii, która do niej dotarła. Im wyższa wartość, tym większe pasywne zyski słoneczne. Chociaż zwiększone zyski mogą w upalne dni przegrzewać pomieszczenia, to zastosowanie odpowiednich elementów (żaluzje, rolety czy elementy konstrukcyjne budynku) może je zmniejszyć. Odpowiadając na Pańskie pytanie, tak na prawdę wszystko zależy od tego ile będzie miał Pan okien (jaką powierzchnię) oraz czy ma być on zgodny z obecnymi warunkami technicznymi czy jednak bardziej energooszczędny. Jest zbyt wiele zależności, które mogą wpłynąć na zapotrzebowanie budynku na energię, aby jednoznacznie odpowiedzieć czy okna dwu czy trzyszybowe są lepsze. Warto jednak zastanowić się nad umieszczeniem okien szczególnie od strony południowej, a od strony północnej najlepiej, żeby ich nie było. W bilansie rocznym budynku straty od strony północnej, związane z przenikaniem ciepła, mogą być wyższe niż zyski od energii promieniowania słonecznego. Gdy dom zostanie odpowiednio zaprojektowany i wykonany, eksploatacja będzie znacznie tańsza, niż przy wykonaniu domu "przypadkowo". Jedną z metod uzyskania dokładniejszej odpowiedzi może być wykonanie przykładowego audytu energetycznego budynku. Proszę podać powierzchnię okien z każdej strony budynku (strony świata) oraz odpowiadające im całkowite powierzchnie ścian, a także lokalizację budynku (wystarczy podać najbliższe duże miasto). Spróbujemy porównać okna dwu i trzyszybowe dla podobnego budynku i zobaczymy co z tego szacunkowo wyjdzie

Najważniejszą zaletą pompy ciepła jest to, że jest ona urządzeniem, które kosztem doprowadzonej pracy oddaje więcej ciepła niż jest doprowadzane. Bardzo ciekawym rozwiązaniem zapewniającym energię elektryczną dla pompy ciepła jest właśnie instalacja fotowoltaiczna. Nie jest to dużo bardziej skomplikowany układ, choć na pewno droższy. Gdy jednak instalacja PV zostanie odpowiednio dobrana, może wyprodukować tyle energii elektrycznej, aby zbilansować roczne zużycie prądu przez naszą pompę ciepła, a dzięki temu koszty funkcjonowania pompy znacznie zmniejszyć. Jest to szczególnie korzystne rozwiązanie dla prosumentów, którzy nie nastawiają się na zyski ze sprzedaży energii lecz tylko chcą sami sobie wyprodukować energię elektryczną, zmniejszając swoje rachunki za "prąd".

Czy instalacja w domu jednorodzinnym może się opłacać? W obecnej sytuacji na rynku, gdy taryfy gwarantowane zostały przesunięte i nie wiadomo czy w ogóle będą obowiązywały, a program Prosument chwilowo jest wstrzymany, inwestycja w mikroinstalację PV może wydawać się nieopłacalna. Przeanalizujmy system fotowoltaiczny dla domu, który w ciągu roku potrzebuje około 4000 kWh energii elektrycznej i znajduje się na terenie Warszawy. Założenia przyjęte do obliczeń (ceny brutto): - cena za 1kWp: 7000 zł - uzysk energii przy dobrze zaprojektowanej instalacji może sięgać 950 kWh/kWp/rok - straty energii związane z zaleganiem śniegu na instalacji 2% - zmniejszenie produkcji energii w każdym kolejnym roku o około 0,7% - koszty serwisu: 300 zł/rok - wzrost ceny energii: 1,5%/rok - 2700 zł - koszt jednostkowy związany z wymianą inwertera po około 15 latach Dodatkowo należy założyć, że wyprodukowana energia będzie podlegać tzw. net-meteringowi. Energią, którą bezpośrednio wyprodukujemy i od razu zużyjemy na potrzeby własne to "zysk" około 50 gr/kWh, a zysk związany ze sprzedażą chwilowych nadwyżek do sieci to 31 gr/kWh (nieponiesiony koszt zakupu energii czynnej). Przy realnym sposobie użytkowania energii około 30% energii zużyjemy w momencie zapotrzebowania na nią, a 70% oddamy do sieci. Po wykonaniu odpowiednich obliczeń np. w programie Excel, otrzymujemy informację, że nasza inwestycja zwróciła by się po około 25 latach. Przy założeniu idealnego dopasowania profilu zużycia energii do profilu produkcji energii z paneli PV (100% energii zużywamy od razu po wyprodukowaniu), czas zwrotu zmniejsza się do 17 lat. Powyższe obliczenia wskazują, że obecnie, bez otrzymania dopłat do instalacji PV oraz nie sprzedając energii do sieci po stawkach gwarantowanych, instalacja fotowoltaiczna może się zwrócić w czasie od kilkunastu do nawet 25 lat. Można jednak mieć nadzieję, że gdy powróci program Prosument lub inne programy wsparcia, sięgające nawet kilkudziesięciu % kosztów inwestycji, system PV może okazać się rozwiązaniem korzystnym. Należy również pamiętać, że produkcja energii elektrycznej z energii promieniowania słonecznego jest rozwiązaniem korzystnym dla środowiska i redukującym emisję gazów cieplarnianych i innych szkodliwych substancji powstających podczas spalania paliw kopalnych.

Szanowny overmind. Podany przez Pana adres www, nie jest naszym. Adres ekologicznego domu to: http://www.ekologicznydom.org/. W celu sprostowania Pańskiej wypowiedzi, Ekologiczny Dom to kampania społeczna, której celem jest propagowanie tematyki termomodernizacji budynków jednorodzinnych i Programu Ryś NFOŚiGW. Zapraszamy do zapoznania się z zakładką "informacje o projekcie", w celu przeczytania dokładniejszych informacji o naszym projekcie. Mamy nadzieję, że wiedza którą posiadamy pozwoli nam odpowiedzieć na pytania użytkowników forum.

Czy zastosowanie instalacji fotowoltaicznej w domu jednorodzinnym może się opłacać? Gdzie dostać na nią dofinansowanie i ile ono wynosi? Jakiej wielkości instalację należy zaprojektować? Zapraszamy do dzielenia się swoimi doświadczeniami oraz zachęcamy do zadawania pytań.

@wegus Analizując fragment z "Rysia" dotyczący intensywności dofinansowania w inwestycjach z Grupy I. Prace termoizolacyjne: ,,Przedsięwzięcia zawierające co najmniej łącznie Ocieplenie ścian (Element 1) i Ocieplenie dachu (Element 2) połączone z innymi elementami z Grupy I (podłogi – Element 3 lub wymiana okien – Element 4), o ile konieczność ich modernizacji wynika z oceny energetycznej budynku (Ocena 1)" , można zinterpretować, że jeśli ocieplisz dach oraz ściany zewnętrzne, a także wymienisz okna, których wymiana jest wskazana przez analizę energetyczną, to dostaniesz dofinansowanie w wysokości 40%. Elementy z Grupy 3 "Wymiana źródła ciepła, zastosowanie odnawialnych źródeł energii cieplnej", są traktowane osobno i jeśli chce się wymienić elementy z grupy 1, nie trzeba wymieniać elementów z grupy 3.

To nie do końca tak. Nie jest istotne czym ogrzewamy dom przed termomodernizacją, lecz to jakie wykonamy prace modernizacyjne. Jak podaje "Tabela 3. Intensywność dofinansowania" w dokumencie programu Ryś, w zależności od tego jakie prace termomodernizacyjne wykonamy, możemy otrzymać dotację do 40 % łącznego dofinansowania. Rzeczywiście wymieniając stare źródło ciepła na nowe z grupy III nie dostaniemy dotacji do wymiany źródła ciepła na kocioł kondensacyjny i węzeł cieplny. Jednakże kocioł na biomasę, pompa ciepła czy kolektory słoneczne wspierane są 20%-ową dotacją.Nie jest jednak istotne jakie źródło ciepła posiadamy obecnie, lecz to na jakie je wymienimy.